Berria egunkariaren diru-laguntzak (2)

Aurreko blog-sarrerak sortu zuen zurrunbiloaren harira, uste dut merezi duela, gaia ixteko, datu batzuk birpasatzea eta zenbait hausnarketa plazaratzea.

Alde batetik, inportantea da aipatzea Berriak bazekiela zeintzuk izango ziren diru-laguntzaren irizpideak ebazpena atera aurretik, albistea ere atera egin zuten aurtengo ekainean (ikusi hemen), baina asaldatu egin dira pastel puska txikiagoa ematen zitzaiela konturatu direnean.

10410317_397173003768179_4187015462129024327_nHorri lotzen badiogu krisi garaian, diru-sarrerek behera egiten dutenean (eta Berriak ondotxo daki hori ia 500.000 euro jaitsi duelako bere aurrekontua), diru-laguntza hauen poltsa bere horretan mantendu egin dela, alegia, ez dela tantatxo bat ere murriztu, baina 12 hedabide gehiago egon direla poltsa horretatik dirua jasotzeko… ba berekoikeria puntu batez hitz egin ez badezakegu behintzat, antzeko zerbait egongo da hor tartean. Eta berriz diot, Berriak murrizketak egin ditu, bai, egoera txarra delako guztiontzat, jakina, baina egoera horretan, ez al dute txikienek bultzada handiagoa merezi edo behar? Berriak ondo daki zer den txiki izatea beste hedabide batzuekin erkatuta, baina poltsa honen barruan, bera da handiena eta eredugarri jokatu beharko lukeelakoan nago, ez tokiko hedabideen etsai. Kontuan izan, guztiok dakizuen moduan, elkarteren baten bazabiltzate behintzat, diru-laguntzak ematen direla aurkeztu egiten den aurrekontu edota proiektuen arabera, eta urte batetik bestera alda litezkeela.

Ez dago gaizki gogoratzea, halaber, diruz lagunduen dagoen hedabidea dela Berria, %21,38ko finantzazioarekin, gainerakoak %18 inguruan dauden bitartean. Horrek, zifra borobiletan, 1.300.000 euro esan nahi du. Hedabide bati 1.300.000 euro ematen dion erakunde bat hedabide horren aurka dagoela esatea ere ez du oso koherente ematen. Eusko Jaurlaritza da Berria egunkariaren babesle nagusia.

Beraz, Jaurlaritza ez dago inoren kontra, bai, ordea, euskararen erabileraren alde. Eta hementxe dator guztion ahoetan egon den irismenaren kontu hori. Zer da, bada, irismena? Lau hitz: irakurleak dira hedabideen epaile. Hau da, euskarak irakurleak behar ditu, eta ematen du egoki dela horren araberako diru-laguntza ematea ere, honako hauek euskara sustatzeko diru-laguntzak direlako.

Zer hartzen du kontuan irismenaren irizpideak? Bada eremu baten, zenbat euskaldun hartzaile dagoen, eta horietatik, zenbatek kontsumitzen duen hedabide jakin bat. Baina, horrela, gordinean, bidegabekeriaren bat ere sor lezake, eta hain zuzen ere, horregatik, hiru faktore zuzentzaile aplikatzen dira:

  1. Hedabidea ordainpekoa bada, puntu gehiago emango zaio (kontxo! Berria ordainpekoa da)
  2. Eremu handiko hedabide batek zailtasun gehiago duenez, horrek ere puntu gehiago ditu (kontxo! Berriaren eremua nazio osoa da).
  3. Irizpide guztiak aplikatuta, hedabideren bat ez balitz aurreko urteko diru-laguntzaren %80ra helduko, gutxieneko %80 hori bermatu egiten zaio.

Horrela, aurtengo deialdian sartu diren hedabideen erdiak baino gehiagok iaz baino diru-laguntza handiagoa jaso dute. Eta hori poztekoa da, Berriarentzat izan ezik.

Irismenaren irizpidea aplikatu barik ere, iazko irizpideak hartua, Berriak 111.000 euro gutxiago jaso behar zituen aurten, hain zuzen ere lehenago aipatutako aurrekontu murrizketagatik. Beraz, irizpide berrien eragina Berriaren diru-laguntzan 97.000 eurokoa izan da, inondik inora ez da izan 210.000 eurokoa.

Eta datu horiek guztiak bota eta gero, hausnarketarako beste kontu pare bat:

– Gipuzkoako Foru Aldundiak, 2012 eta 2014 artean, murriztu egin du euskararako aurrekontua, gutxi, baina murriztu egin du. Eta ulertzekoa da, diru-sarrerak jaisten ari diren honetan, aurrekontuak doitu behar izatea erakunde bat kudeatzea egokitzen zaizunean. Baina Jaurlaritzak ez du murriztu partida hau, eta hortaz, arazoa zein da? Murrizketa ala Gobernuaren kolorea?

– Berriak nahi duen ildo editoriala izan dezakeela garbi dago, baina irakurleak behar ditu, eta euskara da erakutsi egiten duten bandera eta kausa. Hori hala bada, eta irakurle edo harpide gehiago bilatzeko bide horretan, ez al lukete ondo egingo euskaldunon aniztasuna hobeto islatuko lukeen egunkaria idazten saiatuko balira, guztiok gustura irakurriko genukeena? Diru-laguntza hauek euskara sustatzeko baitira, hau da, euskal irakurle gehiago egoteko, eta ez ideologia bati edo besteari hauspoa emateko.

Eta hain zuzen ere, bi hausnarketa horiek eginda, garbi dago, inoiz garbi egon ez bada, euskarak behar duena lehia politikotik at geratzea dela. Euskararen bandera hartzen badugu, batzuek zein besteok, elkarri jipoitzeko, batzuen euskaltzaletasuna kolokan jartzeko edo besteen abertzaletasuna, jai daukagu hemen, euskara aterako baita galtzaile, argi, garbi eta nabarmen.

Birkalifikatzeak Bermeon

Lapurrak, herria salgai jartzen dute, Euskal Herriko Negozioaren Alderdia, puska ederra atera nahi dute patrikan sartzeko, kapitalaren morroiak…

Hori guztia eta gehiago entzun ahal izango genuke Ezker Abertzalearen ahotik honako hau (El Correok atzo argitaratuta) EAJk gobernatutako Udal baten gertatu izan balitz.

10341947_10203078754424517_5437030315711522591_nEta ez du merezi asko gehiago esateak, ondorioak erraz ateratzen dira.

 

Txalorik ez Espainiako errege berriari

Politikan, askotan, nahiko ez zenukeen lekuetan egotea egon beharra duzu. Modu kolokialean esaten den bezala, arraina harrapatzeak ipurdia bustitzea dakar. Horregatik ez zait batere gustatzen, askotan, Ezker Abertzaleak izaten duen jarrera. Adibidez, Amaiurrek Kongresuan izan duena Juan Carlos I.aren abdikazioaren bozketan: gaia gustukoa ez dutenez, alde egiten dute legebiltzarretik eta listo; erantzukizun handiko jarrera. Kongresuan egon nahi ez badute, zergatik doaz?

Antzeko jarrera somatzen da Kutxabank Fundazio bihurtzeko prozesuan. Legeak behartzen du aldaketa hori, baina Gipuzkoako Kutxan erabaki hori hartu nahi ez dutenez, eta EAJri leporatu nahi dizkiotenez munduan gertatzen diren gaitz eta gaitzerdi guztiak, legez erabaki beharra dagoen horretatik ihes egingo dutela ematen du, oso modu koldarrean.

Horregatik, gaur, Felipe VI. koroatzeko zeremonian, pozik geratu naiz Urkullu lehendakariak eta Mas presidenteak izan duten jarrerakin: errespetu instituzionala bai, ezadostasuna agertzea ere bai. Erabat ados!

unnamed

Indarkeria imajinarioan

Ia hiru urte igaro dira ETAk borroka armatua utzi zuenetik eta horrek izugarri aldatu du euskal gizartearen bizimodua, baina argi dago bakea egonkortu beharra dagoela. Bakea ez dator borroka armatua uztetik, edo ez hortik soilik behintzat.

Bakea askoz gehiago da. Bakea da aurkari politikoarekiko eta herrikideekiko errespetua, bakea da demokrazian benetan sinestea eta gizartea argudioz konbentzitzen saiatzea. Baina Ezker Abertzalearen imajinarioan, zoritxarrez, indarkeriak badu bere lekua oraindik, indarkeriaren nolabaiteko justifikazioa; berdin pentsatzen ez duena hitzez, irudiz eta ekintzez izutzea ez dagoela gaizki alegia. Eta hori guztia antzeman egiten da, batez ere, Ezker Abertzaleko gazteriak (gazteria “ofiziala” esan dezagun)  gizarteratzen dituen mezuetan.

collage“Zuen burua gure jo puntu”, “eman sua”, gerrillarako (erabili egiten duten hitza) prest dagoen gaztea, beti “tresnaren” bat esku artean. Hori da, oraindik gaur egun, Ezker Abertzalearen balaunaldi berrietan ereiten ari diren hazia. Ez da harritzekoa, beraz, gizarteak eskatzea Eusko Jaurlaritzari bakea jar dezala lehentasunen artean, eta bakearekin batera, konponbidea eta bizikidetza.

Baina adibide horiekin nahiko ez bageneuka, kartel horiek herrietako edozein lekutan itsatsita aurkitzeaz gain, hormetan mehatxuzko leloak ikus ditzakegu asteburuz-asteburu:

Collage2Nola eraikiko dugu bizikidetza hori herri honetan? Horri buruzko tailerrik egingo al dute Burutakzio topaketetan Ezker Abertzaleko gazteek? Ba komeni da.

Sortuk ez daki independentzia zelan lortu

Eta ez da bakarrik Ezker Abertzalekoek ez dakitela zelan lortu, ez, gainera aditzera eman nahi dute oso seguru daudela euskal bideaz eta eurek bakarrik daukatela herri honen erabateko burujabetzarako giltza. Baina errealitatetik ezin urrunago.

Atzo bertan, Hasier Arraizek, Ezker Abertzalearen alderdi ofizialaren presidentea, esaten zuen independentzia nahi duten eragile sozial eta politiko guztien arteko akordioa bilatuko dutela, alde bakarrekoa, eta jakina, nola ez?, “la confrontación es inevitable e imprescindible”. Horrela, adibidez, eredu eskoziarretik aldentzen dira. (Ikusi albistea [Enlace roto.]).

Baina duela gutxi, bi hilabete eskas hain zuzen ere, iazko abenduaren 15ean, Pernando Barrenak zera esaten zigun, Euskal Herrian[Enlace roto.] independentzia erdiesteko. Hori esan zutenean, denok ulertu genuen, eta ez zuten ukatu, azpian pakturako izpiritua zegoela, akordio ireki eta zabalak bilatzearena, anitzak, guztien artekoak, desberdinen artekoak alegia. Independentistok bakarrik ez dugulako herri hau osatzen, herri hau anitza da, eta independentzia nahi izanez gero, alde bakarretik eraikitako independentzia hori, seguru asko, eraikin ahula izango da, lurrera arin erortzeko arriskua izango lukeena.

IzengabeaLehen ez bagenekien zein zen Ezker Abertzalearen proiektua, orain gutxiago. Zer nahi dute? Independentziarako bide solido bat, zaila eta malkartsua izango dena, baina eraikin sendoa altxatzea ahalbidetuko ligukeena? Ala nahiago dute propaganda hutserako bakarrik balio duen indar independentisten aldeko akordio hori zarata apur bat ateratzeko, eta bide batez, euskal biktimismoaren diskurtsoa gehiago higatu?

Nik ez daukat hegaxka magikorik, baina Ezker Abertzaleak are gutxiago, diskurtso publikoa ere ez daukatelako batere garbi. Argi ditzatela gauzak etxe barruan lehenago, bederen.

Abertzaleak herriaren etsai

Gaur 20 urte bete dira ETAk Joseba Goikoetxea ertzaina eta EAJko militante nabarmena zikin erail zuenetik. Bere 16 urteko semearen aurrean egin zuen, gaur egun, aita omentzeko edo, ertzaina den seme hori berori.

Erailketa gehiago burutu zituen ETAk aurretik. Hau zergatik izan zen desberdin? Familia eta urkoenei eragindako sufrimenduari dagokionez ezin daiteke esan desberdina denik, baina inflexio puntu bat markatu zuen. Hilketa honekin ETAk bi mezu bota zizkion euskal gizarteari:

  1. Ez zara abertzale zintzoa ez baduzu ETAren borroka babesten.
  2. ETA da Euskadiko polizia, ejertzitoa eta epailea, ETA da Jainko ahalguztiduna. ETAk erabakitzen du zer dagoen ondo eta zer txarto, ETAk erabakitzen zer zigortu eta nola zigortu, ETAk kentzen dizu bizia bizitzea merezi ez baduzu.

1403210_569011386486999_1305993709_oGaurko egunkariek dakartena baino asko gehiago idaztea ez da erraza, eta adibidez, Juan Maria Atutxaren “La Trainera de Joseba” artikulua gomenda diezazueket. Era berean, Berria edo Gararen isiltasuna ere aipa nezake, Egin isilik egon ez zen bezala.

Eta hari horretatik tiraka, El Correok argitaratzen duen “El día en el que ETA puso en la diana a la Ertzaintza y al PNV” artikuluaren pasarte batzuk literlaki kopiatzea baino ez zait geratzen, nahiko garbiak baitira:

“El ‘comando Bizkaia’ siguió al pie de la letra la línea marcada por sus cabecillas cuando asesinó a Goikoetxea, que también fue sometido a una intensa campaña de desprestigio a través de publicaciones próximas a la izquierda abertzale. “El diario ‘Egin’ apuntaba y, al cabo de un tiempo, ETA ejecutaba”, recuerda Daniel Etxeberria, alias ‘Pampero’, compañero del mando asesinado en la unidad de Berroci y objetivo de la banda durante años”. […]

El propio Goikoetxea realizó sus únicas declaraciones públicas para salir al paso de la “campaña de desprestigio” que estaba sufriendo. “Entiendo que a ellos les parezca una persona molesta porque soy un profesional de la Ertzaintza y nacionalista. Tanto a ETA como a su mundo les duele que sea ‘gente de casa’ la que va a por ellos. Pero soy vasco y seguiré viviendo en Euskadi”, dijo a la agencia Vasco Press. […]

HB reaccionó pidiendo la retirada de la Policía vasca de la lucha antiterrorista y, al mismo tiempo, en muchas comisarías aparecieron pasquines del entorno radical con un mensaje: “Si no nos atacas, yo no te ataco”. […]

1993an, Martin Garitano zen Egin egunkariko zuzendari. Gaur, Garak ez dio ezer.

Gaur, aldiz, Santi Brouarden alaba Josebaren omenaldira doa.