Elkarrizketa lehendakariarekin (Patxi Lopez)

Azkenaldian lehendakariari egiteko zenbait galdera izan ditut bueltaka buruan.

Atzo Espainiako Erregea eta Lopez jauna hain pozik ikusita Barakaldoko BECen, bazela garaia esan nion neure buruari, erantzun batzuk beharrezko nituela. Eta ezin izan dut luzaroago itxaron.

1. Oharra: errealitatearekin zerikusirik badu ezerk, ez da idatzi honen autorearen erantzukizunpean geratuko.

2. Oharra: euskarazko itzulpena da hau, of course.

Ugaitz: Egun on, lehendakari jauna.

Patxi Lopez: Egunonbuenosdías

U: Atzo oso umoretsu ikusi zintugun BECen, Saskibaloiko Errege Koparen finalean.

PL (Perfil Lingüístico): Baaai. Konpainiak asko laguntzen du. Juancar oso tipo majoa da, kanpetxanoa bera, badakizue. Jendea txistuka hasi zenean zelako barreak bota genituen biok.

U: Barreak?

PL: Badakizu, Euskadin oraindik, jendea domestik… ui! Estooo… tira, normalizazioa heltzen ari dela, baina apurka-apurka. Gobernu honek asko dauka egiteko.

U: Bai, horretaz ere galdetu nahi nizun. Gobernura heldu aurretik, askotan entzun izan dugu Eusko Jaurlaritzak herritarron benetako arazoei aurre egin behar ziela. Pasa den astean, oso urrun joan barik, armarrian dagoen Nafarroako kutxatila gorria kentzeaz eztabaidatu zen Legebiltzarrean. Arduratuta al dago gizartea horrekin?

PL: Nafarroa oso polita da, eta hemen alboan dago. Batzuek euskaraz hitz egiten dute eta guzti. Armarriko kateak kendu genituen behin, baina Espainiako armarrian agertzen direnez… laukitxo gorriarekin nahiko, ezta?

U: Lehendakari jauna, barkatu, baina ez didazu erantzunik eman. Hori al da jendearen arduren artean dagoen gaia?

PL: Probando, probando… – bi hatz sartzen ditu ezkerreko belarrian – esto no va… a ver, probando. Sí, ahora. Bai, barkatu, esaten didate… estooo… USTE DUT, bai, hori, uste dut normalizazioa heltzen ari dela, eta helduko dela, eta gu urrats sendoak ematen ari gara. Lehenik eta behin horixe behar dugulako, normalak izan.

U: Barkatu, baina ni normala naiz. Bueno, Marx Anaien filmak ditut gogoko, baina zertzelada lodietan, normala naiz.

PL: Eeeeez! Zuk  halakoa zarela uste duzu, adingabeak zarete oraindik, ez dakizue zer den onena zuentzat. Baina horretarako kendu diegu gobernua abertzaleei, benetako errealitatea zein den erakusteko: horiak eta gorriak zeinen ondo konbinatzen duten erakusteko, Txunda-txundaren melodiaz gozatzen irakasteko, hizkuntza unibertsalaren ontasunez janzteko…

U: Bai, hizkuntzez ere galdetu nahi nizun. Zelan doaz zure euskara klaseak?

PL: Bai, begira: I am Patxi Lopez, I am from Portugalete, but now, I live in Vitoria. Where are you from? Ondo, ezta?

U: mmmm, bai, nahiko ondo. Probetxu handia aterako diozu urtean gastatu beharreko 37.000€ horiei.

PL: Bai, oso ikasle ona izan naiz beti, ingeniaria naiz, eta hiruhilekoren baten ere aprobatu nuen baten bat. Eta tira, 37.000€ badakit huskeria dela, baina ikasketa-paketerik merkeena erosten saiatu nintzen, azken baten, ez dudalako asko behar izango behar den moduan ikasteko, lehendakaria naiz.

U: Baina oso lanpetuta ibiliko zara. Karguak ez dizu bizitza pertsonalerako ia astirik utziko, ez?

PL: Jo! Ba ez pentsa… orain gutxi Madrilen egon nintzen publizitate kanpaina bat aurkezten, eta zelako parranda!!! Kanapeak, txiki-txiki horietakoak, ardoa, txakolina… ufa!! – bi segundoko etenaldia atzamarrak ezkerreko belarrira eramanda – que no diga eso, ya, ¿que Zapatitos me va a echar la bronca? Bueno, vale. Barkatu, barkatu, kar, kar. Tira, uste dut gaizki gogoratzen dudala, lehendakari izan aurretiko jairen bat izango zen… Baina hori, esaten ari nintzaizuna, lehendakaritzak denbora eskerga kentzen dit, lan piloa, leku batetik bestera, erantzukizuna, estresa…

U: Baina hori ez da hasieran esan didazuna.

PL: Ba bukaeran esaten dizudana da, inportanteena, bertsoetan bezala, azken puntua. Ikusten al duzu zer ondo kontrolatzen dudan euskal kultura?

U: Bai jauna. Bukatzeko, Enplegu Politika Aktiboen transferentziari buruzko berririk?

PL: Zer da hori? Uste dut entzun egin dudala hortik, Rodolfitori galdetuko diot eta Iphone bidez abisatuko, ados? Jo! Zer modernoa naizen.

U: Eskertzen dizut. Zerbait gehitu nahi despedida moduan?

PL: Bai. “Koskojales, sabóreala”. Gure herrirako turismo kanpaina berria. Portugalete bisitatu.  Nik-neuk proposatu diot alkateari, lotan nengoela bururatu zitzaidan. Ona, ezta?

U: Ez dut inoiz halakorik entzun, bikaina. Eskerrik asko gurekin izateagatik.

PL: Baita zuri ere. Rodolfo, que no me hables por el pinga cuando estoy hablando porque con dos cosas a la vez…

Eta hala doa gure primum inter pares, etorri den lekutik, ahopeka hitz eginez. Elkarrizketa interesgarria, zinez.

(Noizean behin, barre egitea ere behar-beharrezko dugulako)

Euskararen guda santua

Blog honi lehenengo ukituak nondik eman ez nekiela, euskarari buruzko bi berri txar edo arduratzeko modukoekin topo egin dut idatzizko prentsan, Bizkaiko bi egunkari salduenetan hain zuzen ere: Deia eta El Correo Español.

Alde batetik, Deiak PP eta PSEren asmoa salatzen du. Lan eskaintza publikoetan, euskararen balioa jaitsi nahi dute merituetan. Hona titularra:

[Enlace roto.]

Laura Garrido popularrak dio “euskarak ez duela gai baztertzaile eta erabakigarria izaten jarraitu behar”. Horiek betiko egia ustelak dira, euskaldunok asper-asper eginda aditzen ditugunak. Zer eta nor da baztertzaile? Hizkuntza bakarra dakiena ala hizkuntza baten baino gehiagotan moldatzen dena?

Gainera, badatozkit galdera gehiago burura: PSEk ez al zuen guztiontzat gobernatu behar? Nola definitzen dute euren normaltasun hori? Euskaldunok ez al gara normalak?

Uste dut ez dela argudio gehiagorik behar, baina bai zerbait gogora ekarri: bi hizkuntza ofizial daude Euskal Autonomia Erkidegoan, euskara eta gaztelania, eta Administrazio Publikoek bermatu behar dituzte inork edo ezerk baino gehiago euskaldunon hizkuntza-eskubideak, orokorrean, gure hizkuntzan aritzeko eskubidea alegia.

Bigarrenik, El Correo Españolen irakurritakoak ez du atzean uzten aurreko berriaren larritasuna. Honatx:

[Enlace roto.]

Argi dago hizkuntza eta hezkuntza direla PPSOE binomioak suntsitu nahi dituen eraikin nagusiak. Eta El Correo egunkariak (Vocentok oro har) joko zikina egiten laguntzen die lan horretan.

PP koldarkeriaz azaltzen zaigu oraingoan, seinalatuz baina azkar baten atzamarra poltsikoan sartuta, ikus ez dakion. Non daude akusazio horien frogak? Zergatik ez dute salaketa jartzen eta gero publiko egiten? Zergatik erabaki dute akusazioa botatzea salaketa barik eta eskolen izenik eman gabe?

Baina hori ez da hondo-hondoan dagoen gaia. PPk zergatik defendatzen du hain sutsuki argi eta garbi porrot egin duen “A” eredua? Arrazoi bakarra dago: euskarak, gure hizkuntzak, traba egiten die, auskalo zergatik, norberak bere arrazoiak pentsa ditzake, baina garden-garden, euskara arazoa da PPrentzat, eta luzapenez, PSErentzat berarentzat ere bai.

Hezkuntza eredu bideragarri bakarra EAEk osatzen duen administrazio-esparru barruan, baita beste batzuetan ere, ofizialak diren bi hizkuntzak irakasten dituen eredua da, hori ezarri eta bermatzea.

Guztion ondarea dira euskara eta gaztelania, eta ezin zaio inori ukatu bietako bat erabiltzeko eskubidea. Eta horretarako, gizarte elebiduna eraikitzea da bidea.

Eta bide horretatik ibiliaz, Deiako titularrean irakurtzen genuena ere konponduko litzateke PPSOErentzat. Gizarte elebidun baterako oinarriak jarrita, etorkizunean ez genukeelako euskararen baremaziorik behar izango Lan Eskaintza Publikoetan, gaur egun, gaztelaniaren baremaziorik behar ez den bezalaxe.

Amaitzeko, galdera tontoa, edo erretorikoa: nork politizatzen du euskara? Nik garbi daukat, eta zuek?