Egia esan, gaur ez da eguna oso ondo hasi. Sortu ez da sortu, Auzitegi Gorenak banderatxoa altxatu eta jokoz kanpo adierazi du. Hori bai, 16 epaileren artean, zazpik ez zuten ilegalizazioaren alde bozkatu, eta lehenengo aldiz, Alderdien Legeari buruz ari garela, ez dago aho batekotasunik.
Xehetasun ñimiño horrek esperantzarako argi-printzatxoa zabaltzen du, errekurtsoa ezartzeko aukera baitago. Hori bai, maiatzaren 22ko hauteskundeetan Ezker Abertzalea ez da Sorturen markapean aurkeztuko. Ni ziur naiz agertuko direnaz, eta agertu behar dute, baina ikusiko dugu nola (Eusko Alkartasunaren magalean?).
Beste alde batetik, Españokraziaren beste adibide bat izan genuen herenegun Madrilgo Kongresuan. Bertan, estatuan koofizialak diren hizkuntzak (euskara barne) kongresuan erabili ahal izateko proposamena eraman zuten CiU, ERC, EAJ, BNG eta NaBai-k.
Lehen aldiz entzun ahal izan genuen Kongresuan euskaraz hitz egiten EAJko Aitor Estebanen eskutik, eta hori izan zen berririk pozgarriena, PPSOE alderdiak atzera bota baitzuen proposamena.
Bilkuraren akta irakur dezakezue honako estekan, 10. orria eta 16. bitartean doa hizkuntzei dagokiena. Dena den, arreta deitu didaten zatiak zuekin konpartitu nahi nituzke, zuzenean:
1. “Continúa su intervención en euskera.-Varios señores (señorarik ez?) diputados pronuncian palabras que no se perciben”. (11. or) -> Zurrumurruak, aulkian mugitu eta zarata atera… tira, Espainiako politikari batzuentzat errespetuaren sinonimo direnak.
2. Jose Bono (PSOE, Kongresuaren presidentea): “[…] no nos molesta oír hablar en euskera […] apelo a su inteligencia y a su sentido común para que no ponga límite a su comprensión porque, siendo muchos los que quizá quieran entender lo que su señoría decida, no lo hemos conseguido y por eso, no por mí, ni por usted, sino por ellos, por los que quieren escuchar al PNV y no le entienden si no habla en la lengua oficial del Estado, es por lo que le pediría que no vuelva a hacerlo, pero tampoco quiero que pueda decirse que aquí, en esta casa, se limita la libertad de nadie. […] Si quieren hablar en idioma distinto del castellano tienen que cambiar la ley, y en caso contrario, sonriendo, amablemente, le digo que será la última vez”. (11-12. or) -> Bono jarrera ona mantentzen saiatzen da. Ulerkor, atsegin… agertu nahi da, baina ez dago irribarrea erakutsiz agertzen zaizun etsaia baino gauza beldurgarriagorik. Zinismoa da Bonorena: utziko zaitut, baina gaur bakarrik, e? Ez pasatu. Bihartik aurrera, akabo! Eta abisatuta zaude.
3. “El señor Tarno Blanco sube hasta la Presidencia… ¡Es intolerable!
El señor PRESIDENTE: Señor Tarno, le llamo al orden. (El señor Tarno Blanco pronuncia palabras que no se perciben al bajar de la Presidencia.) Señor Tarno, le llamo por segunda vez al orden. […]
(El Señor Tarno Blanco pronuncia palabras que no se perciben). Señor Tarno, si le llamase por tercera vez al orden, tendría que abandonar el salón de sesiones. Le ruego que se calme”. (12. or) -> Tarno Blanco Sevillako PPren diputatua da, eta ez dut uste azalpen handirik merezi duenik aktan jasota geratzen den jarrerak.
4. Astarloa Huarte-Mendicoa (PP): “Ustedes están aquí, como yo, por ser representantes del pueblo español, de la totalidad del pueblo español, no de una de sus partes (baina diputatuak ez al daude probintziaka aukeratuta? ein?) ; pueblo que colectivamente tiene una lengua común que es el castellano. […] es una pieza más del proceso de desmontaje del Estado autonómico que algunos de ustedes vienen persiguiendo en los últimos años. Su planteamiento es sencillo: lo mío es solo mío, y lo de todos es mío también o no es de nadie. […] no me voy a referir ahora ni a algunos argumentos ni a algunas impertinencias que, lamentablemente, se han vertido por alguna de sus señorías. (14. or) -> gizakume honen aita Madrilgo batzokian euskara irakasle izan zela esan didate, baina apunte hori aparte utzita, adibidez, Autonomien Estatuaren deuseztapena aipatzen du PPren diputatuak, eta azken hilabeteotan, PPri baino ez dizkiot entzun modelo horren aurkako argudiorik sutsuenak ([Enlace roto.]). Beste guztiari buruz, PPren ohiko jarrera, esan dezagun, atzerakoia.
5. Muñoz González (PSOE): “El artículo 3.3 de la Constitución dispone que la riqueza de las distintas modalidades lingüísticas de España es un patrimonio cultural que será objeto de especial respeto y protección por todas las administraciones” (15.or) -> Aipamen hori nabarmentzen dut bakarrik, azkenean, hori esan eta gero, proposamenaren kontrako botoa azaltzen duelako. Eskizofrenikoa.
Horri guztiari [Enlace roto.] gehitu behar zaizkio, eta azkenean, PPkoekin eseri egin zela eta guzti, bere benetako ideologia agerian utziz beste behin ere.
Azaldutako eta erakutsitako osagai guztiak eltzean sartu eta ondo irabiatu ostean, gaur egun daukagun Españokrazia ateratzen zaigu. Zirkua aipatzen zuen politikariren batek duela gutxi, baina Euskadiren kontrako zirku honek ikusleok asper eginda uzten gaitu.
Noiz hasiko gara aurrera egiten?
Oh.: barkatu, baina haserreak batzuetan… Atzo bai, atzo berri onik ere izan zen, azkenean Erkidego Autonomoko kutxen [Enlace roto.] daukagu. Behintzat…
Maiatzaren 22an datoz benetako emaitzak, eta bi urte barru dago lehendakaritza jokoan, baina bien bitartean, ilusioa antzematen da euskal gizartean. Ilusioa zergatik? Garai berriak datozelako, eta garai berri horiek forma hartu beharra dute Euskadirentzako egitura politiko berri baten.
Ez nuke beste faktore bat baztertu nahi. Nondik eratortzen da fusio hau? Anaitasun politikoa bakarrik al dago tartean ala biziraute soilak bultzatu ditu honetara?