Category: General

Patxi Lopez, bidean lagunak galtzen

Patxi Lopez EAJrekin minduta/pikatuta dagoela azal-azalekoa da, baina gaitz hori euskal gizarteak ordaintzen duela ere bai, Jaurlaritzako aurrekontuekin gertatu dena adibide.

Atzo bertan, Eusko Legebiltzarrean, beste adibide bat eman zigun Lopezek. Urkullu lehendakariak [Enlace roto.] eskaini zien oposizioko alderdiei, akordio zabal eta historikoa, krisiari guztion artean aurre egiteko. Lopezek, ordea, beste behin ere, paktu horri uko egin zion, baina harrigarriena berak eman zuen arrazoia izan zen, murrizketak egiten dituen PP batekin ez dela hitzarmenetan sartuko alegia. DEJA VÚ! PPri esker Jaurlaritzara heldu zen politikariak esan zuen hori, PPren laguntzarekin gobernatu zuen berberak. Eta ez ahaztu PPrekin gobernatu zuela, hain zuzen ere, kanpainan sendo eta ozen adierazi eta gero ez zuela PPrekin ezertxo ere hitzartuko.

Dena den, Patxi Lopezen sinesgarritasuna ez da bere arazo bakarra. Orain, lagunak oldartu zaizkio eta hasi dira ikusten umekeria zantzuak lehendakari ohiaren politika jardunean.

Alde batetik, Basagoiti dugu. Duela gutxi arte Lopezen lagun hurbil-hurbila zenak bere blogean ohartarazi dio Lopezi “inoiz ez” esatea ez zaiola komeni. Eta galdera batzuk ere egiten dizkio, oso aproposak, egia esan: “¿Dónde ha estado Patxi Lopez durante los últimos cuatro años si no en un pacto de estabilidad acordado con el PP? ¿Qué apoyos políticos le han permitido a usted ser Lehendakari, señor López? ¿Cómo se pueden decir tales barbaridades en esa tribuna parlamentaria y además pretender que le crean? Conteste a estas preguntas ¿Qué apoyos políticos han sostenido al Gobierno socialista que usted presidía durante la última legislatura?“.

Baina lagun garrantzitsuagoak gal ditzake bidean Lopezek, hala nola, bere alderdiaren alde egon daitekeen prentsa bera. El País egunkariaz ari naiz. Euskadiko erredakzioko arduraduna den Juan M. Gastacak, atzo, “Patxi López tensa demasiado la cuerda” izeneko artikulua idatzi zuen, eta bertan, leporatu egiten dio PSEren liderrari azken boladan izaten ari den jarrera Eusko Jaurlaritzarekiko, eta orokorrean, euskal gizartearekiko. Gainera, nabaritzen da aurpegiratu egiten diola burua Madrilen duela gehiago eta ez horrenbeste euskal politikan. Hona artikuluan irakur daitekeenaren zatitxo bat: “Pero ahora, cuando todos los sectores sociales en Euskadi claman por la necesidad de llegar a acuerdos, posiblemente se le haya ido la mano sobre todo porque abre una vía antagónica al posicionamiento de su todavía secretario general Rubalcaba. Lógicamente, López no podría evitar que este veto a los populares sea interpretado dentro y fuera del País Vasco en clave de una ubicación táctica en la carrera por las primarias del PSOE, de las que sigue huyendo en público”.

Bidean lagunak direnak ere galtzen baditu Lopez jaunak, sinesgarritasuna zeharo galdu ondoren, zer geratzen zaio PSEren liderrari? Eta beste galdera garrantzitsuago bat: noiz arte eutsiko dio PSEk egoera honi?

Gaztelania euskararen gainetik aurkezteko trikimailuak

Atzo, RAEk (Espainiar Hizkuntzaren Errege Akademia) [Enlace roto.] egin zion euskarari, 300 urteko historian, lehen aldiz.

Hitz politak eskaini zizkioten bertan euskarari: “euskara ez da horma, zubia baizik” (Aizpea Goenaga), “gizartearen elementu bateratzailea” (Wert ministroa), e.a.

Leku eta kolore guztietako ordezkaritza izan zen Madrilen: EAJ, Amaiur, Eusko Legebiltzarreko presidentea, PPkoak, PSEkoak, katalanak, galiziarrak… Nafarroako Gobernuko ordezkaritza falta izan zen bakarrik, baina ezaguna da Nafarroako Gobernuak euskarari dion begirunea.

Horretaz guztiaz gain, ordea, ekitaldiak berak, hitz horien guztien azpitik, islatu nahi zuen mezuari erreparatu nahi diot. Tira, islatu nahi zuena ez dakit, baina behintzat, nire ikuspegitik islatzen zuena.

Saretik apur bat trasteatzen ibili ondoren, ez dut aurkitu RAEk beste hizkuntzaren bati eginiko omenaldirik. Zergatik euskara orduan? Ba nire ustez, horrela garbi geratzen delako zein den hizkuntz nagusia eta zein menpekotasun egoeran dagoena. Nagusitasunetik, etnozentrismotik eginiko omenaldia iruditzen zait, edo gutxienez, seguru kutsu hori nabarituko dutela euskal herritar askok.

RAEk halakorik egitea ohikoa balitz, noiz edo noiz suahili edo txekiarrari omenaldia egin izan balie, akaso, atzoko ekitaldia ez litzateke susmagarria izango. Baina euskara aukeratu dute euskaldunoi bizkarrean zapladatxoa emateko, “ei! lasai! Oso jatorrak zarete eta Espainian asko maite zaituztegu”.

Jakin badakit halako ekitaldiak kritikatzea zaila dela, horregatik ulertzen dut alderdi abertzaleak bertara hurbildu izana: nola esango dute, bada, ezetz? Omenaldia da! Ba bai, ulergarria oso, baina nik behintzat, ezin dut burutik kendu horren guztiaren azpian dagoen edo egon daitekeen espainiar nagusitasunaren erakustaldi publikoa, eta harrapatu egin gaituzte.

Dena dela, eta pentsatzen duzuena duzuela ere, eztabaidarako tarte handia zabaltzen duen ikuspuntu hau jarri nahi nizuen begien aurrean. Ea zer deritzozuen.

Ni ez naiz fededuna… Hauteskundeen emaitzak ulertzeko gida

Baneukan gogoa hauteskunde orokorretako emaitzei heltzeko, baina gogoa eta astia, zoritxarrez, askotan ez datoz bat.

Ez zaituztet zenbaki potoloekin aztoratuko, askotarikoak ikusiko zenituztelako dagoeneko, bai ordea, zenbakien aurrean jartzeko filosofia eta jarreraren gaiari heldu nahi nioke.

Alde batetik, ahaztu gauza bat, ezabatu zuen hardiskatik, zenbaki batek, berez, ez du ezer esaten. Zenbakia bera baino inportanteagoa da zenbaki hori inguratzen duen testuingurua: aldi politikoa, lekua, joera, e.a. Hortaz, “alderdi batek xxxxxx boto irabazi/galdu ditu” bezalako adierazpen handien aurrean, lasai, eseri eta erreparatu, lehenik eta behin, adibidez, hauteskunde bat eta bestearen arteko parte hartzean egon den desberdintasunari. Zerbait aipatzearren, baina garrantzitsua, guztirako boto kopurua ere ez delako beti berdina.

Bestetik, eta gure Euskadira etorrita, koalizioen emaitzak aztertzerakoan ere, egiten ditugun batuketek  logika jakin bati jarraitu behar diote:

  • UPN eta PPren botoak batzen baditugu Nafarroan koalizioan joan direlako, zilegia da, eta berdin berdin balio du EAJ eta Geroa Bai koalizioarenak batzea (EAJ baitago barruan).
  • Gogoratu, bestalde, Amaiur Amaiur dela, eta ez Bildu edo Ezker Abertzale tradizionala. Beraz, Amaiurrek galdu edo irabazi duena batekiko edo bestearekiko, erreferentzia bat baino ez da, baina ez egia absolutua. Adibidez: Ezker Abertzaleak duen babes soziala ez da orain handiagoa (edo txikiagoa) emaitza zehatz batzuengatik, sentsibilitate gehiago gordetzen baititu koalizio honek. Kasu honetan, bereziki deigarria da Bilduren emaitzak ezin hobetu izana, Aralar gehitu denean proiektura. Baina nire aurreko argudiora itzulita, horren arrazoia testuinguruak emango digu eta hurrengo hauteskunde batzuetako emaitzek.
  • Bi garaipen mota daude hauteskunde hauetan: botoetan lortzen dena eta eserlekuetan lortzen dena, biak ala biak baliagarriak, eta biak bere esanahi sinbolikoarekin. Ez nituzke bata ala bestea gutxietsiko.

Laburbilduz, zenbakiek ez dute egia absoluturik ematen. Horregatik esaten da hauteskundeetan, maiz, guztiek irabazten dutela, baina egia esan, alderdi bakoitzak bere testuinguruan hartzen ditu zenbakiak, irakurketa jakin, eta ziur asko, baliagarria eginez. Kontuan izan, beraz, hauteskunde gau horretan, alderdietako liderrek euren jendeari hitz egiten diotela, ez horrenbeste gizarteari.

Horregatik, hain zuzen ere horregatik, iruditu zitzaizkidan hain deigarriak Iñaki Antigüedadek (Amaiur) gau horretan bota zituen lau hitz, jendaurrean, hitzaldia ematen ari zela: “gu ez gara fededunak”. Bere aurrean, eta inguruan, zeukan jendea ez zen bere betiko eta ohiko jendea, Ezker Abertzale tradizionala ez diren beste sektore batzuk zeuden. Zer aurpegi jarriko zuten Larreinak eta bere boz emaileek hori entzutean?

Amaitzeko, orduan, argi eduki gau horretan politikariek bere jendeari hitz egiten diotela, baina aldi berean, ez legoke gaizki politikariek beraiek ere kontuan hartzea bere jendea zein den.

Larreina vs. Antigüedad

Sal diezadatela nahi duten bezala, baina Antigüedad Bizkaiko zerrendaburu eta Larreina Gipuzkoako zerrendaburu ikustea koalizio beretik antagonikoa iruditzen zait.

Hemen ez naiz sartuko batak edo besteak duen ideologiarekin, baina nabarmen desberdina da. Iñaki Antigüedad Ezker Abertzalearen estandar onartuetara ondo egokitzen den hautagaia da, baina Larreina? Fededuna, Opusekoa… Ez dakit, begietara min ematen du.

Baina ez hori bakarrik, atzo bertan, Twitterren, honakoa botatzen zuen Eusko Alkartasunakoak Raxoi eta Rubalcabaren eztabaidari buruz:

larreina
Los dos han huido del problema fundamental de España: su modelo socio-económico, su estructura económica. No tienen modelo alternativo
08/11/11 00:26

Ildo horretatik, badirudi Larreinak baduela proiekturen bat Madrilen aurkezteko, Madrilen zer edo zer eztabaidatu edo aldatzen saiatzeko grina, identitate kontu mardulez gain. Baina Publico egunkarian, atzo bertan ere bai, Antigüedadi egin zioten elkarrizketari erreparatuta, bere hitzek Larreinarenak ezabatzen dituzte: “No vamos a Madrid a participar en la gestión del Estado, que en su propia esencia constitucional niega el derecho del pueblo vasco a decidir su futuro”. Ez doaz, beraz, ekonomiaz hitz egitera Madrilera.

Badirudi arazoak daudela Amaiurren proiektu garbi bat identifikatzeko, egitasmo zehatz eta garbiak. Ondo dago independentzia aldarrikatzea, ni ere horri lotzen natzaio, baina horrek bakarrik ez du balio. Ideiak behar dira, proiektuak, plangintzak, proposamenak, e.a. Eta Josu Erkorekak, adibidez, oso garbi dauka hori guztia, behin eta berriro errepikatzen baitu Euskadin eta Euskadirentzat egindako programa bakarra aurkezten duela EAJk. Gainera, badago programa hori non kontsultatu.

Euskal hautesleria nahasteko maniobrak asko dira, beraz. Ez bakarrik PPk eta PSOEk bipolarizatzeko asmo zital horrekin erakusten dizkigutenak, baita Amaiurrek ere hitz lodiak darabiltzanean aditzera ematen dituenak ere. Amaiurren musika abertzale askoren gustukoa izan daiteke, baina musikari hitzak ere jarri behar zaizkio, abestia ondo borobiltzeko.

Baina badirudi hautesleriak, Euskadin, Erkidego Autonomoan bederen, gauzak oso garbi dituela, eta [Enlace roto.]. Bakearen alde egindako lan eta ahaleginak balio duelako, ekarritako transferentziek ere zenbatzen dutelako eta EAJri esker Madriletik ekarri den diruak krisiaren efektuak lausotzen lagundu duelako.

Hori da musika eta letra edukitzea. Eta musika eta letra horren erritmoa, apurka, Nafarroara ere hedatzen hasiko da. Azkenean lana eta ideiak baitira baloratu beharrekoa, eta jendeak baloratzen dakiena, lehenago edo beranduago.

Eta hori guztia gutxi balitz, umore puntuarekin amaitzeko, uste dut Independentziarena aldatu eta zuzenean Espainia konkistatu behar dugula, behintzat Espainiako neska eta emakumeak konkistatu. Juer! Abertzale bat da Espainiako emakumeen politikaririk kuttunena. MERITAZO, URKULLU! Taldea eta guzti egin dute Facebooken, “Urkullu, queremos un hijo tuyu” XD

Astakeriak kanpainan

Lau egun besterik ez, eta nahikotxo entzun behar izan ditugu dagoeneko.

Behin eta berriro errepikatzen dira, adibidez, Basagoitirenak: ETA gora, ETA behera, Bildu ETA da, EA eta ETA bildu dira, ETA, ETA… Bildu kaka.

Patxi Lopezen txilinbueltak ere oso ospetsuak dira: Bildu kaka baina “ongi etorri Bildu”. Gainera, esan du ez duela sekula Bildurekin hitzarmenik egingo. Bildu kendu eta PP jarri, eta orain dela bi urteko kanpainako esaldiaren hitzez hitzeko kopia aterako zaizue.

Hain ospetsuak ez diren beste bi politikariren perlatxoak dakartzat gaurko:

– Oskar Matute (Alternatiba, gaur egun, Bilduren barruan): “hitzarmen partidistak ikusiko ditugu Bilduri hautesleek emango dioten boterea kentzeko”.  Ez du gogoratu nahi, ordea, Bildu bera “sortu” zutenetik, hitzarmen partidista bat dela berez, EA, Alternatiba eta Ezker Abertzaleak osatutako hitzarmen partidista.

– Javier Maroto (PPren bozeramailea Gasteizko Udalean): “nik euskara maite dut, nire bigarren abizena Aranzabal da”.  Eta listo! Abizenei botere magikoak aitortu dizkie Maroto jaunak. Zer esan behar ote du bere alderdiko zati erlijiosoenak? Heresia bota du, ezta?

Umoreari erreparatu nahi badiozue bakarrik, oraindik hamaika egun geratzen zaizkigu barre batzuk botatzeko. Gauza serio hartu nahi izanez gero, tamalgarria da politikari batzuen hausnarketarako ahalmena.

Zoritxarrez,  to be continued…

Jon Juaristi: kanpoan uso etxean otso

Honezkero, guztiok jakingo zenuten Jon Juaristi jauna Euskararen Aholku Batzordeko kide izendatu duela Patxi Lopezek.

Honezkero, jakingo dituzue Juaristiren bizitzaren gorabehera asko, baita bere ideologia nola irauli duen urteen poderioz: ETAkide izatetik, espainolistarik eskuindar eta espainolena izatera.

Honezkero, ezagunak egingo zaizkizue Espainian “intelektualtzat” jo duten pertsonaia honen esaldi batzuk. Batzuk euskal abertzaletasunari buruzkoak, eta beste batzuk, seguru asko larriagoak, euskararen kontra botatakoak.

Zuetariko askok, gainera, honezkero irakurriko zenuten orain gutxi Juaristik ABC egunkarian idatziriko[Enlace roto.]. Horretan, bere izendapenak sortu duen zurrunbiloari buruzko iruzkina oparitzen digu Gizon jakintsuak (Zaldieroaren pertsonaia datorkit gogora, Savater filosofoan inspiratua):

Euskara normalizatu eta sustatzeko organoko kide den Juaristi honek, bere azken idazkian utzitakoa lasai-lasai aztertzea merezi duela uste dut, eta esaldi batzuk atera eta iruzkinduko ditut jarraian, axola ez bazaizue:

1. “supone (euskararen aholkulari izateko izendapenak), qué duda cabe, un reconocimiento honorífico de cierta autoridad científica y quizá moral en los aspectos lingüísticos, culturales y sociológicos implicados en el desarrollo de la normativa referente al uso oficial del idioma vasco”: lehen baieztapen horrek agerian uzten du Juaristik ez dakiela Euskararen Aholku Batzordea zer demontre den ere. Autoritate zientifikoa, eta agian morala onartzearen pareko dela dioenean, ez da konturatzen ari, bere izendapenarekin batera, zuzenean euskararekin zer ikusirik ez dutenen izendapenak ere egon direla (aktoreak adibidez), eta hain zuzen ere horrek eman beharko liokeela aberastasuna organoari, alegia, euskara maitatuz, euskalgintzatik kanpo begira diezaioketelako euskararen egoerari, bultzadatxoa emateko. Handikeria somatzen da lehenik eta behin, hortaz.

Baina bigarrenik, “uso oficial del idioma vasco” dio. Hortik eratortzen da Aholku Batzordea euskararen erabilera ofizialari buruzko iritzia emateko dagoela uste duela Juaristik. Gezurra %100ean, erabilera ez arautuak, kalekoak… sustatzea baitu helburu hainbat eta hainbatetan. Ezjakinkeria edo interes falta, beraz.

2. “lo que resulta archiconocido es la obsesión de los varones nacionalistas por las ovejas […] No se vea, sin embargo, en estas palabras crítica alguna a las inclinaciones y habituales prácticas amorosas de los herederos políticos de Sabino Arana, tan dignas de respeto como las de cualquier otra cultura primitiva”: hasteko, gustu txarrekoa da zoofilia eta abertzaletasunaren artean egiten duen konparazioa, agian lejioaren ahuntza etorriko zitzaion berari gogora.

Gero, “kultura primitiboa” aipatzen du. Hor ez da oso ondo ulertzen zer esan nahi duen, iraina garbia den arren: abertzaleok ez gara modernoak eta haitzuloetan bizi gara oraindik? Euskaldunok al gara horrela? Abertzaleok eta ez hain abertzaleak direnak, euskaldunak izanik, ez al gara kultura beraren partaide?

3. “Entre considerarlo (euskara) una lengua de sencillos aldeanos y pastorcillos o una lengua de trogloditas, me parece más benigno y justo lo primero”: gauza bat ala bestea, emaitza berdina; Juaristik ez dio inolako begirunerik euskarari. Ez da hizkuntza modernoa, ez du balio komunikatzeko (ez dakit zer egiten ari naizen ni neu orain momentuan), aspaldiko kontua da, e.a. Hori irakurtzen da bere hitzetan, baina hala ere, euskara biziberritzeko Aholku Batzorde horren kide dugu fenomenoa.

4. “Es innegable que los nacionalistas vascos no me caen simpáticos, salvo contadísimas excepciones, pero, en general, nada tengo contra los vascos no nacionalistas”: ETAtik datorren gizon batek dio hori. Baieztapen sektarioa, ideologia gizabanakoen nortasunaren gainetik jartzen duena. Eta tipo hau al da gaur egun Espainiak aitortuta duen intelektualetariko bat? Beherapenetan erosten ditu Espainiak bere intelektualak?

Mingarria, iraingarria, lotsagarria eta beste hainbat “-garri” gehiago da Juaristiren artikulua. Beste esaldi batzuk ere atera zitezkeen, baina horiek dira adierazgarrienak nire ustez, eta gainera, ez dut irakurlerik tripako minez utzi nahi.

Hori bai, argi dago eta argi uzten du Juaristik berak, Lopez lehendakariak euskararen oilotegian otsoa sartu egin duela.