Eta udan zer?

Argi dago “haurrak –eta ez horren haurrak–  uda / ikasi”  maiz errepikatzen diren gai horietako bat dela. Adibide gisa, [Enlace roto.]ea opor gehiegi duten galdetuz.

Berri gehiago ere agertu da egunotan; [Enlace roto.]. Izenburuan jasotzen dena, guraso zein adituen ahotan jarria, irakurtzea dela funtsezkoa eta haurrak “ez aspertzeko” aholkua. Hala ere, puntu deigarri bat: atsedena izatea ez da ezer ez egitea, eta “planifikazioa” aipatzen da. Ez dakit planifikazio honek udari xarmari kentzen ez ote dion. Edo egungo eskaerei erantzuten dien, baita umeen ustezko atsedenaldi horietan ere, eskolaz-kanpoko jardueren luzapena bailitzan.

Ed Yourdon Flickr-en, CC lizentziapean

Eta, aurreko guztiaren kontra etorriko balitz bezala, badago “betiko” ikuspegia, aberatsen (edo, behintzat, diru kontutan arazorik ez dutenentzat). Ez naiz atzerrian hizkuntzak ikasteari buruz ari, “ardi galduak” bide “onera” ekartzeko “barnetegi” berezi –eta garesti– horiez baino. Jende ezaguna egona da horrelakoetan, eta aurten [Enlace roto.]. Inoiz aipatu dizudan aditu batek, Jacksonek, eskolan derrigorrez egon behar dela idatzi zuen, koartelean eta espetxean bezala. Halako erakundeetan, ez dakit bakoitzaren osagarrietatik zer dagoen, egia esan.

Hizkuntzak jakiteaz berriz

Joan den astean, Pilar Kaltzadak elebitasuna izan zuen gai [Enlace roto.]. Bada denboratxo bat gaia atera nuela nire beste txokoan, kasu hartan etorkinaren herriminari lotua; halaber, hizkuntzak ikastea ere izan dugu hemen hizpide.

Finean, hautu pertsonala izan zen euskara Pilarren kasuan, berak idatzitakoari jarraiki. Dena den, nire ustez badu pisurik inguruak. Alegia, besteak beste bere gurasoek hartutako erabakiek badute zerikusirik, zuzenago ala zeharka, euskara ikasi eta euskaldun izateko erabakian. Era berean, txikitatik elebidunon garenon kasuan zein gainontzekoetan, gure inguruan hartutako erabakiek badute eragin zuzenik, nahiz eta aurrerago heltze-prozesuan hartu beharreko erabakien multzo handian sartzen den hizkuntzena.

Eta erabaki horietan beste baldintzatzaile bat sumatzen dut. Izan ere, ildo bereko bi berri irakurri nituen joan den astean Deian. [Enlace roto.], batetik, Edinburgoko Unibertsitateko ikerketa bat azaltzen zen; haren arabera, elebitasunak (edo eleaniztasunak) eragin positiboa du Alzheimer kontuen garapena oztopatzean, esaterako –bestelako aldeko arrazoi gehiago ere badago–. Bestetik, [Enlace roto.], helduengan (garai batean zaharrrengan esango genukeen) euskara ikasteak dituen ondorioak –onak, ustez– aztertzeko.

Ibán Flickr-en

Hau honela, bizitza osoan ikasten aritzeko hartutako erabakia nola bota atzera, irakurle lagun hori, mende erdiaren atarian nagoen honetan?

Eskola eta lana

Joan den astean irakurritako txio batek eman dit gaur zeuregana ekartzeko gai interesgarria. Aurrera jo aurretik, argi dezadan gaurkoak ez duela lanbide heziketaren esparruarekiko loturarik.

Izan ere, litekeena da haurrak pentsatzea berak egiten duena ere baloratu beharra dagoela, eta horregatik esan amari bera ere lanera doala. “Lan” intelektuala, gainera, ez da beti behar bezala aintzat hartu.

santiagonostalgico Flickr-en, CC lizentziapean

Baina horren azpian, eskola eta lana parekatzearena alegia, egon liteke arrazoi sakonagorik. Adibide gisa, izugarri haserretu ninduen aspaldi eskolako orientatzaileak alabari emandako txosten batean honelako zerbait irakurtzeak: “eskolara joatea da zure lana eta notak zure soldata”. Pentsa dezagun, beraz, parekatze honen azpian ez ote dagoen hezkuntzaren helburua; hau da, zertarako hezi? langile “zintzoa” eta “fina” izaten ikasteko? Beste bat; ez dakit oraindik ohitura mantentzen den, baina eskola denborak txirrinaz edo sirenaz mugatzea ez dut uste anekdota hutsa denik (urte batzuk baditugunok, esaterako, Victor Jararen “Te recuerdo Amanda” abestian “suena la sirena de vuelta al trabajo” gogora dezakegu)

Areago oraindik. Lana eta soldata denbora eta espazio mugatuetan egon ohi bada (ordaindutako lana behintzat), eta denbora baten ondoren erretiroa gainera, zein izango da, ikuspegi horretatik, bizitza osoan ikastearen tokia?

Hurrengo batean ekingo diogu denboraren eta espazioaren garrantziari.

Irakaslerik onenari saria

Joan den hilabetearen hasieran Irakaslerik onenak… izenburuko sarrera eman nuen argitara. Hautaketen kontua hurrengo batean izango dugu berriz ere mintzagai, selektibitatea besteak beste. Gaurkoan, berriz, prentsaren bidez izan dudan sari baten berri emateko da, irakaslerik onenarentzako Nobel Sariaren antzeko izan nahi duena: Global Teacher Prize @TeacherPrize. Hala, miloi bat dolarreko saria emango dio Varkey Gems Fundazioak hautatuari. Tarteko bidean izendatuak direnek ere izango dute errekonozimendurik.

Nik ez dut, Nobel Sariekin bezala, inolako esperantzarik jakina, nahiz eta irizpideetako batean blogetan idaztea aipatu. Hori bai, sari lortzen duenak, hurrengo bost urteetan (ere) klasean ematen jardun beharko du. Beraz, ezin jubilatzeko asmotan dagoenik sari hau lortu. Baten bat proposatu nahi baduzu, aplikazioa martxan dago.

Eta zuk, irakasle, zein da jaso duzun saririk onena? Eta zuk, ikasle, izan duzun irakaslerik onena?

Plazakoetxeko Etxebarria 1934-2014, mahai ingurua

Gaur, arratsaldeko zazpietan, mahai ingurua antolatu dute Galdakaoko Gandasegiko eskoletan; gaia, Karmelo Leizaola Ikastolako oroimen historikoa. Seguruenik gogoan izango duzu Karmelo Leizaolaz otsailean hitz egin genuela txoko honetan.

Nora Madariagak eginiko kartela

Josi Sierrak txio batean galdetu zuen ea hemengo lagunentzat interesgarria den. Ahal izanez gero, merezi duela uste dut.