Eta iluntzeko bakian

Isiltasuna. Horixe nabaritzen dut egunotan Bilbon; beste tokietan antzera gertatuko delakoan nago. Izan ere, gauden egoeran horixe da hainbat unetan nabaritzen dena. Izatekotan, erdi ahazturik genuen txorien txioa gehienez.

Nire doktoregorako bidean hamaika aldiz sumatutako isiltasun hura ari naizela berreskuratzen ematen dit. Izan ere, egun haietan jardunaldia luzatzeagatik edota goiz altxatzeagatik izaten nuen lagun isiltasuna. Dena den, isiltasuna apurtzekoa naizela uste dut. Pixkat gozatutakoan, irratia piztu, musika jarri edo, besterik ez bada, soinuak eta musikak datozkit burura nire oroitzapen musikala dela tarteko. Egunotan ere antzeratsu gertatzen zait.

Hala, batzuetan Amaia Urangak kantatu zuen fadoa datorkit (oker ez banago, Fran Lasuenek euskaratu zuen): “egun batzutan isiltasunak ere desafinatzen du”. Edo Xabier Zabalaren “Isiltasunean“, esaterako.

Aberri Egun berezia izan da 2020koa; agian, belaunaldietan gogoratuko dena. Besteak beste, eta aspaldiko partez, joan den mendeko 70. hamarkadan gure amak erositako ikurriña balkoiratu dugu gaur (semea zur eta lur jatorriaren berri izan duenean). Eta gaur, egun berezi bezain bitxi honetan, beste musika bat dabilkit buruan dantzari. Lauaxetaren olerki bat, eta batez ere, nik Antton Valverderen eta Itziarren musikak gogoan; Eñaut Elorrieta ere izan liteke:

eta iluntzeko bakian / norbaitek darrai kantari / dana emon bihar yako / maite dan askatasunari

Ez zait poesia gustatzen

Sarreraren izenburua irakurrita ez dakit zer pentsatuko duzun, irakurle. Agian, izen bera duen Jabier Muguruzaren abestia entzutea izango da zuzenena; hitzak, Lourdes Oñederrarenak dira.

Ez zait gustatzen poesia
iruzur egiten duelako.
Esaten du “udaberriak loreak dakartza”
baina denboraren igarotzeaz ari da.
Edo, “joan zinenetik egunak kolorea galdu du”,
baina askotan da eguna urdin, zerua urre, zu gabe ere.
Gainera, ez zinen joan
hil egin zinen.
Ez zait gustatzen poesia
iruzur egiten duelako.
Esaten du neskak larroxak direla edo lili-loreak
baina badakigu ez garela inoiz loreak izan.
Ez zait gustatzen poesia
ezinak hitzez mozorrotzen dituelako

Izan ere, musikaren bidez iritsi nintzen eta hurbiltzen naiz sarri poesiara. Etxepare eta Aresti ezagutu nituen Oskorriren bitartez; Gotzon Aleman eta Walt Withman Txomin Artolarekin; Lauaxeta eta Lizardi Antton Valverderen ahotsean; Atxaga Ruper Ordorikaren abestiekin; hainbat eta hainbat Imanol Larzabalekin, zer esan Xabier Leteri buruz…

Ikasteaz eta irakasteaz ari garelarik,  Abel Camachoren bidez ikusi dut eskolan poesia lantzeko 10 arrazoi eta 10 proposamen azaltzen dituen sarrera bat. Horien artean musika daukagu, jakina.

10 razones y 10 propuestas para usar la poesía en el aula: https://t.co/lfKJrKrf6Z @tiching bidez

Eta Sarean pixkat kuxkuxeatzen, Bilbo Hiria irratian badagoela Poema bat kantatu dizut  izeneko saioa ikusi dut, berriz ere poesia eta musika uztartuta.

Eta poesia eta musika, musika eta poesia buruan ditudala, Rogelio Botanzen ahotsean Arestiren olerkia: “nire poesia oso merkea da…”