Tag: PSE

Libre Dios al castellano de las atrocidades del euskera

Barkatuko didazue izenburua gaztelaniaz jartzearena, baina nik ere lehendakariak duen arreta deitzeko gaitasunari heldu nahi nintzaion.

Dagoeneko entzun edo irakurriko zenuten Patxi Lopezek euskararen gainean atzo botatako iruzkina. Bada ez bada, errepikatuko dizuet: “bortizkeriaren bukaeran […] euskarak bat egingo du behin betikoz askatasunarekin”. Hortaz, indarkeria dagoen bitartean, euskara horri lotuta egongo zaio, edo agian, hobeto esanda, horri lotuko DUTE.

Patxi Lopezek botatako astakeriaren ildotik, honakoak ere bota genitzake: “zezenketak desagertu arte, gaztelania ez da odol-jario horretaz libre egongo”; edo “frankistarik geratzen ez denean, gaztelaniak bat egingo du behin-betikoz askatasunarekin”. Kirtenkeria galantak, ez da hala?

Baina horrek guztiak badu, sinestezina badirudi ere, irakurketa larriagorik.  Patxi Lopezek honakoa zioen Euskararen Egunean (duela hilabete eta erdi) bere blogean bertan:  “Galderak eta liskarrak alde batera usteko garaia heldu dela uste dut” (“s” hizki hori ez dut nik idatzi).

Liskarrak alde batera utzi, baina oraindik gaur egun, euskara indarkeriari lotzen dio guztiona omen den lehendakari honek.

Guztiona beharko du izan, antza bere agintaritza, Irekiaren hitzetan, Qatarreraino hedatu baitu:

Gaur zuzenduta egon arren, atzo oraindik hori zeukan argitaratuta nire Irekia maiteak. Zelako begirunea dion Gobernu honek euskarari!

Garbi baino garbiago geratzen da Patxi Lopez eta bere gobernuaren ardura nagusiak zein diren:

1. Terrorismoaren eta indarkeriaren matraka ahalik eta gehien luzatzea, biktimismo horri azken tanta atera arte.

2. Publizitatea. Beste ardura batzuk dituztela saltzea, baina saltzea bakarrik, azpian ez baitago ezer.

Lehendakari honi euskara eta euskaldunok bost axola, arrazoi sinple batengatik: ardura minimorik izango balu, ez luke esaten duena esango; eta zer esaten duen ez badaki ere, arduragabekeria oraindik eta larriagoa da. Ba al da hori eztabaidatzerik?

Txapela kendu eta ibili munduan

Adarra jo nahi digute, gero eta garbiago daukat.

Blanca Urgell, EAEko Kultura sailburua, “modernoen” konplexuekin atera zaigu gaur bertan. Euskal kultura ez omen da irekia, ez omen du balio mundura zabaltzeko eta honakoa adierazi du: “Ez da zilegi Euskadi uharte kulturala izatea”

Berbok, horrela hartuta, era bikainean ulertzeko aukera daukagu. Euskadi, orain arte, kulturaren uhartea izan bada, horrek esan nahiko du kulturari balio berezia eman zaiola gure artean, munduko beste lekuetan ez bezala. Nik ez dut hor bekaturik ikusten.

Zoritxarrez, Urgellek esan nahi duena mingarria da, eta benetan atsekabeturik nago.

Baina hel diezaiogun, lehenik eta behin, testuinguruari. [Enlace roto.], eta berriztatze horrek eragile asko utzi ditu kanpoan, denak beren-beregi euskal kulturarekin zerikusia dutenak.

Urgellek, Radio Euskadin egindako adierazpenokin, zera diosku, euskaldunok oso itxiak garela, geure zilborrari bakarrik begiratzen diogula, eta nola ez, badela garaia txapela burutik kentzeko, baserritik ateratzeko eta mundura zabaltzeko.

Lotsagarria ez, IRAINGARRIA. Zer proposatzen digute Urgellek, eta luzapenez, Eusko Jaurlaritzak? Gure nortasunari uko egin behar diogula munduari so egiteko.

Badirudi gobernu honek ahaztu egiten duela mundura begiratzea ez dela nortasuna atzean uztearen sinonimo. Euskaraz egin diezaiokegu munduari, munduan euskara berezia delako, eta kanpotik barrutik baino gehiago estimatzen dutela ematen duelako.

Munduan, esaerak dioen bezala, txapela buruan ibil gaitezke, nor eta zer garen erakutsi, baina besteak ere nor eta zer diren ikasi eta ulertuz. Batak ez du bestea kentzen.

Nola zabalduko dizkiogu ateak munduari gurea dena estimatzen eta maitatzen ez badugu, gurea denaz lotsatzen diren agintariak baldin badauzkagu?

Hain modernoa den “lokaletik globalera” esaldia gogorarazi nahi nioke espazio xume honetatik sailburuari. Fermin Muguruzak, mundu osoko musikari irekia dagoen musikaria, ondo baino hobeto azaldu zuen: “euskalduna naiz, eta harro nago”.

Bueltatxo bat emanda esaldiari, sailburuari oparitu nahi diot nire egokitzapena: euskalduna naiz, eta ez naiz lotsatzen.

Irekia!! Barkatu, mesedez

Bai, barkamena eskatu behar diot Irekiari post hau idatzi baino lehen. Askotan dut hizpide Eusko Jaurlaritzaren Gobernu Irekia egitasmoa, baina jo! Horrenbeste material eskaintzen didate, eta ez dago modurik. Gutxienez, gauzak behar den modura egiteko interesik txikiena erakutsiko balute…

Ai! Zein gaizki sentitzen naizen, ez ditut Irekiako langile gizajoak mindu nahi, baina begira gaurkoan zerekin topo egin dudan (sakatu irudian iturria bistaratu nahi baduzue):

Horra! Eta ez da gure Olentzero. Tristea benetan blog honetan beste batzuetan salatu ditugun arrazoiengatik.

Alde batetik, hor duzuen hori euskarazko bertsioa da. Ez, ez duzue zertan berriro ikusi, ondo antzeman diozue, gaztelania hutsean dago, hori bai, “itzultze prozesuan” (sic). Nekatzen hasia nago euskaldunok jasan behar dugun zama hori errefuxatzen. Euskaldunok ez dugu ezer pintatzen, ez gaituzte kontuan hartzen, eta azkenak izan behar dugu informazioa gure hizkuntzan jasotzen. Eta hori guztia, erakunde publiko batek baimenduta.

Eta bestetik, garbi geratzen da ostera ere Eusko Jaurlaritzak zertarako erabiltzen duen “Gobernu Irekia”: autobonbo eta propagandarako. Lotsagarri.

Bertan ez da azaltzen Patxi Lopezek zein egitasmo duen buruan, bere kudeaketa zertan den, edo zein izan diren hartutako azken erabakiak, ez. Esteka horretan oposizioa egiten zaio nori eta oposizioari berari. Zoratzekoa!

Erabiltzen diren hitzek ere asmo garbi bat erakusten dute: “ofensiva del PNV” (euskarazkorik ez daukagu). Kalifikatzen dute alderdi baten jokabide eta jardunbidea, ez dute objektibotasunez informatzen.

Lotsagarria eta penagarria da gobernuaren tresnak horretarako erabiltzea, baina nik ondorio itxaropentsua ateratzen dut: Lopez ez da gai, eta ez Hizkuntz Eskakizuna gainditu ez duelako, ez. Ez da gai horrela, orokorrean, eta besteen beharra dauka bere irudia zuritzeko.

Poztekoa da gobernuaren lana estimatzen ari ez garenontzat, baina arduratzekoa da herritar guztientzat. Noren (nortzuen) eskuetan gaude?

Gaztelaniaren Gaitasun Agiria. Urgellentzako ideiak

Lasai eta patxadaz idazten saiatuko naiz, barruko pozoina lar irakin gabe.

Dagoeneko, guztiok jakingo zenuten Eusko Jaurlaritzaren Kultura Sailak, D ereduan ikasi dutenei EGA homologatzeko IDEIA plazaratu duela, Urgellen hitzetan. Ez bazenekiten, hementxe irakurri eta listo.

Nire kasuan, halaxe ikusten dut gertaera-segida, euskara sustatzen duela dioen gobernuaren testuinguruan:

1. Jaitsi dira euskaltegientzako dirulaguntzak (%12), eta erruak EUDEL, udal eta Jokin Bildarratzen artean banatzen dira, haiek demonizatuz.

2. Hezkuntzako aurrekontua ere jaitsi da, baina behera doan A ereduari emandako laguntza, aldiz, igo egin da, B eta D ereduetakoa jaitsi den bitartean.

3. Kanpo-irudia zuritu beharra ikusten zuen Gobernuak aurreko puntu biei erreparatuz eta homologazioaren zunda-baloia bota dute. Eta zunda-baloia diot, hain zuzen ere ideia mailan dagoelako oraindik, proiektua ez da existitzen, ez dago idatziz, ez dago buletinean, ezta legebiltzarrean ere. Hitzen airean soilik geratu da grabaturik.

Dena dela, Urgellek proposamena aurrera eramateko asmoa baldin badu, lehenik eta behin zenbait gauza aztertzea eskatuko nioke:

– Batxilergoa D ereduan amaitzen duten ikasle guztiek EGA maila ematen al dute?

– Zer gertatzen da A ereduarekin? euskara ikasteko eskubidea zapuzten zaien ikasle horiekin alegia? Are gehiago, zergatik igo da hezkuntza eredu horretara zuzenduta dagoen aurrekontu-partida?

– Helduen alfabetatzea zer? Pertsiana jaitsiko dugu? Eta kanpotik datozenak zelan euskaldunduko ditugu? Hemen egonda euskara ikasi nahi dutenei zelan irakatsiko diegu? Dirutza ordaindu beharko dute gaztelania ikastea dohainik den bitartean?

Galdera asko, erantzun gutxi, eta ideia on gutxiago.

Baina titulitis honen guztiaren sastrakan preso, nik bi aukera proposatzen dut:

1. Titulitisarekin jarraitu eta Gaztelaniazko Gaitasun Agiria sortu. Horrela, gaztelania ere nolabaiteko mailan menperatzen dugula ziurtatu ahal izango genuke, eta ez litzateke iruzurrik suertatuko lanpostu batera heldu eta hizkuntza horretan akats barik erredaktatzeko eskatzean. Ikusiko genuke zenbatek aterako lukeen titulutxoa.

2. Tituluak kendu eta edozein lanpostu lortzeko garaian, hizkuntza frogak egin diezazkigutela, maila akreditatzeko, bai gaztelaniaz, baita euskaraz ere. Orduan ikusiko genituzke gaur egun EGA ateratzeagatik kexaka dabiltzanen oihuak eta negarrak aurreko eredura itzultzeko eskeaz, ez baita atsegina behin eta berriro azterketak egiten ibiltzea ezagutza hori ziurtatzen duen tituluaren jabe izanez gero.

Ikusiko duzuenez, gaia ez da hain erraza, baina gaur egun Gobernuan dauzkagun agintariek fribolitatea eta demagogia erabiltzea gustuko dute. Hori bai, maldan behera doaz, argi eta garbi.

Mesedez, euskararen gaiari erantzukizunez hel diezaiokeen inor al da hortik?

Lopezen kulebroia

Falcon Crest telesail famatu hura itzalpetan uzteko gaitasunik ezin zaio ukatu lehendakariari, ez jauna.

Eskandalua, traizioa, maitasuna… denetarik dauka Eusko Jaurlaritzako primusak (lehena, ez gaztelaniazko “primo“) protagonizatzen duen abenturak.

Eskandalua: dirua jai antzuetan xahutzea, kargu publiko bati onartu ezin zaion hizkera, errespetu faltak (hala nola, euskarari berari)…

Maitasuna: leku askotan irakur daiteke sozialistentzat zer nolako garrantzia duen maitasunak karguak banatzerako orduan.

Traizioa: Espainiako gobernuburu den Zapaterorena mingarriena izan daiteke, EAJrekin hitzartutako akordioa medio.

Baina kulebroiak jarraitzen du, eta traizioek garrantzia hartu dute istorioaren puntu honetan. Azkena, [Enlace roto.], orain gutxi arte Patxi Lopezen gobernuko hizkuntz politikarako sailburuorde izan dena.

Diferentziak agerian geratu dira hain zuzen ere Anjel Lertxundi idazle euskaldunari emandako Literatura Sari Nazionala dela-eta, “Eskarmentuaren Paperak” izeneko saiakeragatik.

Antza, Lopez poztu egiten zen sariagatik, euskal narratiba munduan jartzen omen zuelako Lertxundik (orain arte gertatu izan ez balitz bezala).

Etxezarretak ontzat jo du ateraldi hori kritikatzea Lopezen ezagutza zalantzan jarriz, eta ausarkeria leporatuz. Ez dakienak, nola ba izan dezake iritzia emateko besteko kopeta? Ez ahaztu Hegoaldeko euskal herritar gehienon ordezkaria dela jauntxoa.

Zirrikitu berria zabaldu du honek Lopezen irudi kolpatuan. Berarekin egon direnek ere ez badute bere lana edo ahalegina estimatzen, nola baloratu beharkoko luke orduan oposizioak lan hori ildo beretik ez bada bederen?

Kapitulu berrien zain geratzen naiz, irrikaz.

The Amazing Lopezman

superlopezMarvel argitaletxeko superheroia bailitzan, gure Patxik komiki eta film berrietako protagonista izateko hainbat ezaugarri betetzen ditu. Errepasa ditzagun banaka batzuk:

1.  Superheroi onenek bezalaxe, nortasun bikoitza dauka. Bruce Wayne eta Batman, Clark Kent eta Superman, Peter Parker eta Spiderman… Horien guztien maila berean, Patxi Lopez eta Gezurterobero: lehendakari ingeniaria, lehendakari ikasle aplikatua, lehendakaria eta bere nortasun birtuala (bera al da blog, Facebook, Twitter eta tramankulu horien atzetik dagoen gizakia?).

2. Errealitatea bere moldera itxuraldatzeko gaitasuna. Adibidez, liderra inoiz ez izanda, edo behintzat, lidergorik inoiz erakutsi ez duela, lidergoari buruzko hitzaldi batzuetan parte hartuz.

3. Hegan egiten du Patxi Lopezek, edo burua ilargian dauka askotan bederen.

4. Baina garrantzitsuena, ubikuotasunaren dohaina, aldi berean leku bakarrean baino gehiagotan egoteko ahalmena alegia. Hori frogatzen duen irudia duzue behean. Atzo bertan, bere Twitter kontuan, segundoetako diferentziarekin, lehendakaria bi toki desberdinetan zegoela iragartzen zen: Orozkon eta Lidergoaren Forumean (Bilboko Deustuko Unibertsitatean).

AMAZING PATXI

Hollywoodrako gidoia idatzi behar izango banu ez lidakete txakur txikerrik emango seguru asko, baina askoz ere pozago eta lasaiago ikusiko nituzke Lopezmanen abenturak eta balentriak telebistan eta ez, gaur egun gertatzen zaigun bezala, Ajuria Eneko besaulkian eserita dagoela jakinda.