I. Gorotza Awards

Noizean behin, ausazko epealdietan, nik neure buruarekin osaturiko epaimahaiak “Gorotza Awards” banatuko ditu, banaketaz-banaketa sortuko diren hainbat kategoria ezberdinetan.

Aste honetako sariak “Beldurrezko adierazpen onenak” kategorian banatuko ditugu, eta hona hemen emaitzak:

Zilarrezko gorotza… Jon Juaristi jaunarentzat![Enlace roto.] esaldi liluragarria botatzearren.

Euskararen Aholku batzordea, hortaz, abertzaleoi popatik emateko sortua da, ez euskara defendatzeko. Ño! Bitxia asuntoa! Ez da horretan bakarrik geratzen Juaristi jauna, Euskadiko hizkuntza politikak aspertu egiten omen du “gure intelektuala”. Baina zirikatzen jarraituko du, horretarako jaio baita.

Bihoakio hemendik aste honetako zilarrezko gorotz handia, eta uste dut gutxi gehiago aipatuko dudala idazlea, bere liburuekin lortu ez duen ospea beste bide batetik erdietsi nahi baitu.

Eta bukatzeko, URREZKO GOROTZA… Jose Antonio Pastorrentzat, PSEren bozeramaile, legebiltzarkide eta Bizkaiko Ahaldun Nagusirako hautagai sozialista (pluriempleing).

Antza, “EAJ landa alderdia da, kultura eta kontzientzia politikoa hazten bada, EAJk aukera gutxiago dauka”, horiek Pastorren [Enlace roto.].

Ai! Zelako egiak botatzen dituen gizon handi honek ahotik. Nire aldetik, Arrosaren Festaren zain nago, Barakaldoko kaleak intelektualez bete daitezen. Plazer handia da begientzat sozialistak biltzen diren edozein lekutan literatura mahai-inguruetan parte hartzeko eratzen diren iladak mirestea. Bikaina da.

Lastima espektakulu hori hain gutxitan ikustea. Zoritxarrez, Euskal Autonomia Erkidegoko udalerrien %85 inguru baserritarrek gobernatzen dituzte, landa-politikariak, txapela eta guzti.

Argudiorik gabeko irain merkeari esker lortu du saria Pastorrek. Landatarrak izango gara abertzaleok, gehiengoa, baina hemengoak, eta gutxienez, EAJ eta bestelako alderdi abertzaleetako politikariak hona begira daude, ez Madrila begira.

Juaristi eta Pastor jaunok, nahi duzuenean, iruzkin bat utzi blog honetan eta zuekin harremanetan jarriko naiz dagokizuen lorategirako ongarria etxean jaso dezazuen.

Zorionak!

Jon Juaristi: kanpoan uso etxean otso

Honezkero, guztiok jakingo zenuten Jon Juaristi jauna Euskararen Aholku Batzordeko kide izendatu duela Patxi Lopezek.

Honezkero, jakingo dituzue Juaristiren bizitzaren gorabehera asko, baita bere ideologia nola irauli duen urteen poderioz: ETAkide izatetik, espainolistarik eskuindar eta espainolena izatera.

Honezkero, ezagunak egingo zaizkizue Espainian “intelektualtzat” jo duten pertsonaia honen esaldi batzuk. Batzuk euskal abertzaletasunari buruzkoak, eta beste batzuk, seguru asko larriagoak, euskararen kontra botatakoak.

Zuetariko askok, gainera, honezkero irakurriko zenuten orain gutxi Juaristik ABC egunkarian idatziriko[Enlace roto.]. Horretan, bere izendapenak sortu duen zurrunbiloari buruzko iruzkina oparitzen digu Gizon jakintsuak (Zaldieroaren pertsonaia datorkit gogora, Savater filosofoan inspiratua):

Euskara normalizatu eta sustatzeko organoko kide den Juaristi honek, bere azken idazkian utzitakoa lasai-lasai aztertzea merezi duela uste dut, eta esaldi batzuk atera eta iruzkinduko ditut jarraian, axola ez bazaizue:

1. “supone (euskararen aholkulari izateko izendapenak), qué duda cabe, un reconocimiento honorífico de cierta autoridad científica y quizá moral en los aspectos lingüísticos, culturales y sociológicos implicados en el desarrollo de la normativa referente al uso oficial del idioma vasco”: lehen baieztapen horrek agerian uzten du Juaristik ez dakiela Euskararen Aholku Batzordea zer demontre den ere. Autoritate zientifikoa, eta agian morala onartzearen pareko dela dioenean, ez da konturatzen ari, bere izendapenarekin batera, zuzenean euskararekin zer ikusirik ez dutenen izendapenak ere egon direla (aktoreak adibidez), eta hain zuzen ere horrek eman beharko liokeela aberastasuna organoari, alegia, euskara maitatuz, euskalgintzatik kanpo begira diezaioketelako euskararen egoerari, bultzadatxoa emateko. Handikeria somatzen da lehenik eta behin, hortaz.

Baina bigarrenik, “uso oficial del idioma vasco” dio. Hortik eratortzen da Aholku Batzordea euskararen erabilera ofizialari buruzko iritzia emateko dagoela uste duela Juaristik. Gezurra %100ean, erabilera ez arautuak, kalekoak… sustatzea baitu helburu hainbat eta hainbatetan. Ezjakinkeria edo interes falta, beraz.

2. “lo que resulta archiconocido es la obsesión de los varones nacionalistas por las ovejas […] No se vea, sin embargo, en estas palabras crítica alguna a las inclinaciones y habituales prácticas amorosas de los herederos políticos de Sabino Arana, tan dignas de respeto como las de cualquier otra cultura primitiva”: hasteko, gustu txarrekoa da zoofilia eta abertzaletasunaren artean egiten duen konparazioa, agian lejioaren ahuntza etorriko zitzaion berari gogora.

Gero, “kultura primitiboa” aipatzen du. Hor ez da oso ondo ulertzen zer esan nahi duen, iraina garbia den arren: abertzaleok ez gara modernoak eta haitzuloetan bizi gara oraindik? Euskaldunok al gara horrela? Abertzaleok eta ez hain abertzaleak direnak, euskaldunak izanik, ez al gara kultura beraren partaide?

3. “Entre considerarlo (euskara) una lengua de sencillos aldeanos y pastorcillos o una lengua de trogloditas, me parece más benigno y justo lo primero”: gauza bat ala bestea, emaitza berdina; Juaristik ez dio inolako begirunerik euskarari. Ez da hizkuntza modernoa, ez du balio komunikatzeko (ez dakit zer egiten ari naizen ni neu orain momentuan), aspaldiko kontua da, e.a. Hori irakurtzen da bere hitzetan, baina hala ere, euskara biziberritzeko Aholku Batzorde horren kide dugu fenomenoa.

4. “Es innegable que los nacionalistas vascos no me caen simpáticos, salvo contadísimas excepciones, pero, en general, nada tengo contra los vascos no nacionalistas”: ETAtik datorren gizon batek dio hori. Baieztapen sektarioa, ideologia gizabanakoen nortasunaren gainetik jartzen duena. Eta tipo hau al da gaur egun Espainiak aitortuta duen intelektualetariko bat? Beherapenetan erosten ditu Espainiak bere intelektualak?

Mingarria, iraingarria, lotsagarria eta beste hainbat “-garri” gehiago da Juaristiren artikulua. Beste esaldi batzuk ere atera zitezkeen, baina horiek dira adierazgarrienak nire ustez, eta gainera, ez dut irakurlerik tripako minez utzi nahi.

Hori bai, argi dago eta argi uzten du Juaristik berak, Lopez lehendakariak euskararen oilotegian otsoa sartu egin duela.

Libre Dios al castellano de las atrocidades del euskera

Barkatuko didazue izenburua gaztelaniaz jartzearena, baina nik ere lehendakariak duen arreta deitzeko gaitasunari heldu nahi nintzaion.

Dagoeneko entzun edo irakurriko zenuten Patxi Lopezek euskararen gainean atzo botatako iruzkina. Bada ez bada, errepikatuko dizuet: “bortizkeriaren bukaeran […] euskarak bat egingo du behin betikoz askatasunarekin”. Hortaz, indarkeria dagoen bitartean, euskara horri lotuta egongo zaio, edo agian, hobeto esanda, horri lotuko DUTE.

Patxi Lopezek botatako astakeriaren ildotik, honakoak ere bota genitzake: “zezenketak desagertu arte, gaztelania ez da odol-jario horretaz libre egongo”; edo “frankistarik geratzen ez denean, gaztelaniak bat egingo du behin-betikoz askatasunarekin”. Kirtenkeria galantak, ez da hala?

Baina horrek guztiak badu, sinestezina badirudi ere, irakurketa larriagorik.  Patxi Lopezek honakoa zioen Euskararen Egunean (duela hilabete eta erdi) bere blogean bertan:  “Galderak eta liskarrak alde batera usteko garaia heldu dela uste dut” (“s” hizki hori ez dut nik idatzi).

Liskarrak alde batera utzi, baina oraindik gaur egun, euskara indarkeriari lotzen dio guztiona omen den lehendakari honek.

Guztiona beharko du izan, antza bere agintaritza, Irekiaren hitzetan, Qatarreraino hedatu baitu:

Gaur zuzenduta egon arren, atzo oraindik hori zeukan argitaratuta nire Irekia maiteak. Zelako begirunea dion Gobernu honek euskarari!

Garbi baino garbiago geratzen da Patxi Lopez eta bere gobernuaren ardura nagusiak zein diren:

1. Terrorismoaren eta indarkeriaren matraka ahalik eta gehien luzatzea, biktimismo horri azken tanta atera arte.

2. Publizitatea. Beste ardura batzuk dituztela saltzea, baina saltzea bakarrik, azpian ez baitago ezer.

Lehendakari honi euskara eta euskaldunok bost axola, arrazoi sinple batengatik: ardura minimorik izango balu, ez luke esaten duena esango; eta zer esaten duen ez badaki ere, arduragabekeria oraindik eta larriagoa da. Ba al da hori eztabaidatzerik?