Zure burua ezagutu: Gabonetako testa

1. Nor da abenduaren 24ko gauean etxeetan sartzen den gizon potoloa ikatza eta opariak banatzeko?

a) Olentzero, jakina.

b) Santa Klaus, miraquepreguntar

c) Gure etxean paperik gabeko etorkinak sartzen dira bakarrik baimenik gabe.

2. Zein apaingarri erabiltzen duzu zure etxea atontzeko?

a) Eguzkilorea jartzen dut beti etxeko atean.

b) Zuhaitza, bolatxo gorriak, Santaklausa, Belena, eta txinatarren dendetan eros daitekeen edozein pitokeria.

c) Apaingarriak? Francoren erretratuari txanotxo gorria janzten diogu, eta nahiko da.

3. Zein da zure Gabon Kantarik gustukoena?

a) “Hator, Hator” eta “Oi Bethleem” artean zalantzan nago.

b) “Noche de Paz” edo “Holly Night”, bertsio originalean.

c)  “La Marimorena”, Lola Floresek kantatua, ahal bada.

4. Gabonetan inspiratuta dauden filmen artean, zein hautatuko zenuke?

a) ETBren aspaldiko “Olentzaro” film labur musikala, Gontzal Mendibilek kantatzen zuen hura.

b) “El Grinch”. Jim Carrey agertzen zen horretan, ezta?

c) Orain ez dut gogoratzen, baina seguru nago Pajaresek eta Estesok baten bat egin zutela.

5. Gabonei buruz irakurri duzun liburu edo pasarterik onena?

a) Kixmiren jaiotza, dudipez

b) “Cuento de Navidad”, Charles Dickensena.

c) “La Biblia”. AlabadoseaelSeñor.

6. Zer dira zuretzat Erregeak?

a) Espainol galantak.

b) Opari gehiago ekartzen dizkidaten pertsonaia maitakorrak.

c) Hirugarren Errepublikatik salbu uzten gaituztenak.

7. Zelan ospatzen duzu abenduaren 31?

a) Mendira igotzen naiz, normalean Gorbeiara.

b) Egun osoa ematen dut gaueko afaria prestatzen, eta gero xanpaina edaten dut. Baina ez gehiegi, lar tontotzen nau-eta.

c) Normaltasuna ekarri duen lehendakariaren hitzaldia jarriko dut, eta gero Erregearena ikusiko dut berriro, urtero grabatzen dut.

8. Zer opari eskatu duzu Gabonetarako?

a) Gabriel Arestiren antologia.

b) Bakea munduan, eta bueno… iPad bat. Hori garestiegia bada, Lady Gagaren diskarekin poz-pozik geratuko naiz.

c) Barbie Legionaria.

9. Zer edaten duzu Gabonetako afari, bazkari eta bestelako otorduetan?

a) TxakoliNa eta patxarana.

b) Xanpaina edo cava, dena delakoa, Freixenet hori.

c) Jerezeko ardoa, eta batzuetan gazpatxoa, kalefakzioa topera jartzen dugulako eta freskagarritxo bat hartzeko.

10. Zer da Gabonetan faltan botatzen duzuna?

a) Durangoko Azoka urtarrilaren 6 arte luzatzea.

b) Elurra, umeek atez ate Gabon kantak abestea… pelikuletan ikusten dudana.

c) Libertinaje gehiegi dago, duela 50 urte ez zen hori gertatzen.

EMAITZAK:

A erantzun gehiago: zure alboan Perurena espainol hutsa da. Garbi-garbi gordetzen dituzu euskal tradizioak, eta  Aita Barandiaranen lana hedatu eta perfekzionatzeko jaioa zara. Eztulak ere euskaraz ateratzen zaizkizu.

B erantzun gehiago: zu definitzeko badago ingelesezko hitz bat, doi-doia, “happy“. Telebista da zure gida, eta telebistako amerikanoak zure eredu. Modari jarraitzen diozu, edo ustezko modari, eta poz-pozik zabiltza hodei artean.

C erantzun gehiago: ai amatxo! Franco hil zenetik depresioan zaude. Biblia irakurtzen duzu gauero hildakoak berpizteko pasarteren baten bila. Fatxa galanta zara, burutik oinetara, eta Espainiaren kutsurik ez duen ezer erraietatik gorroto duzu. Zure baitan Gabonetako izpiritua bilatzea alferrik da.

OHARRA 1: ez baduzu umorez eta irribarrez irakurri sarrera hau, ez utzi iruzkinik, ez baita inor haserretzeko idatzi.

OHARRA 2: zure burua aurreko hiru kategorietariko baten islatuta ikusi baduzu… azkar! idatzi zerbait! Topiko baten alegoria zara.

Jainkoak hala nahi duelako? (erlijioa vs. politika)

Kataluniako kanpaina hasi da eta Zapaterori, behingoagatik, zentzuz beteriko hitzak entzun dizkiot: “Aita Santuak nahi dituen legeak egin behar al ditugu? Espainiarrek nahi dituzten legeak egin beharko ditugu, ezta?”. Ez da literala, baina gaztelaniazko hitzez hitzekoa erraz aurkituko duzue sarean.

Egia da, erlijioak ezin du herri baten politika baldintzatu, Erdi Aroa aspaldi daukagu iragan. Estatuek politika eta erlijioa banatzea ezinbesteko dute aurrera jarraitu ahal izateko, arrazoi sinple batengatik: gizartea plurala da, eta fede anitzekoak egongo dira, ez fededunak, eta fedea bere modura bizi dituztenak ere bai.

Are gehiago, fedea eta politika nahastea muturrera eramanez gero, Estatu Batuetan iaz John Simkus errepublikarrak esandakoak esatera eraman ditzake politikariak: “Gizakiak ez du Lurrarekin amaituko, ez da uholderik egongo, Jainkoak hala zin egin baitzion Noeri, eta horiek dira Jainkoaren hitz hutsezinak”. Legebiltzarrean berotze efektua eztabaidatzen ari zirela bota zituen Simkusek berbok. Diskurtsoa Genesiko pasarte batzuekin jantzi zuen gainera.  Hemen duzue bideoa:

http://www.youtube.com/watch?v=iW5WHkT45Vs

Erlijioa, bada, sinesten dutenenentzat, eta politika guztion gizartea eraikitzeko.

“El Correo Español” euskara boikoteatzen

Gehiegi eman dut post hau buruan neukala eta ezin idatzirik, baina unetxo bat atera behar nuen labur-labur iragan asteburuan izan nuen haserrea plazaratu eta azaltzeko.

Pena da, baina ez daukat asteburuko El Correo eskura, eta barkatuko didazue, baina normalean ez dut erosten.

Kasua da, asteburuan “Izarren Argia” filma ikustea bururatu zitzaidala, eta kasualitatez, El Correoren ale bat aurkitu nuen. Zer poza! Modu errazean kontsultatu nitzakeen ordutegiak eta zine aretoak nire behar, interes eta gogoei egokitzeko. Baina… oh surprise! Film ezberdinen aipamenetan ez nuen “Izarren Argia” inondik inora aurkitu.

Neure buruari zera esan nion, “tira Ugaitz, lasai, ahaztuko zitzaien, begiratu ondoan daukazun zinema aretoen taulan, bilatu ordua eta listo“. Orduan bai, orduan nire haserrea maila gorenera iritsi zen. Bertan ere ezin izan nuen “Izarren Argia” aurkitu, baina bilaketa sakonago baten ondoren honakoarekin egin nuen topo: “Estrellas que alcanzar” (euskera).

Non eta Euskadiko egunkari baten!! Sentitzen dut, baina euskaldunok izenburu jakin batekin identifikatzen dugu filma, eta are gehiago, euskaraz proiektatzen bada, zergatik izenburua gaztelaniaz?

Ondorio bat eta bakarra atera nuen: BOIKOTA euskarazko produkzioari El Correok egiten diona. Argi eta garbi. Edo, mmmm… argazkian bezalaxe, ez ote du filmak erakusten duen garaiko nostalgiarik izango egunkariak, ezta?

Azkenean, haserrearekin, ez film ez ezer, putza! Ea eguraldiari dagokionean oker datorkigun asteburu honetan tartetxoren bat ateratzen dudan.

Aukeratu ipuinaren amaiera

Bazen behin bi hizkuntza ofizial zituen herria: axulartarra bata eta zerbantinoa bestea.  Herri hura gobernatzen zuten mandatariek zerbantinoa zerabilten herritarrengana zuzentzeko. Herritar asko, aldiz, axulartarrez mintzatzen ziren, nahiz eta kasu gehienetan zerbantinoa ere ulertu.

Herritarrek ez zuten ulertzen nola herriaren subiranotasunetik bertatik ateratako gobernari haiek muzin egiten zioten euren hizkuntzari.

(Ipuin honek bi amaiera posible dauka, hautatu zeurea)

1. AMAIA:

Herritarrak, azkenean, ohitu egin ziren mandatari haien diskurtsora. Arrunt egin zitzaien zerbantinoz entzutea, eta zerbantinoz hasi ziren eurak ere bai.

Emeki, axulartarra galtzen joan zen,  eta txakurren izenetan edota esamolde jakin batzuetan soilik utzi zuen bere arrastoa.

Ordutik hona, nortasuna galduta, zer ziren ere gogoratzeko gai ere ez dira axulartarrez aritzen zirenen ondorengoak.

2. AMAIA:

Egoera hura axulartarrez mintzatzen zirenentzat ez ezik, onartezina zen  ere zerbantinoa zerabilten askorentzat.

Mespretxuak kaleak berpiztu zituen. Jendea konturatu egin zen bere hizkuntzak zuen balioaz. Mandatarien bizkar ematean ezkutuko interesak ikusi zituzten, herriarentzat mesedegarri izango ez ziren interesen defentsa hain zuzen ere.

Axulartar hizkuntzak Urrezko Arorako ataria eraiki zuen urte haietan: gero eta hiztun gehiago; musika, literatura eta bestelako arteen emaria biderkatu egin zen…

Axulartarrez ez zekitenengan ere interesak gora egin zuen. Mugimendu handi hura ikustean, haren partaide izateko beharra sentitu zuten, eta hurbildu egin ziren ordura arte arrotz egiten zitzaien mundura.

Azkenean, mandatari haiek euren karguak utzi behar izan zituzten, euren interes gorenek kale eginda, eta bidea zabalik utzi zieten atzetik etorri ziren beste batzuei, herriarengandik hurbilago zeudenak.

Urrezko Arorako ataria igaro eta hizkuntz baten kontzientziak berak, herritarren arteko elkarbizitzan ere bere harri koskortxoa jarri egin zuen. Denak lagunago, denak pozago.

Eta hala izan bazan sar dadila kalabazan…

Oharra: gaur, Sabino Arana Fundazioak euskarari buruzko mahai ingurua antolatu du, Xabier Lapitz kazetaria moderatzaile. Eusko Legebiltzarrean dauden indar politiko guztien ordezkari banak egon behar zuten eztabaidan.

PP-ren ordezkariak aitzakia jarrita huts egin du (Iñaki Oyárzabal, “y” grekoz eta tildez). PSE alderdiak, aldiz, Vicente Reyes bidali behar zuen hara, baina azken horren aitzakia desagertzea izan da, tutik ere esan barik.

Kasualitatez, edo ez, gaur egun Euskal Autonomia Erkidegoko gobernua mantentzen duten bi alderdien ordezkariak falta izan dira.

Barka naza barkatu behar nauenak, baina alderdi horiek, halako jarrerekin, batez ere Gobernuko alderdiak, PSE, ez dute daukatena merezi.

Munduko Txapelketa Hegoafrikan berriro?

Beharbada ez duzue jakingo, baina gaurtik eta igandera arte munduko txapelketa izango dugu ostera ere Hegoafrikan, Pretoria hirian hain zuzen ere.

Gauza da, honako honetan, euskal ordezkariek ikurrina izango dutela bandera eta ez espainiarra edo frantziarra.

Misterioa alde batera utziz, Munduko Sokatira Txapelketa izango dugu lehian aste honetan.

P1943_11-09-10Batetik, ostiralera arte, kluben arteko munduko txapelketak izango dira, pisu desberdinetan. Euskadiko ordezkaria Goiherri talde erandioztarra izango dugu.

Bestetik, larunbatean, nazioen munduko txapelketa izango da jokoan. Baina gure mutilek ez dute horretan parte hartuko, euskaldunak direlako, eta ez espainiarrak edo frantziarrak. Nazioarteko Sokatira Federazioa (Tug of War International Federation) kontziente da Euskal Herriko arazo politikoaz, baina ez omen dirudi oso ausarta denik azalpenak eman behar dituenean, eta euskaldunek Frantzia edo Espainiaren izenpean tiratu beharko lukete. Adibide gisa, klikatu  hemen mundialean parte hartzen duten herrialdeen zerrenda nola antolatu duten ikusteko. Frantzia eta Espainia batera agertzen zaizkigu! (Northern Spain/Southern France). Kuriosoak behinik behin gauzak benetan nolakoak diren ez azaltzeko egiten diren tranpatxoak.

Hain gureak diren kiroletan ere, gure selekzioak izateko eskubidea ukatu egiten zaigu. Tamalgarria.

Kirol hutsera bueltatuz, ikusiko dugu gauzak zelan doazen. Blog honetatik gure ordezkaritzaren berri ematen saiatuko naiz berriak heldu ahala, ea munduko txapeldun ateratzen zaizkigun.

Momentuz, eta lehenengo dastaketatxo gisa, Hegoafrikako iturriek honakoa kontatzen didate:

Oso gogor entrenatzen ari dira pisaketa egunean (gaur) dagokien pisua emateko, pisua ez gainditzeko, gose handia pasatuz ere bai.

Apur bat harrituta omen daude hotel inguruko giroarekin, segurtasun gabezia zantzuak omen baitauzka: hesi ugari, asko elektrifikatuak; prostituzioa; eskolta autoak entrenatzera ateratzeko…

Azkenik, zur eta lur geratu dira beste herrialde batzuetako delegazioek dauzkaten baliabideekin. Inork imajinatzen al ditu txinatarrak sokatiran? Ba bai, hortxe daude, zazpi entrenatzailerekin eta hainbat itzultzailerekin, gureek daukatenaren bikoitzaren bikoitzarekin alegia.

Ea ba, sokatik tira eginda munduko zein txokora hurbiltzen den zapia. Zorte on mutilok!

Valentziera inposatzen du PPk

Bazen garaia, badakit, baina oporretatik egunerokotasunera bueltatzea gogorra izan ohi da. Hala ere, oporrek ez dute soilik atsedenerako parada ematen, behaketa eta hausnarketarako aukera borobila eskaintzen digute ere bai.

Opor osteko sindromea deritzeten hura ez omen da existitzen, baina gogor jotzen dio beste sindromeren batek espainiar estatuko alderdi politikoren bati: nortasun bipolarra.

valenciáLevante aldetik emandako alditxoan Partido Popularrak Espainiako alde horretan darabilen hizkuntz politikaz zertzelada batzuk hartu ahal izan ditut.

Ez da arraroa (ohikoena dela esango nuke) valentzieraz soilik idatzita dauden seinaleekin topo egitea edonon: errepidean, dendetan…
Baten bat ere ele bitan ikusi ahal izan dut, autobideko bidesaria markatzen duena kasu (peatje-peaje). Seinale hori berori Euskadin ere elebiduna da: peaje-toll (bigarren hizkuntza ingelesa da, bada ez bada).

Detaile txiki horiek ikusirik ezinezkoa da honako galdera honi bueltaren bat edo beste ez ematea: zergatik han bai eta hemen ez?

PPk du agintea Valentziako Elkarte Autonomoan, Euskadin euskara inposatzen ari garela dioen alderdi politiko berbera.

Agian arazoa, beste barik, euskaldunak garela da, eta ezin izango diogu paradoxari bestelako argudiorik aurkitu. Lastima!iss

Bitartean Isabel San Sebastián bezalako kazetariak agertuko zaizkigu telebistan, euskaldunontzat zeharo iraingarriak diren adierazpenekin. Azkena iragan larunbatekoa, Tele Cincoko “La Noria” saioan: “el vascuence es incomprensible.

Nork bere zilborrari begiratzeak zer dakarren, ezta?