Euskadi – Page 14 – Hitzak eta Hotsak

Gora euskal pornoa!

Sareak, apika, altxorrak eta sorpresa bikainak uzten dizkigu, eta kasu honetan sorpresa hori bikoitza izan da. Alde batetik, deskubritu egin dugu sexua ez dela tabua Euskal Herrian, eta bestetik, euskaldunok Estatuan izan dezakegun indarraren erakusketa txikia eman dugu.

Twitter sare soziala gora doa, gero eta erabiltzaile gehiago dauzka eta informazioa argiaren abiaduran igarotzen zaigu begien aurretik. Tresna horren bidez, Jozulin blogariak euskarara bikoiztutako film batek zein izenburu eduki lezakeen hipotesitik abiatuta, #euskalporn gaia asmatu zuen atzo eta sarea zoratu egin zaigu. Gaur, euskal umorea nagusitu egin da Espainiar Estatuan: #euskalporn gaia Estatuko gai iruzkinduenen artean kokatu da (trending topic) irudiak erakusten duen bezalaxe:

%80an euskaraz idatzitako mezuak gai nagusi dira oraindik, lerro hauek idazten ari naizen bitartean. Ahuntzaren gauerdiko eztula dela esan dezakezue, baina euskara erdaldunengana hurbiltzeko aurrera pausu galanta eman dugu beharbada euskal internautok, erdaldunek kuriositatea azaldu dutelako honakoa bezalako mezuekin:

Euskara ikuspegi positibo batetik begiratu diote kanpotik, umorea eta bat batekotasunari esker. Sarea oraina eta etorkizuna da, eta euskarak badu indarrik bertan biziraun eta hari esker hazten jarraitzeko.

Egutegian, otsailaren 17a #euskalporn eguna bezala ezagutu beharko genuke. Zorionak euskal internauta eta lagunok!

Bukatzeko, arrakastaren harri koskorrak izan diren esaldi batzuk utziko dizkizuet, barrez lehertzeko modukoak. Twitter badaukazue, bide batez, ondo apuntatu euskal tuitero hauen izenak eta jarrai itzazue:

@jozulin: aluan gora, aluan behera, aluan gora semena

@Marrubiizozkia: Isuri beltza ona duk baina, xuria berriz hobia, txortan ikasi nahi duen horrek, gure [CENSORED]tara begira

@theklaneh: Jan goikoa eta zakiltzarra

@barnetx: Patxik Loez, Frenillo Glande Meataska, Antonio Txortangoiti eta Iñaki Oheanzabal

@aitzolete: gora euskal gerria askatuta!

Joxe blogariak ere, Teknopatak, ekarpen ederra egin du Patxi Lopezek bere garaian “Yo es que soy de la margen izquierda, una zona donde no se ha hablado euskera nunca” bota zuenekoa gogora ekarriz:

@joxe: Yo es q soy de la Margen Izquierda, y alli nunca se ha hecho porno

Neronek ere ekarpentxoa egin nahi izan dut, ez dira besteak bezain onak, baina horietako baten lekukoa utziko dut nire txokoa den honetan:

@UgaitzZb: Fernando HorTente, Gorka Tiraiok, Andoni Biraola, Kaskarlos Gurpegi, Iker Mingain, HiHor HabilOndo, Markel Zurrupaeta.. Athletic Porn

Interneteko istorio politak. Gora Euskadi, Leñe!

Irekiak euskara berria irakatsi nahi digu

Herri honetan euskara gutxiesten duen erakunderik bada, Eusko Jaurlaritza dugu adibiderik garbienetarikoa. Batez ere, www.irekia.euskadi.net web orriari erreparatzen badiogu, Eusko Jaurlaritzaren komunikaziorako tresna hain zuzen ere.

Gaurkoan, honako berri honekin topo egin dut, urtarrilaren 26koa:

Alegia, lehendakariaren hitzak “se han sacado de lugar” edo gaztelaniazko antzeko zerbait esan nahi zuen titularrak. Testuingurua ahaztuta baloratu izan direla, hain zuzen ere.

Argi dago Irekian ez dela euskaraz erredaktatzen, baina zelan demontre egiten dira itzulpenak? Google Translator erabiliz?

Gutxi ez balitz, bertan idatzitakoak gehiagorako ematen du:

– “herria gutxien behar dituena grebak dira”

– “Lehendakariak Madrilen egon da gaur”

– “Lehendakariak komunikabideei sindikatuek burutuko duten grebari buruz azalari die, greba kritikatu du Lehendakariaren ustez, herriak ez du grebarik behar” (esaldia formolean gordetzeko modukoa da)

– “pasaden astelehenean euskara eta biolentziaren desagerpen arteko erlaziaren deklarazioek sortu zituzten polemikari buruz hitz egin du”

– “akordioak eta konpreomizuak”

– “gaur egungo klima ez da grebakoa eta biharkoak aurrekoetan bezala jarraioen gutxi izango du”

– “boluntateak eta ideiak”

Hori guztia lau paragrafotan bakarrik. Marka bikaina!

Irekiaren asmoa euskaraz zelan idatzi behar ez den irakastea baldin bada, gutxienez jar dezala sede pedagogiko hori bere hasierako orrian, guztiok garbi izan dezagun.

Eta EGA titulua oparitu nahi du Gobernu honek? Gero eta argiago daukat zergatik.

Hementxe doakizue testua osorik, bada ez bada, zuzentzea bururatzen zaien (kontu hartu, bide batez, tagak gaztelaniaz bakarrik daudela):

Jon Juaristi: kanpoan uso etxean otso

Honezkero, guztiok jakingo zenuten Jon Juaristi jauna Euskararen Aholku Batzordeko kide izendatu duela Patxi Lopezek.

Honezkero, jakingo dituzue Juaristiren bizitzaren gorabehera asko, baita bere ideologia nola irauli duen urteen poderioz: ETAkide izatetik, espainolistarik eskuindar eta espainolena izatera.

Honezkero, ezagunak egingo zaizkizue Espainian “intelektualtzat” jo duten pertsonaia honen esaldi batzuk. Batzuk euskal abertzaletasunari buruzkoak, eta beste batzuk, seguru asko larriagoak, euskararen kontra botatakoak.

Zuetariko askok, gainera, honezkero irakurriko zenuten orain gutxi Juaristik ABC egunkarian idatziriko[Enlace roto.]. Horretan, bere izendapenak sortu duen zurrunbiloari buruzko iruzkina oparitzen digu Gizon jakintsuak (Zaldieroaren pertsonaia datorkit gogora, Savater filosofoan inspiratua):

Euskara normalizatu eta sustatzeko organoko kide den Juaristi honek, bere azken idazkian utzitakoa lasai-lasai aztertzea merezi duela uste dut, eta esaldi batzuk atera eta iruzkinduko ditut jarraian, axola ez bazaizue:

1. “supone (euskararen aholkulari izateko izendapenak), qué duda cabe, un reconocimiento honorífico de cierta autoridad científica y quizá moral en los aspectos lingüísticos, culturales y sociológicos implicados en el desarrollo de la normativa referente al uso oficial del idioma vasco”: lehen baieztapen horrek agerian uzten du Juaristik ez dakiela Euskararen Aholku Batzordea zer demontre den ere. Autoritate zientifikoa, eta agian morala onartzearen pareko dela dioenean, ez da konturatzen ari, bere izendapenarekin batera, zuzenean euskararekin zer ikusirik ez dutenen izendapenak ere egon direla (aktoreak adibidez), eta hain zuzen ere horrek eman beharko liokeela aberastasuna organoari, alegia, euskara maitatuz, euskalgintzatik kanpo begira diezaioketelako euskararen egoerari, bultzadatxoa emateko. Handikeria somatzen da lehenik eta behin, hortaz.

Baina bigarrenik, “uso oficial del idioma vasco” dio. Hortik eratortzen da Aholku Batzordea euskararen erabilera ofizialari buruzko iritzia emateko dagoela uste duela Juaristik. Gezurra %100ean, erabilera ez arautuak, kalekoak… sustatzea baitu helburu hainbat eta hainbatetan. Ezjakinkeria edo interes falta, beraz.

2. “lo que resulta archiconocido es la obsesión de los varones nacionalistas por las ovejas […] No se vea, sin embargo, en estas palabras crítica alguna a las inclinaciones y habituales prácticas amorosas de los herederos políticos de Sabino Arana, tan dignas de respeto como las de cualquier otra cultura primitiva”: hasteko, gustu txarrekoa da zoofilia eta abertzaletasunaren artean egiten duen konparazioa, agian lejioaren ahuntza etorriko zitzaion berari gogora.

Gero, “kultura primitiboa” aipatzen du. Hor ez da oso ondo ulertzen zer esan nahi duen, iraina garbia den arren: abertzaleok ez gara modernoak eta haitzuloetan bizi gara oraindik? Euskaldunok al gara horrela? Abertzaleok eta ez hain abertzaleak direnak, euskaldunak izanik, ez al gara kultura beraren partaide?

3. “Entre considerarlo (euskara) una lengua de sencillos aldeanos y pastorcillos o una lengua de trogloditas, me parece más benigno y justo lo primero”: gauza bat ala bestea, emaitza berdina; Juaristik ez dio inolako begirunerik euskarari. Ez da hizkuntza modernoa, ez du balio komunikatzeko (ez dakit zer egiten ari naizen ni neu orain momentuan), aspaldiko kontua da, e.a. Hori irakurtzen da bere hitzetan, baina hala ere, euskara biziberritzeko Aholku Batzorde horren kide dugu fenomenoa.

4. “Es innegable que los nacionalistas vascos no me caen simpáticos, salvo contadísimas excepciones, pero, en general, nada tengo contra los vascos no nacionalistas”: ETAtik datorren gizon batek dio hori. Baieztapen sektarioa, ideologia gizabanakoen nortasunaren gainetik jartzen duena. Eta tipo hau al da gaur egun Espainiak aitortuta duen intelektualetariko bat? Beherapenetan erosten ditu Espainiak bere intelektualak?

Mingarria, iraingarria, lotsagarria eta beste hainbat “-garri” gehiago da Juaristiren artikulua. Beste esaldi batzuk ere atera zitezkeen, baina horiek dira adierazgarrienak nire ustez, eta gainera, ez dut irakurlerik tripako minez utzi nahi.

Hori bai, argi dago eta argi uzten du Juaristik berak, Lopez lehendakariak euskararen oilotegian otsoa sartu egin duela.

Libre Dios al castellano de las atrocidades del euskera

Barkatuko didazue izenburua gaztelaniaz jartzearena, baina nik ere lehendakariak duen arreta deitzeko gaitasunari heldu nahi nintzaion.

Dagoeneko entzun edo irakurriko zenuten Patxi Lopezek euskararen gainean atzo botatako iruzkina. Bada ez bada, errepikatuko dizuet: “bortizkeriaren bukaeran […] euskarak bat egingo du behin betikoz askatasunarekin”. Hortaz, indarkeria dagoen bitartean, euskara horri lotuta egongo zaio, edo agian, hobeto esanda, horri lotuko DUTE.

Patxi Lopezek botatako astakeriaren ildotik, honakoak ere bota genitzake: “zezenketak desagertu arte, gaztelania ez da odol-jario horretaz libre egongo”; edo “frankistarik geratzen ez denean, gaztelaniak bat egingo du behin-betikoz askatasunarekin”. Kirtenkeria galantak, ez da hala?

Baina horrek guztiak badu, sinestezina badirudi ere, irakurketa larriagorik. Patxi Lopezek honakoa zioen Euskararen Egunean (duela hilabete eta erdi) bere blogean bertan: “Galderak eta liskarrak alde batera usteko garaia heldu dela uste dut” (“s” hizki hori ez dut nik idatzi).

Liskarrak alde batera utzi, baina oraindik gaur egun, euskara indarkeriari lotzen dio guztiona omen den lehendakari honek.

Guztiona beharko du izan, antza bere agintaritza, Irekiaren hitzetan, Qatarreraino hedatu baitu:

Gaur zuzenduta egon arren, atzo oraindik hori zeukan argitaratuta nire Irekia maiteak. Zelako begirunea dion Gobernu honek euskarari!

Garbi baino garbiago geratzen da Patxi Lopez eta bere gobernuaren ardura nagusiak zein diren:

1. Terrorismoaren eta indarkeriaren matraka ahalik eta gehien luzatzea, biktimismo horri azken tanta atera arte.

2. Publizitatea. Beste ardura batzuk dituztela saltzea, baina saltzea bakarrik, azpian ez baitago ezer.

Lehendakari honi euskara eta euskaldunok bost axola, arrazoi sinple batengatik: ardura minimorik izango balu, ez luke esaten duena esango; eta zer esaten duen ez badaki ere, arduragabekeria oraindik eta larriagoa da. Ba al da hori eztabaidatzerik?

ETA jokoz kanpo

Espero zen agiria heldu zen azkenik atzo bertan. Barkatu, ez nuen hori esan nahi, honako hau baizik: ETAren agiri bat espero zen, eta atzo iritsi zen, baina ez zen espero edo nahi genuena.

ETAk ez du bere desagertzea adierazi, eta hori da aspaldi-aspalditik itxaroten ari garen iragarpena. Jakina, horrek ez dit itxaropenerako dudan eskubidea ukatuko, baina horrenbeste falta zaigu oraindik…

Ez nuen talde terroristaren agiria aztertu nahi baina, agiriak berak kalean izan duen oihartzuna baizik. Atera dudan ondorioa emango dut lehenik eta behin, eta ondoren, labur azaltzen saiatuko naiz: ETA jokoz kanpo dago.

Kalean ez da ia ETAren agiriaz hitz egin. Politikariek bai, buelta asko eman dizkiete terroristen hitzei, baina egia bakarra da halakoek, kalean, ez dutela behin sortzen zuten giroa ekartzen.

Jendeak ez dio ETAri sinesten, jendeak ez dio ETAri jaramonik egiten, ETAren iritziak ez du balio gizarteak aspaldi bizkarra eman ziolako, eta ez horregatik bakarrik, sinesgarritasuna aspaldi galduta daukalako ere bai.

Atzoko gai nagusiak lagun artean zeintzuk izan ziren? Tabakoaren legea (oraindik) eta Urrezko Baloia Messiri eman izana.

ETAk zerbait pentsatu beharko luke horretaz.

Olentzero nafarra da

Hasi da Barcina bere barcinakeriekin.

Gosaltzen irratia entzuten ari nintzela, gaileta okerreko lekutik sartu zait Iruñako (eta Nafarroako beste zenbait lekutako) urteroko matrakari aditu diodanean: Yolanda Barcinak, hemen aipatuko ez ditugun hainbat ezizen dituen Iruñako alkateak, hiriko auzo batzuetatik ateratzen diren Olentzero ospakizunak salatu ditu “por reivindicativas”, aldarrikapenak direlako alegia, lingua navarrorumez esanda.

Aldarrikapena dela??? Nola ez ba? Euskal kultura kutsua daukan ezerk Nafarroan jazarpena pairatu behar badu? Gogora diezaiogun Barcina andreari Olentzero pertsonaia mitologiko nafarra dela, eta nafar kulturaren barruan dagoela. Ez al luke ba Nafarroako eta Erresuma Zaharreko hiriburuko alkate denak kultura horren alde egin beharko?

Oraindik ikusteko hamaika dauzkagu.

Baina behintzat, gaur Deiako 4. orria irakurri ondoren, “Bogando por la Red” delakoa, Olentzerori aurten eman dioten alderdi ludikoaren berri izan dut. Antza, doaneko bideojokoa dago EGIren web orrian, EAJko gaztediaren web orrian, eta dibertigarria omen da. Probatu beharko.

Ongi etorriak irribarrea ateratzen diguten ekimenak.