Urquijokeria gehiago

Ez zaizkit Gipuzkoak errepideetan jarri dituen seinaleak gustatzen, batez ere, gaur egun oso anitza ez den organo batek proposatutako estilo liburu nazionaletik hartuak direlako. Izpirituarekin ados egon ninteke, baina gauza hauek bestela adosteko modukoak iruditzen zaizkit, eta nazio mailan, ez lurralde historiko jakin baten.

gipuzkoa_8958_1Hori aparte utzirik, Carlos Urquijo jaunak, Espainiako Gobernuaren ordezkaria EAEn, duen jarrera penagarria da. Esaten du euskararen legea errespetatzen ez dutela aipatu seinaleek ez daudelako ele bietan, euskaraz eta gaztelaniaz alegia.

Nik espero dut Urquijo jauna arakatzaile lanetan ibiltzea berdin-berdin, gure geografia guztian gaztelaniaz soilik agertzen diren seinale eta agiriak salatzeko, horixe baita Euskararen Legearen izpiritua, euskara bultzatzea, ez gaztelania babestea. Mesedez eta faborez!

Berria egunkariaren diru-laguntzak (2)

Aurreko blog-sarrerak sortu zuen zurrunbiloaren harira, uste dut merezi duela, gaia ixteko, datu batzuk birpasatzea eta zenbait hausnarketa plazaratzea.

Alde batetik, inportantea da aipatzea Berriak bazekiela zeintzuk izango ziren diru-laguntzaren irizpideak ebazpena atera aurretik, albistea ere atera egin zuten aurtengo ekainean (ikusi hemen), baina asaldatu egin dira pastel puska txikiagoa ematen zitzaiela konturatu direnean.

10410317_397173003768179_4187015462129024327_nHorri lotzen badiogu krisi garaian, diru-sarrerek behera egiten dutenean (eta Berriak ondotxo daki hori ia 500.000 euro jaitsi duelako bere aurrekontua), diru-laguntza hauen poltsa bere horretan mantendu egin dela, alegia, ez dela tantatxo bat ere murriztu, baina 12 hedabide gehiago egon direla poltsa horretatik dirua jasotzeko… ba berekoikeria puntu batez hitz egin ez badezakegu behintzat, antzeko zerbait egongo da hor tartean. Eta berriz diot, Berriak murrizketak egin ditu, bai, egoera txarra delako guztiontzat, jakina, baina egoera horretan, ez al dute txikienek bultzada handiagoa merezi edo behar? Berriak ondo daki zer den txiki izatea beste hedabide batzuekin erkatuta, baina poltsa honen barruan, bera da handiena eta eredugarri jokatu beharko lukeelakoan nago, ez tokiko hedabideen etsai. Kontuan izan, guztiok dakizuen moduan, elkarteren baten bazabiltzate behintzat, diru-laguntzak ematen direla aurkeztu egiten den aurrekontu edota proiektuen arabera, eta urte batetik bestera alda litezkeela.

Ez dago gaizki gogoratzea, halaber, diruz lagunduen dagoen hedabidea dela Berria, %21,38ko finantzazioarekin, gainerakoak %18 inguruan dauden bitartean. Horrek, zifra borobiletan, 1.300.000 euro esan nahi du. Hedabide bati 1.300.000 euro ematen dion erakunde bat hedabide horren aurka dagoela esatea ere ez du oso koherente ematen. Eusko Jaurlaritza da Berria egunkariaren babesle nagusia.

Beraz, Jaurlaritza ez dago inoren kontra, bai, ordea, euskararen erabileraren alde. Eta hementxe dator guztion ahoetan egon den irismenaren kontu hori. Zer da, bada, irismena? Lau hitz: irakurleak dira hedabideen epaile. Hau da, euskarak irakurleak behar ditu, eta ematen du egoki dela horren araberako diru-laguntza ematea ere, honako hauek euskara sustatzeko diru-laguntzak direlako.

Zer hartzen du kontuan irismenaren irizpideak? Bada eremu baten, zenbat euskaldun hartzaile dagoen, eta horietatik, zenbatek kontsumitzen duen hedabide jakin bat. Baina, horrela, gordinean, bidegabekeriaren bat ere sor lezake, eta hain zuzen ere, horregatik, hiru faktore zuzentzaile aplikatzen dira:

  1. Hedabidea ordainpekoa bada, puntu gehiago emango zaio (kontxo! Berria ordainpekoa da)
  2. Eremu handiko hedabide batek zailtasun gehiago duenez, horrek ere puntu gehiago ditu (kontxo! Berriaren eremua nazio osoa da).
  3. Irizpide guztiak aplikatuta, hedabideren bat ez balitz aurreko urteko diru-laguntzaren %80ra helduko, gutxieneko %80 hori bermatu egiten zaio.

Horrela, aurtengo deialdian sartu diren hedabideen erdiak baino gehiagok iaz baino diru-laguntza handiagoa jaso dute. Eta hori poztekoa da, Berriarentzat izan ezik.

Irismenaren irizpidea aplikatu barik ere, iazko irizpideak hartua, Berriak 111.000 euro gutxiago jaso behar zituen aurten, hain zuzen ere lehenago aipatutako aurrekontu murrizketagatik. Beraz, irizpide berrien eragina Berriaren diru-laguntzan 97.000 eurokoa izan da, inondik inora ez da izan 210.000 eurokoa.

Eta datu horiek guztiak bota eta gero, hausnarketarako beste kontu pare bat:

– Gipuzkoako Foru Aldundiak, 2012 eta 2014 artean, murriztu egin du euskararako aurrekontua, gutxi, baina murriztu egin du. Eta ulertzekoa da, diru-sarrerak jaisten ari diren honetan, aurrekontuak doitu behar izatea erakunde bat kudeatzea egokitzen zaizunean. Baina Jaurlaritzak ez du murriztu partida hau, eta hortaz, arazoa zein da? Murrizketa ala Gobernuaren kolorea?

– Berriak nahi duen ildo editoriala izan dezakeela garbi dago, baina irakurleak behar ditu, eta euskara da erakutsi egiten duten bandera eta kausa. Hori hala bada, eta irakurle edo harpide gehiago bilatzeko bide horretan, ez al lukete ondo egingo euskaldunon aniztasuna hobeto islatuko lukeen egunkaria idazten saiatuko balira, guztiok gustura irakurriko genukeena? Diru-laguntza hauek euskara sustatzeko baitira, hau da, euskal irakurle gehiago egoteko, eta ez ideologia bati edo besteari hauspoa emateko.

Eta hain zuzen ere, bi hausnarketa horiek eginda, garbi dago, inoiz garbi egon ez bada, euskarak behar duena lehia politikotik at geratzea dela. Euskararen bandera hartzen badugu, batzuek zein besteok, elkarri jipoitzeko, batzuen euskaltzaletasuna kolokan jartzeko edo besteen abertzaletasuna, jai daukagu hemen, euskara aterako baita galtzaile, argi, garbi eta nabarmen.

Indarkeria imajinarioan

Ia hiru urte igaro dira ETAk borroka armatua utzi zuenetik eta horrek izugarri aldatu du euskal gizartearen bizimodua, baina argi dago bakea egonkortu beharra dagoela. Bakea ez dator borroka armatua uztetik, edo ez hortik soilik behintzat.

Bakea askoz gehiago da. Bakea da aurkari politikoarekiko eta herrikideekiko errespetua, bakea da demokrazian benetan sinestea eta gizartea argudioz konbentzitzen saiatzea. Baina Ezker Abertzalearen imajinarioan, zoritxarrez, indarkeriak badu bere lekua oraindik, indarkeriaren nolabaiteko justifikazioa; berdin pentsatzen ez duena hitzez, irudiz eta ekintzez izutzea ez dagoela gaizki alegia. Eta hori guztia antzeman egiten da, batez ere, Ezker Abertzaleko gazteriak (gazteria “ofiziala” esan dezagun)  gizarteratzen dituen mezuetan.

collage“Zuen burua gure jo puntu”, “eman sua”, gerrillarako (erabili egiten duten hitza) prest dagoen gaztea, beti “tresnaren” bat esku artean. Hori da, oraindik gaur egun, Ezker Abertzalearen balaunaldi berrietan ereiten ari diren hazia. Ez da harritzekoa, beraz, gizarteak eskatzea Eusko Jaurlaritzari bakea jar dezala lehentasunen artean, eta bakearekin batera, konponbidea eta bizikidetza.

Baina adibide horiekin nahiko ez bageneuka, kartel horiek herrietako edozein lekutan itsatsita aurkitzeaz gain, hormetan mehatxuzko leloak ikus ditzakegu asteburuz-asteburu:

Collage2Nola eraikiko dugu bizikidetza hori herri honetan? Horri buruzko tailerrik egingo al dute Burutakzio topaketetan Ezker Abertzaleko gazteek? Ba komeni da.

Agur eta ohore, Alkate jauna

Munduko alkaterik onena joan zaigu, gizon handia.

Ez dago halako galera defini dezakeen hitzik. Eredu ikaragarria joan zaigu, kudeaketa bikainaren adibide, eta politikari hurbila, gardena, nortasun handikoa. Enmarkatu beharreko eredua.

Besarkada bat familia eta lagunei. Gaur egun tristea da.

inaki_azkuna_ignacio_perez--644x362Argazkiaren iturria: ABC (bai, ados, baina hain da argazki aproposa…)

 

Kazetaritzarekin jarraitzeko…

El Mundok hauxe argitaratzen zuen gaur goizean, Twitterren (nahiko lotsagabe, egia esan):

Izengabea“Cosas fingidas” dio El Mundok? 2004ko martxoaren 11n, Madrilen izan zen treneko atentatua ETAk buruta zuela zioen teoria zoroa hainbat urtez mantendu izan duen egunkari berberak?

Baina zer uste dute? Memoriarik ez dugula?

Kazetaritzaren miseriak

Esango dute, azkenaldian, eta krisiarekin, gero eta debaluatuago dagoela kazetaritza, ogibideak prekarietate latza bizi duela, eta komunikabideetan, murrizketak izugarriak izaten ari direla. Askotan, kazetari bakar batek egin behar izaten du, lehen, bik edo hiruk egiten zuten lana.

IzengabeaHori egia izanik ere, zergatik kazetaritzaren mundutik bertatik lagundu profesioa gehiago kakazten? Adibide asko egon litezke esaten ari naizena osatzeko, baina atzo, zur eta lur utzi ninduen El Correo Español egunkariak zelan tratatzen zuen Errekaldeko hiltzaile presuntoaren atxiloketa.

Eta presunto diot hala delako epaileak kontrakoa esaten ez duen bitartean, denok gara errugabe errudun garela frogatzen ez bada, eta hori da zuzenbide estatu baten daukagun eskubiderik garrantzitsuenetarikoa. Ba El Correok erabaki zuen atxilotutako pertsona errudun dela eta gizonaren argazkia argitaratu zuen, oso handi eta kalitate onarekin.

Zertarako behar dugu botere judiziala El Correo Español baldin badaukagu? Zelako dirutza aurreztuko genukeen. (Irakurri esaldi hori dagokion sarkasmo puntuarekin, mesedez).

Okerrena, agian, da gauza hauek oharkabean pasatzen zaizkigula irakurleoi, ohitura txarretara erabat ohituta.

Eta gaur, ETAren desarmearen albistea espero dugunean, gose larriz, El Correo Españolek ez dauka beste zereginik egiaztatzaileak jipoitu eta euren prestigioa higatzen saiatzea baino.

Tamalgarria eta lotsagarria.