Gernika – Hitzak eta Hotsak

Apal-apalik

Herri baten historia islatzen dute erakundeek, eta erakundeen historia gordetzen dute ikurrek. Atzo, apal-apalik, Gernikako arbolapean, historia, erakunde eta ikur horiek maite dituen gizon bat lehendakari karguaz jabetu zen, zin egin zuen; gizartearen aurrean, hari esker izango delako lehendakari, eta Jaungoikoaren aurrean, bere sakoneko sinesmen eta tradizioaren isla, errespetu osoz.

Urrun geratu dira, zorionez, honakoa bezalako irudiak:

Patxi Lopezentzat makilak ez zeukan esanahi sinbolikorik, Patxi Lopezentzat makila garaikurra zen, bere konkistaren saria, kirol final bat irabazi ostean altxatzen den trofeoa, garaipen pertsonala.

Zer desberdina izan zen Iñigo Urkulluk atzo erakutsi zuen jarrera, aurpegi serioz emozioak barruan gorde nahian, ezin lorturik, asmatzen baitzitzaizkion bihotzaren taupadak, eztarriko korapiloa, kanpora atera nahi zuen baina gorde gurean zebilen malko bihurria.

Errespetua, arbasoak, tradizioa, odolez eta lanez eraikitako herri baten erakundeak, Agirre, Leizaola, Garaikoetxea, Ardanza, Ibarretxe… horiexek guztiak gordetzen zituen Iñigo Urkulluren jarrera serio, abegitsu eta apal-apalak.

Eta behar genuen, bai, horietaz guztiaz jakitun den agintari berri bat, herri hau ez dugulako egun batetik bestera mapan jarri, herri honek ez duelako merezi bere historia, erakundeak eta ikurrak errespetatu eta miresten ez dituen lehendakaririk, herri hau horien guztien gainetik baitago, eta hantxe egon zen Iñigo Urkullu atzo, Gernikan, apal-apalik, gizartearen aurrean, ikurren eta erakundeen pean.

Eta horrek ni ere emozioz betetzen nau, lanaz eta dedikazioaz gain, errespetua baitago horien bien gainetik, Euskadiren ikur eta ondare direnekiko errespetua.

Bereziki pozten naiz, gainera, lau egunetan euskaraz entzun diodalako berriro lehendakariari. Ez naiz pozten lehendakari euskalduna daukagulako, poztu egiten naiz lehendakari euskaldun horrek euskara erabili egin, egiten eta egingo duelako. Urrun geratzen ez direnak, ordea, Mintegiren gaztelania hutsezko erantzunak dira Legebiltzarreko inbestidura-bilkuran, edo atzo bertan Gernikan ez agertu izana. Errespetua…

“Apal apalik,
Jaungoikoaren eta gizartearen aurrean,
eusko lur gainean zutik,
eta Gernikako haritzaren azpian,
herri ordezkari zareten zuen aurrean,
nere agintea zintzo beteko dudala zin dagit”.

Ez dugu ahaztuko

Gaur 75 urte betetzen dira Gernikan zerutik sua zetorrela antzeman zutenetik. Asko dira erakunde desberdinek abian jarri dituzten omenaldiak, ezinbestekoa delako memoria bizirik mantentzeko, ez mendekua ereiteko, arbasoek sufritu zutenaz ikasteko eta aurrera begiratzeko baizik.

Baina erakunde guztiek ez dute detaile hori izan, eta hankamotz geratu gara, hankamotz hain zuzen ere Euskal Erkidego Autonomoko herri-subiranotasunaren ordezkari izan behar duen Eusko Legebiltzarrean.

Alemaniak barkamena eskatu egin zien gernikarrei 1997an, Udalera bidalitako gutun baten bidez. Baina Espaniak ez du gauza bera egin. Aralarren legebiltzar taldea, EAJ eta Ezker Anitzaren laguntzarekin, [Enlace roto.], Eusko Legebiltzarretik Estatuko Jefeari (elefanteak ehizatzen dituen hori) barkamena luza dezala eskatzeko.

Hain garbia eta ongi etorria izan litekeen proposamen hori ezerezean geratu da PPk, PSEk eta UPyD-k hankatartetik pasatu dutelako. Hori al da memoria zaintzea eta biktimak aintzat hartzea? Herriaren ordezkariak dira, eta herriak oso presente dauka Gernikan (eta beste hainbat herritan, baina Gernika da ikurra) jazotako sarraskia, baina batzuek, gaur egun oraindik, beste alde batera begiratzen dute.

Alemania, gutxienez, herri serioa da, eta nazismoaren lotsa pasatu ostean, aurpegira begiratu diote euren iraganari eta koherente izaten saiatu dira euren izena garbitzeko. Ibon Aranberrik 2002an Frankfurten atera zuen argazki honek, argi eta garbi uzten du lehen mailako herri baten (Alemania) eta hirugarren mailako baten (Espainia) arteko ezberdintasuna.

Ez dugu ahaztuko. Gernikak ordezkatzen duena bizirik dirau.

Gernikako Estatutuaren azken astelehena

Hori da gaur ospatzen duguna, ezta? Sekulako merkatua antolatzen da Gernikako herrian Estatutua omentzeko. Mmmm… ala ez?

Argi eta handi ikusten da nori "esker" dugun Estatutua horren osasuntsu gaur egun

Patxi Lopezen gobernua heldu zenetik, mendeak pasa direla ematen du, gaurkoari dagokion bezalako erabakiekin txunditu gaitu, urriaren 25a, Euskadiren Eguna bihurtu eta jaieguna eman alegia. Hori guztia, 1979ko urriaren 25ean onartu zelako Gernikako Estatutua.

Jaieguna ez da datorren urtera arte indarrean sartuko… Katxis!!! Zer pena! Hala ere, inork eskatzen al zuen? Gizartea larri zebilen Estatutuak ez zeukalako behar bezalako ospakizunik? Baina, jakina, sozialista hauek gizarteak zeuzkan benetako arazoei aurre egitera zetozen. Estatutuaren jaia bezalako arazo larri eta errealak.

31 urte pasa dira eta Estatutuak ez du inolako garapenik izan; 31 urte pasa dira eta Estautua betetzen joan ahal izateko Espainiako Gobernuak beharrizan edo interesen bat izan behar zuen, bestela Lege Organiko bat ez betetzeak ez zuen horrenbesteko garrantziarik, pasa gintezkeen hori gabe, ez? 31 urte igaro dira eta gaur egun euskal herritar diren askok ez dute sekula Estatutua bozkatu, ez dira lege horren partaide, eta agian, ez dute berezko bezala sentitzen.

Estatutuan idatzita dagoena betetzen joatea poztekoa da, bai ala bai, baina horrek ez du esan nahi aurrera egin behar ez dugunik. Gaur egungo Euskadi eta orain dela 31 urtekoa ez dira berdinak, aldaketak izan dira, eta seguru nago gizarteak beste ezer eskatzen duela, politikarien eta eragileen ahalegina barne.

Orduan bai, orduan izango genuke zerbait ospatzeko arrazoirik. Baina, errealitatea errealitate, nik gaur, Gernikako azken astelehena ospatzen den egunean (hortxe bai jai eta giro apartak), Estatutuaren azkena ospatzea ere espero dut.

Topa!