Category: euskara

Euskalerria irratiaren aldeko epaitza

Nafarroako Gobernuak euskararekin duen jarrera ez da orain azaleratuko dugun gai berria, mamitsua izan arren. Agian beste baterako utziko dugu horri buruzko azterketatxo sakonagoa.

Oraingoan berria Nafarroatik datorkigu, bai, baina berri ona da. Berria egunkariak jasotzen duen titularra irakur dezakezue jarraian:

Epaitzak ez du gora jotzeko biderik uzten.

Euskalerria irratiaren kasua bitxia da benetan, eta bitxia hitza darabilt egoera batzuek merezi duten izena publikoki ez adierazteko eta irakurleon begiak ez zikintzeko. Kasua da, Nafarroako Gobernuak 1998an ere, euskaraz emititzen duen irrati hau lizentzia banaketatik kanpo utzi zuela.

Orduan, Euskalerria Irratiak auzia irabazi zuen, baina 2006an lizentzia gabe utzi zuten berriro ere, eta auzitegietarako bisita antolatu zuten bigarrenez. Eta bigarrenean ere, irabazi.

Garbi dago Miguel Sanzi euskarak destorbu egiten diola, eta “aniztasuna” eta “pluraltasuna” bezalako hitzak ahoa betetzeko bakarrik ahoskatzen dituela, EAEko bere homologoaren antzera; baina ematen du justiziarik badagoela kasu batzuetan.

Nafarrek euren “Lingua Navarrorum” den euskara entzun, hitz egin eta irakurtzeko eskubidea dute, eta Euskalerria irratiak eskubide horiek apur bat urreratzen dizkie.

Ulertzen dut zein zaila izan daitekeen euskalduna eta nafarra izatea, baina Euskal geografiako beste leku batzuetatik honako mezu hau: gogoan zaituztegu, eta zuekin gaude.

Gaurkoz amaitzeko, Zaldieroa marrazkilari nafarraren biñeta batekin amaitu nahiko nuke idazten, Nafarroako gure neba-arreben omenez.

Euskararen guda santua

Blog honi lehenengo ukituak nondik eman ez nekiela, euskarari buruzko bi berri txar edo arduratzeko modukoekin topo egin dut idatzizko prentsan, Bizkaiko bi egunkari salduenetan hain zuzen ere: Deia eta El Correo Español.

Alde batetik, Deiak PP eta PSEren asmoa salatzen du. Lan eskaintza publikoetan, euskararen balioa jaitsi nahi dute merituetan. Hona titularra:

[Enlace roto.]

Laura Garrido popularrak dio “euskarak ez duela gai baztertzaile eta erabakigarria izaten jarraitu behar”. Horiek betiko egia ustelak dira, euskaldunok asper-asper eginda aditzen ditugunak. Zer eta nor da baztertzaile? Hizkuntza bakarra dakiena ala hizkuntza baten baino gehiagotan moldatzen dena?

Gainera, badatozkit galdera gehiago burura: PSEk ez al zuen guztiontzat gobernatu behar? Nola definitzen dute euren normaltasun hori? Euskaldunok ez al gara normalak?

Uste dut ez dela argudio gehiagorik behar, baina bai zerbait gogora ekarri: bi hizkuntza ofizial daude Euskal Autonomia Erkidegoan, euskara eta gaztelania, eta Administrazio Publikoek bermatu behar dituzte inork edo ezerk baino gehiago euskaldunon hizkuntza-eskubideak, orokorrean, gure hizkuntzan aritzeko eskubidea alegia.

Bigarrenik, El Correo Españolen irakurritakoak ez du atzean uzten aurreko berriaren larritasuna. Honatx:

[Enlace roto.]

Argi dago hizkuntza eta hezkuntza direla PPSOE binomioak suntsitu nahi dituen eraikin nagusiak. Eta El Correo egunkariak (Vocentok oro har) joko zikina egiten laguntzen die lan horretan.

PP koldarkeriaz azaltzen zaigu oraingoan, seinalatuz baina azkar baten atzamarra poltsikoan sartuta, ikus ez dakion. Non daude akusazio horien frogak? Zergatik ez dute salaketa jartzen eta gero publiko egiten? Zergatik erabaki dute akusazioa botatzea salaketa barik eta eskolen izenik eman gabe?

Baina hori ez da hondo-hondoan dagoen gaia. PPk zergatik defendatzen du hain sutsuki argi eta garbi porrot egin duen “A” eredua? Arrazoi bakarra dago: euskarak, gure hizkuntzak, traba egiten die, auskalo zergatik, norberak bere arrazoiak pentsa ditzake, baina garden-garden, euskara arazoa da PPrentzat, eta luzapenez, PSErentzat berarentzat ere bai.

Hezkuntza eredu bideragarri bakarra EAEk osatzen duen administrazio-esparru barruan, baita beste batzuetan ere, ofizialak diren bi hizkuntzak irakasten dituen eredua da, hori ezarri eta bermatzea.

Guztion ondarea dira euskara eta gaztelania, eta ezin zaio inori ukatu bietako bat erabiltzeko eskubidea. Eta horretarako, gizarte elebiduna eraikitzea da bidea.

Eta bide horretatik ibiliaz, Deiako titularrean irakurtzen genuena ere konponduko litzateke PPSOErentzat. Gizarte elebidun baterako oinarriak jarrita, etorkizunean ez genukeelako euskararen baremaziorik behar izango Lan Eskaintza Publikoetan, gaur egun, gaztelaniaren baremaziorik behar ez den bezalaxe.

Amaitzeko, galdera tontoa, edo erretorikoa: nork politizatzen du euskara? Nik garbi daukat, eta zuek?

Kaixo blogzale guztioi

Nire izena Ugaitz da, eta abentura berriari hasiera emateko asmoz zabaldu dut blog hau.

Egia esan, euskara Interneten agertzea berebizikoa da Europako hizkuntza zaharrena bizirik mantentzeko, eta hizkuntza modernoa dela argi eta garbi uzteko. Euskaldunok merezi dugu Interneten zer irakurri izatea, ezta?

Bada harri koskortxoa jarri nahi dut ibilbide horretan, nire ekarpen txikia.

Ongi etorriak izango zarete irakurle guztiok, idatzitakoarekin ados egon zein ez egon, betiere errespetu tonua mantentzen baldin badugu, modu onak alegia.

Blog honetan jorratuko ditudan gaiak anitzak izango dira, baina nire interesak aintzat hartuta, batez ere bi gai izango ditugu bueltan ziur asko: euskara eta euskal politika. Hori bai, noizean behin seguru ugaitzkeriaren bat bururatzen zaidala, eta hori barkatzen jakingo duzue seguruenik.

Eta aurkezpen post honi amaiera emateko, zergatik “Hitzak eta hotsak” izenburua? Ideiak, burutazioak, argudioak, azalpenak… burua kolpatzen diguten hitzak besterik ez dira gehienetan, eta buruan daukagun hitz horien hotsa ekarri nahi dut bitakora honetara. Zuen gozamenerako, espero.

Mila esker hona hurbiltzeagatik.