EH-Bildu: nola erabili euskara eta umeak kontzientziak astintzeko

EH-Bilduk arazo bat dauka. Tira, ez dakit EH-Bildu esan edo EH-Bildun Ezker Abertzalearekin sartu diren gainerako alderdiek daukaten araz0a. Adibide garbia Eusko Alkartasuna da, noraezean dabiltza, laupabost kargu salbatu nahian.

Bestela, nola uler daiteke, adibidez, 2009an zuzenketa batzuk sinatzea eta onartzea Legebiltzarrean, eta 2013an, hitzez-hitz errepikatzen diren zuzenketa berberen kontra aritzea? 2009an, Haurreskolen Partzuergoan beste hizkuntza batzuk sartzeari buruzko zuzenketaren alde sinatu zuen Eusko Alkartasunak Legebiltzarrean. 2013an, aldiz, EH-Bildu ez da bakarrik aurka agertu, ez, horrez gain, manipulazioa erabili izan dute esateko EAJk gaztelania sartzen zuela haurreskoletan euskararen kalterako. Zirku horretan, hainbat komunikabidek, badakizue zeintzuk, txaloka aritu dira. Baina eskuztatze borobila izan da, Leixuri Arrizabalaga eta Jone Berriozabal legebiltzarkide jeltzaleek [Enlace roto.] batean azaltzen duten bezalaxe. EAJk ez du bere iritzia aldatu 2009tik hona, eta garai hartan, Jesus Maria Larrazabal Antiak, EAko legebiltzarkidea, sutsuki defendatzen zuena Legebiltzarrean, gaur egun EH-Bilduk sutsuki mespretxatzen duen testu bera da. Hortik egongo dira interbentzioetako aktak eta bideoak, bilatu nahi duenarentzat. Nik hau aurkitu dut:

http://www.youtube.com/watch?v=ATfJzGppW8s&feature=youtu.be

PSEk ere antzeko zerbait egin du, ez pentsa. Horretan berdin dabiltza sozialistak eta bildutarrak. PSEk zuzenketa hori berori sinatu egin zuen 2009an, eta 2013an, EH-Bilduk polemizatu egin duenez, ez du sinatu.

Ez dut ezer asmatzen, hementxe dauzkazue urte hartako eta aurtengo Legebiltzarreko dokumentuen kopiak, berdin berdinak, parez pare jarrita, izenpeak eta datak bakarrik aldatzen dira:

EAJko legebiltzarkideek aipatutako arituluan esaten duten bezala, gainera, EH-Bilduko ordezkariek hobe lukete guztiaren kontra agertzea baino, ez zerbaiten alde agertzea, proposamen zehatzak egitea baizik; eraikitzen laguntzea alegia, edo behintzat, argi utz dezatela zeren alde dauden, jakin badakigulako, arau orokor gisa, EAJk aurkezten duen guztiaren kontra egotea dela euren politika. Eta bazterrak nahastea, noski.

ZUEK ZARETE

Euskal Autonomia Erkidegoko gizarteak mezu garbi eta gardena bidali dio Euzko Alderdi Jeltzaleari: zuek zarete ataka larri honetarako irtenbideak aurkitzeko gai zaretenak. Hala uste dute %34,17k, hautesleen herenak baino gehiagok. Zeharkako mezua ere bada gainerako indar politikoentzat.

Hogeita zazpi (27) jesarleku atera ditu EAJk hauteskundeetan, 2009ko hauteskundeetako %1,15eko parte hartze altuagoarekin. Datu horrekin bakarrik, boteprontoan, ondorio batzuk atera daitezke:

  • PSEk eta PPk ez dute aitzakiarik, parte hartzea altuagoa izan da eta euren boto-galerak ikaragarriak izan dira.
  • EAJk bakarrik, PP-PSE-UPyD batuketak bezain beste jesarleku dauka.
  • EH-Bildu Legebiltzarrean sartu den arren, ez da nabaritu EAJren higadurarik. Alderdi sendo eta liderra dela erakutsi du.

Zenbaki absolutuetara jaitsiz, aintzat hartu behar den lehenengo gauza da bozka eman zezaketenen kopurua 2009an baino baxuagoa zela. 2009an, 1.776.059 pertsonek zuten botoa emateko eskubidea eta 2012an, aldiz, 1.718.696 herritarrek. Azkenean, guztira, parte hartzearen ehunekoa igo bada ere, hautesle gutxiago egon da. Hori ala izanik, EAJk 16.000 boto “galdu” ditu bakarrik 2009ko hauteskundeen erreferentzia hartuta, eta hori oraingoan EH-Bildu (Ezker Abertzalea) bozkatzeko aukera zegoela. Datu horiek osatze aldera, aurtengo hauteskundeetan, EAJk alde handiagoa atera dio EH-Bilduri, 2009an PSEri baino. Hori ez da emaitzei eustea, hori da ikaragarrizko sendotasuna erakustea, herriaren erreferente moduan agertzea alegia.

Apimarratzekoa da, gainera, Araban lehen indarra izatea eta Gipuzkoako (azken emaitza oraindik airean badago ere), EH-Bilduren 482 botoko alde estua. Ezker koalizio subiranistako kideek esan dute dagoeneko hausenarketaren bat dagokiela egitea, eta ea hausnarketa horrek nora daramatzan, SORTU alderdiarekin zer egingo duten ere airean baitago, eta koalizio barruko tentsioak areagotzeko arriskua baitaukate.

Eusko Alkartasuna eta Aralar barruan, bere aldetik, hausnarketatxo bat egitea ere ez legoke sobera. 2011n, Espainiako Gorteetarako hauteskundeetan eta Amaiur markapean, EH-Bildu integratzen duten indar berberak aurkeztu ziren elkarrekin, eta oraingoetan ia 10.000 boto galdu dituzte hauteskunde horiekin konparatuta. EAJk, ostera, hauteskunde horien erreferentzia hartuta, ia 60.000 boto gehiago atera ditu. Ez da makala!

Hortaz, eta egoera ekonomiko larriaren ondorioz EAE gobernatzeko zailtasunak nabariak badira ere, EAJk eszenatoki amestua lortu du Legebiltzarrean. Gehiengo osoa eskuratzen du EH-Bildurekin, PSErekin edo PP+UPyDrekin. Baina EH-Bilduk eta PSEk ez dute gehiengo osorik lortzen, are gutxiago PP eta PSEk. Horrek joko politikoaren aukerak zabalik uzten ditu, eta Autonomia Erkidegoa guztion onurarako eta inor bidean utzi gabe aurrera ateratzeko parada. Gainera, EAJren garaipena hain garbia izanik eta egoera ekonomikoa hain larria, uste dut ez dagoela kabidarik muturreko jarreretarako eta alderdi guztiek jarri beharko dutela euren harri koskortxoa, herriaren mesederako.

Ez dago gaizki orain eta hemen gogoratzea, EAJ bere kabuz aurkeztu zen azken Legebiltzarrerako hauteskundeetan (1998), eta Ezker Abertzalearen partaidetzarekin, EAJk 21 eserleku eskuratu zituela, EAk 6 eta Ezker Abertzaleak (Euskal Herritarrok) 14. Eserleku bakarreko aldea geratu zen EAJ eta gaur egun EH-Bildu osatzen dutenen artean, Lizarra-Garaziko akordioak sortu zuen ilusioaren markoaren eraginpean. 2012ko hauetan, ETAk borroka armatua behin-betiko utziko zuela urte bete pasatu denean, alde hori 6 eserlekukoa da, bost gehiago.

Zer esanik ez dago, bukatzeko, Iñigo Urkulluren lidergoa indartu egin dela. Euzko Alderdi Jeltzaleak, Ezker Abertzalea legeztatu ondoren, lehen alderdi abertzalea izaten jarraitzen du nabarmen, eta gainera, Euskal Autonomia Erkidegoko lehendakaritzaren ateak zabalik ditu.

Orain lan egiteko eta Euskadi aurrera ateratzeko unea heldu da, DENON ARTEAN.

 

Ni ez naiz fededuna… Hauteskundeen emaitzak ulertzeko gida

Baneukan gogoa hauteskunde orokorretako emaitzei heltzeko, baina gogoa eta astia, zoritxarrez, askotan ez datoz bat.

Ez zaituztet zenbaki potoloekin aztoratuko, askotarikoak ikusiko zenituztelako dagoeneko, bai ordea, zenbakien aurrean jartzeko filosofia eta jarreraren gaiari heldu nahi nioke.

Alde batetik, ahaztu gauza bat, ezabatu zuen hardiskatik, zenbaki batek, berez, ez du ezer esaten. Zenbakia bera baino inportanteagoa da zenbaki hori inguratzen duen testuingurua: aldi politikoa, lekua, joera, e.a. Hortaz, “alderdi batek xxxxxx boto irabazi/galdu ditu” bezalako adierazpen handien aurrean, lasai, eseri eta erreparatu, lehenik eta behin, adibidez, hauteskunde bat eta bestearen arteko parte hartzean egon den desberdintasunari. Zerbait aipatzearren, baina garrantzitsua, guztirako boto kopurua ere ez delako beti berdina.

Bestetik, eta gure Euskadira etorrita, koalizioen emaitzak aztertzerakoan ere, egiten ditugun batuketek  logika jakin bati jarraitu behar diote:

  • UPN eta PPren botoak batzen baditugu Nafarroan koalizioan joan direlako, zilegia da, eta berdin berdin balio du EAJ eta Geroa Bai koalizioarenak batzea (EAJ baitago barruan).
  • Gogoratu, bestalde, Amaiur Amaiur dela, eta ez Bildu edo Ezker Abertzale tradizionala. Beraz, Amaiurrek galdu edo irabazi duena batekiko edo bestearekiko, erreferentzia bat baino ez da, baina ez egia absolutua. Adibidez: Ezker Abertzaleak duen babes soziala ez da orain handiagoa (edo txikiagoa) emaitza zehatz batzuengatik, sentsibilitate gehiago gordetzen baititu koalizio honek. Kasu honetan, bereziki deigarria da Bilduren emaitzak ezin hobetu izana, Aralar gehitu denean proiektura. Baina nire aurreko argudiora itzulita, horren arrazoia testuinguruak emango digu eta hurrengo hauteskunde batzuetako emaitzek.
  • Bi garaipen mota daude hauteskunde hauetan: botoetan lortzen dena eta eserlekuetan lortzen dena, biak ala biak baliagarriak, eta biak bere esanahi sinbolikoarekin. Ez nituzke bata ala bestea gutxietsiko.

Laburbilduz, zenbakiek ez dute egia absoluturik ematen. Horregatik esaten da hauteskundeetan, maiz, guztiek irabazten dutela, baina egia esan, alderdi bakoitzak bere testuinguruan hartzen ditu zenbakiak, irakurketa jakin, eta ziur asko, baliagarria eginez. Kontuan izan, beraz, hauteskunde gau horretan, alderdietako liderrek euren jendeari hitz egiten diotela, ez horrenbeste gizarteari.

Horregatik, hain zuzen ere horregatik, iruditu zitzaizkidan hain deigarriak Iñaki Antigüedadek (Amaiur) gau horretan bota zituen lau hitz, jendaurrean, hitzaldia ematen ari zela: “gu ez gara fededunak”. Bere aurrean, eta inguruan, zeukan jendea ez zen bere betiko eta ohiko jendea, Ezker Abertzale tradizionala ez diren beste sektore batzuk zeuden. Zer aurpegi jarriko zuten Larreinak eta bere boz emaileek hori entzutean?

Amaitzeko, orduan, argi eduki gau horretan politikariek bere jendeari hitz egiten diotela, baina aldi berean, ez legoke gaizki politikariek beraiek ere kontuan hartzea bere jendea zein den.

Nortasun kontua

Gernikako Estatutuaren efemerideak, bakearen testuinguruan, analisirako parada goxo eta ezin hobea utzi digu.

Alde batetik, eta Espainian lerrokatuta dauden alderdiei dagokienez (PP eta PSE), jokoz kanpo daudela argi eta garbi dago. Marko politikoa aspaldi zegoen gaindituta Euskadin, baina orain, ETA azkenik  tiroka ez dabilenean, oraindik ez dute jakin aro berrira egokitzen. Ez daukate proposamen berririk. Gutxienez, asmo eta begi onez hartu dute notizia.

Abertzaleei dagokienez, bestetik (EAJ eta Ezker Abertzalea, bere izendapen guztiekin), ilusioz beterik datoz oraina eta etorkizuna, eta ilusio hori gizarteari kutsatzen zaio. Futbol talde batek txapelketak irabazten dituenean zaleak ateratzen zaizkion bezalaxe, bake egoeran eta proiektu berriak mahai gainean, abertzaleak aterako dira kalera eta hautestontzietara zokoratuta zeuden izkinetatik.

EAJk, Iñigo Urkulluren hitzetan, [Enlace roto.] proposatu du 2015erako, erreferendumarekin. Konstituzioa estatu independente batek bakarrik izan dezake, eta atzo, Gernikako haritzpean, sinbologia karga guztiarekin, independentziaz hitz egin zuen Euzko Alderdi Jeltzaleak. Estonia eta Kroazia Europan diren bezalaxe, adibide eta guzti.

Amaiur osatzen duten alderdien kasuan, Bildu osatzen dutenek eta Aralarrek bi adierazpen ezberdin egin zituzten, baina mezua antzekoa: autodeterminazioa eta guztien arteko elkarrizketa, laburbilduz. Ildo horretan, badirudi, askori arraro egingo bazaie ere, EAJ haratago joan zela mezu politikoan eta zehaztasunean, ausartago azaldu zen. Hori bai, ez dago zalantzarik independentzia dela Ezker Abertzalearen helburua, nahiz eta atzo ez zen mezu nagusia izan.

Eta hor tartean, Rubalcabari zera esatea bururatu zitzaion, independentzia ez dela ezinezkoa.

Giro da, politikaz hitz egiten ari gara herri honetan, Euskadiren etorkizun politikoaz, nazioa zelan egituratuko dugun. Eta abertzaleen artean, helburua bat eta bakarra da, baina bideak zehaztu behar dira, moduak, nortasuna.  Hortxe egongo da desberdintasun nagusia, eta herri hau nondik zuzenduko den erabakiko duen xehetasuna.

NORTASUN kontua da.

Gezurrak legebiltzarrean

Patxi Lopez buru belarri aritu da gaur bere diskurtsoarekin Legebiltzarrean. Ohiko “bla, bla, bla” hutsalaz aparte, gauza batek deitu dit arreta ikaragarri. Irekiak honela jasotzen zuen bere Twitter kontuan:

Horiexek lehendakariaren hitzak, eta hitz horiek, bi gezur estaltzen dituzte. Alde batetik, ez da egia Ezker Abertzalea legala denik. Sortu alderdiaren kasua oraindik ez da argitu, eta argitu bitartean, ilegala da Ezker Abertzalearen alderdi hori. Gainera, egon badago zerrendetan aurkeztu ezin diren Ezker Abertzaleko kide asko, zerrenda horiek “kutsatzen” dituztelakoan. Hortaz, legaltasuna azpimarratzea, hori guztia Bilduren legaltasunaren azpian estaltzea da, eta gogora dezagun, gaur egun, Bildu beste bi alderdik osatzen dutela: Eusko Alkartasuna eta Alternatiba.

Beste alde batetik, demokrazia eta zuzenbide estatua gailendu direla esan du Lopezek. Hori orain onartzea, bada azken urteotan demokraziak eta zuzenbide estatuak funtzionatu ez dutela esatearen pareko, baina are gehiago, Sortu legez kanpo dagoen bitartean ere, ez dago baieztapen hori inondik inora hartzerik. Gainera, jakin badakigu, Bildu legeztatzea Zapatero eta Iñigo Urkulluren arteko berbaldi eta negoziaketen ondorioz gertatu zela, eta horiei esker, Espainiako demokrazia eta botereen banaketa airean utziz.

Ez dakit zein den Lopezen jokoa, baina argi dago egia esatea ez dela bere planen barruan sartzen.  Orduan, presoak hurbiltzearen aldeko jarrera adierazi duenean, zer esan du? Egia ala gezurra?

Korbata gorria ala urdina?

Ezin uka daiteke Bilduk protagonismoa hartu duela azken hilabeteotan euskal politikan, baina aldi berean, zaila da koalizioaren haria hartzea. Eta azaltzera noakizue.

Patxi korbata urdinarekin

Alde batetik, Martin Garitanok, Gipuzkoako  ahaldun nagusia, adierazi du ongi etorria izango dela “borondate on eta errespetuz datorren edonor”, Asturiasko printze eta printzesari buruz. Duela ez horrenbeste, beste alderdi abertzaleren bateko inork, EAJko norbait adibidez, antzeko zerbait esan izan balu, hamaika hitz politez hartuko zuketen Ezker Abertzalekoek, hormak pintatuz, kartelak edozein banketxetako kristaletan jarriz, e.a. “Español” zatekeen izenlagunik samurrena. Orain, aldiz, Martin Garitanok botatzen ditu adierazpenak eta txaloz hartzeko beharrean gaude.

Ba bai, poztekoa da Ezker Abertzale tradizionala barne hartzen duen koalizioak halako bira eman izana… egia balitz, ez baita urmaela basamortuan dakusazuen ur-distira. Berri horrekin batera, beste batekin topo egin dugu gaur, Bilduren “B” aldea erakusten diguna: Bilduk ez du EUDELen zuzendaritzan parte hartuko bere eginbeharren eztabaidan parte hartu arte.

Zera esango didazue, “eta zer? Libre dira nahi duten politika egiteko”, eta bai, arrazoi izango zenukete, erantzukizun instituzionalaren kontua alde batera utzita, xehetasun txiki batengatik izango ez balitz: Bildu jolasean ibili da EUDELen gaiarekin [Enlace roto.]. Gaurkoak, kontrara, garbi uzten du Bilduren erabakia izan dela, ez beste inorena, EUDELen parte ez hartzea, eta erabaki hori biktimaren rola hartzeko erabili dute.

Komunikazio ikastaro baten, behin, irakasleak politikariek janzkerarekin zelan komunikatzen zuten azaldu zigun azaletik. Gizonezkoen kasuan, korbata urdinek adostasunerako jarrera azalduko luketeen bitartean, gorriek, ostera, akordiorik inondik inora ez dela egongo adieraziko lukete.

Bilduko politikariek ez dute korbatarik janzten normalean, baina jantziko balute, zein kolore erakutsiko ligukete orain?