Euskararen Nazioarteko Egunean triste nago

Zin dagizuet gaurko idatzi nahi nuen testuaren tonua arras ezberdina izatekotan zegoela. Baina idazten ari nintzena ezabatu eta salaketa bat egiteko beharra sartu zait, erraiak oraindik sutan ditudala. 

Bada, Euskararen Egun “zoriontsu” honetan, Patxi Lopezek zerbait idatzi du bere blogean (ez dut esteka jarriko, oso erraz aurkitzen baita Googlen). Idatzitako sarrerak hurrengo izenburua dauka: “Esto es el Mar”, euskararekin zerikusirik ez duena, jakina.

Detailetxo horrek, jakina, iskanbila piztu du sare sozialetan, eta halakoaren antzeko iruzkinak izan dira:

Gerora, lehendakariak “Euskararen Eguna” izenekoa sartu du blogean. Bi sarrera egun bakarrean. Sare sozialen zurrunbiloaren eraginez izan ote da?

Dena dela, bigarren sarrera horrek, hasiera bateko ustekabeko poza itzali egin dit irakurri ahala.

Konpromiso instituzionala aipatzen du Lopezek, baina ez du inolako neurririk aipatzen euskarari bultzada emateko, euskara sustatzeko alegia. Hitzak dira, eta hori baino ez. Euskararen Eguna den honetan, zertxobait gehiago espero genuen batzuk, zehaztasuna, konpromiso hori zertan datzan.

“Zorionez, gaur, XXI mende honetan, indar-berrituta ikusten dugu euskara, osasuntsu”. Esaldia Lopezena da, hitzez hitzekoa, gaurko idazkitik ateratakoa. Zer nolako errealitate paraleloan bizi da gure lehendakaria? Egoera osasuntsua? Horren aurrean, Euzko Gaztedik gaur bere web orrian eskegi duen adierazpena irakurtzea gomendatuko nioke Lopezi “osasuntsu” hitza hain arinki erabili baino lehen. Nire ustez, bete-betean eman dio EAJren gaztediak.

Beste alde batetik, Miren Agur Meaberen hitzok gogora ekarriz “lingua navarrorum” aipatzen du lehendakariak. Ildo horretatik, bere homologoa den Miguel Sanzekin hitz egitea gomendatuko nioke, bere ikuspegia adieraz diezaion.

Besterik gabe, triste nago. Euskararen Nazioarteko Egunean Lopezek argi utzi digu beste behin ere zein den gure hizkuntzarekiko duen jarrera. Tamalez, jakina.

Euskal Selekzioa eta inguruko koldarrak

Irakurri dut atzo Gara egunkariak argitaratu zuen Euskal Herriko Futbolarien prentsa oharra. Bihoa aurretik barruak astindu dizkidala testuak, emozionatu eta guzti egin naiz apur bat, eta nire buruari zera esan diot, ostia! Aurrera doaz, pausuak ematen ari dira, gure selekzioa nahi dute eta prest daude edozertarako.

Betidanik behar izan ditugu halako eragileak gure herrian aberrigintzarako, eta gizartean ospea eta entzutea dutenek inork baino gehiago eragin dezakete.

Baina lehen sintoma horien berotasuna epeltzen joan denean, gauzak beste modu batera ikusi ditut eta beste zenbait xehetasun ekarri dut gogora:

1. Egoera eskizofreniko hau guztia ez zen kolore batzuengatik hasi, izen baten lehiagatik hasi zen: Euskal Herria, Euskadi, Euskal Selekzioa… pitokeria galanta. Badakigu zer eta nor garen, eta abestiak dioen bezala: zuri, gorri eta berde gure koloreak, defenda ditzagun mundu guztian.

2. Ofizialtasunerako urrats sendorik ez ematea leporatzen diete jokalariek Euskal Federazioari. Gogora dezagun saltsa honetan, behintzat beste federazio bat badagoela tartean: Nafarroakoa. Eta Iparralderi dagokionez, pentsatzen dut Akitanian Federazioa ere egongo dela. Erantzukizuna zergatik da bakarrik Federazio batena?

3. Jokalarien papera. Ofizialtasuna lortu nahi dutela diote, jokalariak askatasunez erabaki ahal izatea zein selekziorekin jokatzen duen. Baina giroa nahasteaz aparte eta prentsa oharrak ateratzeaz gain, zer egin dute jokalariek? Euskal Herria horrenbeste maite duten horietakoren batek uko egin al dio Espainiarekin (edo Frantziarekin) jokatzeari? Hori ereduarekin lan egitea litzateke.

4. Euskal Herriko Futbolariak talde horrek zeintzuk ordezkatzen ditu? Guztiak? Euskal Herriko jokalarien %100? Noren izenean hitz egiten dute? Hori ere ez zaigu batere garbi geratu.

5. Jokalariek banaka hitz egiten dutenean, euren klubetako prentsaurrekoetan, ez dira hain garbiak, ez dute ofizialtasunez hitz egiten, ez dituzte pausu sendoak aipatzen eta honako hitzok bakarrik darabiltzate: futbolaren jaia, partida polita, giroa, jokatu nahi… Hitz hutsak, inolako konpromisorik adierazten ez dutenak.

Hortaz, bai, futbolariak ados omen daude Euskal Selekzioaren ofizialtasuna erdiesteko helmugarekin, baina Euskal Herriko Futbolariak izenak ematen dien anonimotasunpean ezkutatzen zaizkigu.

6. Eta bukatzeko, prentsa oharra Gara egunkarira bakarrik bidali zuten jokalariek. Hori bai pluraltasun ariketa bikaina, Euskal Herrian beste komunikabiderik ez balego bezala. Horrela helarazi nahi dizkiete euren iritziak euskal gizarteari?

Gainera, hor tartean ESAIT ere ibili zaigu bazterrak nahasten, ez dakit zeren bozeramaile, partidarik ez zela egongo, euren esku bakarrik balego bezala. Horretarako bakarrik bada ere, sentimendu baten monopolioa nahi dutenei ahoa itxi diete jokalariek bederen.

Tira, inuxente-inuxente, oraindik espero dut, nozibait, saltsa honetan guztian denek aurpegia ematea eta benetako irtenbideen bila hastea. Herri honen gehiengoak Euskal Selekzioa ikusi nahi baitu lehia garbian nazioartean, badelako garaia.

Jainkoak hala nahi duelako? (erlijioa vs. politika)

Kataluniako kanpaina hasi da eta Zapaterori, behingoagatik, zentzuz beteriko hitzak entzun dizkiot: “Aita Santuak nahi dituen legeak egin behar al ditugu? Espainiarrek nahi dituzten legeak egin beharko ditugu, ezta?”. Ez da literala, baina gaztelaniazko hitzez hitzekoa erraz aurkituko duzue sarean.

Egia da, erlijioak ezin du herri baten politika baldintzatu, Erdi Aroa aspaldi daukagu iragan. Estatuek politika eta erlijioa banatzea ezinbesteko dute aurrera jarraitu ahal izateko, arrazoi sinple batengatik: gizartea plurala da, eta fede anitzekoak egongo dira, ez fededunak, eta fedea bere modura bizi dituztenak ere bai.

Are gehiago, fedea eta politika nahastea muturrera eramanez gero, Estatu Batuetan iaz John Simkus errepublikarrak esandakoak esatera eraman ditzake politikariak: “Gizakiak ez du Lurrarekin amaituko, ez da uholderik egongo, Jainkoak hala zin egin baitzion Noeri, eta horiek dira Jainkoaren hitz hutsezinak”. Legebiltzarrean berotze efektua eztabaidatzen ari zirela bota zituen Simkusek berbok. Diskurtsoa Genesiko pasarte batzuekin jantzi zuen gainera.  Hemen duzue bideoa:

http://www.youtube.com/watch?v=iW5WHkT45Vs

Erlijioa, bada, sinesten dutenenentzat, eta politika guztion gizartea eraikitzeko.

Gernikako Estatutuaren azken astelehena

Hori da gaur ospatzen duguna, ezta? Sekulako merkatua antolatzen da Gernikako herrian Estatutua omentzeko.  Mmmm… ala ez?

Argi eta handi ikusten da nori "esker" dugun Estatutua horren osasuntsu gaur egun

Patxi Lopezen gobernua heldu zenetik, mendeak pasa direla ematen du, gaurkoari dagokion bezalako erabakiekin txunditu gaitu, urriaren 25a, Euskadiren Eguna bihurtu eta jaieguna eman alegia. Hori guztia, 1979ko urriaren 25ean onartu zelako Gernikako Estatutua.

Jaieguna ez da datorren urtera arte indarrean sartuko… Katxis!!! Zer pena!  Hala ere, inork eskatzen al zuen? Gizartea larri zebilen Estatutuak ez zeukalako behar bezalako ospakizunik? Baina, jakina, sozialista hauek gizarteak zeuzkan benetako arazoei aurre egitera zetozen. Estatutuaren jaia bezalako arazo larri eta errealak.

31 urte pasa dira eta Estatutuak ez du inolako garapenik izan; 31 urte pasa dira eta Estautua betetzen joan ahal izateko Espainiako Gobernuak beharrizan edo interesen bat izan behar zuen, bestela Lege Organiko bat ez betetzeak ez zuen horrenbesteko garrantziarik, pasa gintezkeen hori gabe, ez? 31 urte igaro dira eta gaur egun euskal herritar diren askok ez dute sekula Estatutua bozkatu, ez dira lege horren partaide, eta agian, ez dute berezko bezala sentitzen.

Estatutuan idatzita dagoena betetzen joatea poztekoa da, bai ala bai, baina horrek ez du esan nahi aurrera egin behar ez dugunik. Gaur egungo Euskadi eta orain dela 31 urtekoa ez dira berdinak, aldaketak izan dira, eta seguru nago gizarteak beste ezer eskatzen duela, politikarien eta eragileen ahalegina barne.

Orduan bai, orduan izango genuke zerbait ospatzeko arrazoirik. Baina, errealitatea errealitate, nik gaur, Gernikako azken astelehena ospatzen den egunean (hortxe bai jai eta giro apartak), Estatutuaren azkena ospatzea ere espero dut.

Topa!

Valentziera inposatzen du PPk

Bazen garaia, badakit, baina oporretatik egunerokotasunera bueltatzea gogorra izan ohi da. Hala ere, oporrek ez dute soilik atsedenerako parada ematen, behaketa eta hausnarketarako aukera borobila eskaintzen digute ere bai.

Opor osteko sindromea deritzeten hura ez omen da existitzen, baina gogor jotzen dio beste sindromeren batek espainiar estatuko alderdi politikoren bati: nortasun bipolarra.

valenciáLevante aldetik emandako alditxoan Partido Popularrak Espainiako alde horretan darabilen hizkuntz politikaz zertzelada batzuk hartu ahal izan ditut.

Ez da arraroa (ohikoena dela esango nuke) valentzieraz soilik idatzita dauden seinaleekin topo egitea edonon: errepidean, dendetan…
Baten bat ere ele bitan ikusi ahal izan dut, autobideko bidesaria markatzen duena kasu (peatje-peaje). Seinale hori berori Euskadin ere elebiduna da: peaje-toll (bigarren hizkuntza ingelesa da, bada ez bada).

Detaile txiki horiek ikusirik ezinezkoa da honako galdera honi bueltaren bat edo beste ez ematea: zergatik han bai eta hemen ez?

PPk du agintea Valentziako Elkarte Autonomoan, Euskadin euskara inposatzen ari garela dioen alderdi politiko berbera.

Agian arazoa, beste barik, euskaldunak garela da, eta ezin izango diogu paradoxari bestelako argudiorik aurkitu. Lastima!iss

Bitartean Isabel San Sebastián bezalako kazetariak agertuko zaizkigu telebistan, euskaldunontzat zeharo iraingarriak diren adierazpenekin. Azkena iragan larunbatekoa, Tele Cincoko “La Noria” saioan: “el vascuence es incomprensible.

Nork bere zilborrari begiratzeak zer dakarren, ezta?

Izan gara, bagara eta izango gara

Aipa ditzagun, hasteko, azken egunotako egia eztabaidaezin batzuk:

1. Inoiz baino hori-gorri gehiago ikusi ditugu gure inguruan.
2. Jende asko kalera atera da ez bakarrik kirol garaipen bat ospatzera, baita euren espainiartasuna aldarrikatzera ere.
3. Frogatuta geratu da kirola ez dela kirola bakarrik, Espainiatik askotan entzuten den “ez nahastu kirola politikarekin” konatua lokatzean utziz.

AUSTRIA FÚTBOL EUROCOPA'08Beste alde batetik egia horien maila berean koka ditzakegun beste baieztapen batzuk dauzkagu:
1. Aldarrikapen hori-gorri horiek egin dituztenak ez dira gehiengoa izan, ezta hurrik ere.
2. Estatuko komunikabideek euren tesiak berrindartzeko erabili dute Euskadin kalera atera den gutxiengo hori. Euskadi ere gorriarekin dago, hau da, Espainiarekin.
3. Bagenekien Euskadin bizi direnen zati handi batek Espainian kokatzen duela bere bihotza, hauteskundez hauteskunde islatzen da hori. Zer berri ekarri digu Mundialak errealitate politikoari begira? Bat ez.

Eta egia horiek azalarazita, gogoetarako gaiak, galderak, esaldiak… baino ez zaizkigu geratzen:
1. Zer dugu nahiago? Nork bere sentimenduak plazaratzeko askatasuna sentitzen duen herria ala beldurra arnasten duena?
2. Nola eraikitzen da gizabanakoaren identitatea? Ez al da unean-uneko garaipenetik harago doan zerbait?
3. Erakargarritasunik galdu al dute Euskadirekin soilik lotzen gaituzten ikurrek? Ikurrina, euskara…
4. Euskadik ez al du bere garaipenak “saltzeko” ahalmenik? Nola berrindartu?

Bukatzeko baina, azken egunotan bueltaka izan dudana. Berrogei urteko diktadurak “xarma” kendu zion Espainia gogora zekarren orori. Horrenbeste urtetan bizitzen ari garen terrorismoak edo terrorismoaren mehatxuak ez al du gauza bera egin Euskadi gogora dakarren ororekin belaunaldi berrientzat?

Indarkeriak eta terrorismoak gure herriari egiten dioten kaltea eta egin diezaioketen kaltea ez da bakarrik begiekin ikusten dugunarekin neurtzen.

Dena dela, ez dezagun itxaropenik gal: izan gara, bagara eta izango gara, ez izan zalantzarik.