Tag: komunikabideak

EiTBrentzat Iparralden ez dago euskaldunik

EiTBrentzat Iparralden ez dago euskaldunik, argi eta garbi.

Baieztapen hori ez da edonondik ateratako ondorio interesatua, eta egia esan, ez dut hausnarketa sakonik egin behar izan konklusio horretara iristeko, ez horixe. Askoz errazagoa izan da dena.

Twitter sare sozialeko berriak jarraitzen ari nintzela, EiTBiparralderen txioa heldu zitzaidan, hau da, EiTBk Iparraldeko berriak emateko duen kontutik mezua heldu zitzaidan. Mezua frantses hutsean zegoen. Neure buruari esan nion, tira, betikoa izango da, 140 karaktereak itzultzen ibiliko dira… eta ez, ez zitzaidan euskarazko “txiorik” heltzen.

Aztoratuta, ulertu ezinik eta ezin sinetsi nenbilela, “EiTBiparralde” horren kontuan sakatu nuen, informazioa eskuratzeko asmoz, eta zoritxarrez, datorrena begiztatu behar izan nuen:

Den-dena frantsesez, berririk ez euskaraz edo eskuaraz.

Hala ere, aukera berria eman nahi izan nion EiTBri, Twitterekoa salbuespena izan zitekeelakoan. Esperantza horrek bultzatuta EiTBren web orrian sartu nintzen azterketa txikitxo bat egitera.

Hasteko, euskara eta gaztelaniazko bertsioak berdinak dira edukietan. Oro har (erabat ez esatearren) Hegoaldeko berriak daude irakurgai, eta ez dago Iparraldekoak hautatzeko modurik.

Baina… o! sorpresa! Frantsesezko bertsioan sartuz gero, edukiak zeharo aldatzen dira, eta bilatzen ari ginen Iparraldeko informazioa agertzen zaigu. Jakina, informazio hori euskaraz irakurtzeko modurik ez dago, inondik inora.

Penagarria da, baina esandakoak esan eta gero, zelan esan genezake EiTBk aintzat hartzen dituela Frantziar Estatuko errealitate administratiboan bizi diren euskaldunak? Ez dago modurik.

EiTBk bere kuota folklorikoa betetzen du Iparraldeko berriren bat nola edo hala emanda, baina EiTBrentzat, Iparralden ez dago euskaldunik, edo okerrago, Iparralden bizi diren euskaldunek ez dute euskaldunak izateko eskubiderik.

Euskalerria irratiaren aldeko epaitza

Nafarroako Gobernuak euskararekin duen jarrera ez da orain azaleratuko dugun gai berria, mamitsua izan arren. Agian beste baterako utziko dugu horri buruzko azterketatxo sakonagoa.

Oraingoan berria Nafarroatik datorkigu, bai, baina berri ona da. Berria egunkariak jasotzen duen titularra irakur dezakezue jarraian:

Epaitzak ez du gora jotzeko biderik uzten.

Euskalerria irratiaren kasua bitxia da benetan, eta bitxia hitza darabilt egoera batzuek merezi duten izena publikoki ez adierazteko eta irakurleon begiak ez zikintzeko. Kasua da, Nafarroako Gobernuak 1998an ere, euskaraz emititzen duen irrati hau lizentzia banaketatik kanpo utzi zuela.

Orduan, Euskalerria Irratiak auzia irabazi zuen, baina 2006an lizentzia gabe utzi zuten berriro ere, eta auzitegietarako bisita antolatu zuten bigarrenez. Eta bigarrenean ere, irabazi.

Garbi dago Miguel Sanzi euskarak destorbu egiten diola, eta “aniztasuna” eta “pluraltasuna” bezalako hitzak ahoa betetzeko bakarrik ahoskatzen dituela, EAEko bere homologoaren antzera; baina ematen du justiziarik badagoela kasu batzuetan.

Nafarrek euren “Lingua Navarrorum” den euskara entzun, hitz egin eta irakurtzeko eskubidea dute, eta Euskalerria irratiak eskubide horiek apur bat urreratzen dizkie.

Ulertzen dut zein zaila izan daitekeen euskalduna eta nafarra izatea, baina Euskal geografiako beste leku batzuetatik honako mezu hau: gogoan zaituztegu, eta zuekin gaude.

Gaurkoz amaitzeko, Zaldieroa marrazkilari nafarraren biñeta batekin amaitu nahiko nuke idazten, Nafarroako gure neba-arreben omenez.