Elebitasuna, bi hizkuntza hitz egitea baino gehiago

Idatzi dut dagoeneko elebitasunaz blog honetan; esate baterako, gaiaren inguruko hitzaldi baten laburpena egin nuen “elebidun izateaz” sarreran 2015eko irailean. Nire txoko nagusian ere azaldu da behin baino gehiagotan “elebitasuna / bilingüismo” traola. Halaber, nire ekoizpenak ere izan ditugu hizpide hemendik.

Gai biak uztartuta, e-Hizpide aldizkarian argitaratu den artikulu baten berri dakarkizut hona: “Elebitasuna, bi hizkuntza hitz egitea baino gehiago“. Hauxe duzu laburpena:

Elebidun izateak baditu ondorioak, hizkuntza baten baino gehiagotan komunikatzeko gaitasuna izateaz gain. Hau honela, elebidunen eta elebakarren arteko alderaketek zientzilari askoren interesa piztu dute aspalditik. Artikulu honetan, ondorio linguistikoei eta kognitiboei erreparatuko diegu, ondorio positiboei zein negatiboei, eta horretarako hainbat ikerketaren emaitzetan oinarrituko gara. Halaber, “abantaila elebidunaren” hipotesia aurkeztuko dugu.

Eta sakondu nahi baduzu, bibliografia zabala eskaini dute bertan Eneko Antón eta Jon Andoni Duñabeitia zientzialariek; bi hauek, arestian zeharka aipatutako Manuel Carreiras bezalaxe, BCBLko kide ditugu.

Ebaluazioaren alfabetoa

Joan den astean, Miguel Angel Santos Guerraren hitzaldi bat aipatu nizun. Eta bertan esandakoak ez zitzaizkidala, nagusiki, arrotz egin. Izan ere, joan den mendearen bukaera aldera, berak idatzitako asko irakurri nituen, garai hartan egiten nituen lanagatik eta ikasketengatik batik bat.

Hala, Ebaluazioaren alfabetoa izeneko artikulua idaztea erabaki genuen Luis Mari Txabarrik eta biok. Artikulu hori, Hizpide aldizkariaren 42. zenbakian argitaratu zen. Bibliografian, aipaturiko irakaslearen erreferentzia ugari dago.

Honela hasten da artikulua:

Pertsiako kondaira batek dioenez, jainkoek hasieran banatu egin omen zuten egia, gizabanakoei zati bana emanez. Egia osatu, bakoitzak berea ekarriz osatuko da. Hala, txanpon beraren bi aldeak dira egia eta ekarria.

Wessex Archaeology-ren argazkia Flickr-en

1998koa den arren, oraindik badu interesik nire ustez. Osorik irakurri nahi baduzu, eskura duzu Sarean.

Hitzaldi baten edukia… eta edukitzailea

Duela ia hilabete, Barakaldon Miguel Angel Santos Guerraren hitzaldi batera joan nintzen. Ez zen irakasle hau entzuten nuen lehenengo aldia; are, idazle oparo honen liburuak, eta idazlanak oro har, aspaldi hasi nintzen irakurtzen eta gaur egun ere irakurtzen ditut. Esate baterako, larunbatero El Adarve deritzon esparruan argitaratzen du –baina ez nuke esango blogaria denik, horri blog esaten dioten arren; egunkarietako blogei buruzko iritzia plazaratu dut dagoeneko–. Esan zituen gehienak ez ziren niretzat berriak izan; edonola ere, hizlari trebea da eta gustura entzuten den horietakoa.

Egun, aukera dexente dago batek esandakoak jaso eta plazaratzeko. Bat, adibidez, bideoz grabatu eta igotzea da; halaxe egin zuen Mikel Agirregabiriak eta geroago Josi Sierrak, Berritzegune Nagusiaren kanalean zintzilikatuta. Beste aukera bat, Storify erabiltzea, Berta Martinezek egin zuen bezala.

Nik, aldiz, beste bat baliatu nuen, Hizpideren 80. zenbakian argitaraturiko Guillermo Gómezen  artikuluan proposatutakoari jarraiki: google drive erabiltzea. Hau honela, hitzaldian bertan apunteak jaso nituen eta une hartan bertan Sarean partekatu; gerora idatzitakoa zuzendu eta osatu egin nuen. Parte hartu nahi izan dutenek ere izan dute horretarako aukera eta emaitza honetara iritsi gara.

Horra hor, beraz, hitzaldi baten edukiaren berri izateko edukitzaile desberdinak… eta osagarriak.

Ikasle arrakastatsuak (eta dituzten iritziak)

Joan den asteburuan irakurri nituen paperezko egunkarian eta, osorik ez bada ere, [Enlace roto.]: ikasketa unibertsitarioan arrakasta izan zuten hiru ikasleren iritziak, Wert ministroaren neurriei buruzkoak, besteak beste. Egia esan, gizon hau ez da ahazten den ministroetakoa izango, ez horixe.

PortaldelSur Es. Flickr-en CC lizentziapean

Irakurketak bestelako hausnarketetara ere eraman ninduen. Esate baterako, gizartean zer ulertzen den-dugun arrakastaz. Ikasle-bizitzan, behintzat, argi, artikuluan agertu bezalaxe; nola heltzen den puntuazio horretara, nola ebaluatzen den, beste upeleko sagardoa da.

Halaber, ez ei dator beti bat ikasketetan arrakasta izatea eta gero bizitzan zer gertatuko den. Horrela agertu zuen Mikel Agirregabiriak bere blogean, goi mailara iritsi diren bi politikariren kasuan behintzat. Are, ez dut dena gogoratzen, baina aipaturiko hiru ikasleek ez dituzte lortu -oraindik- lan “bikainak”.

Azkena gaurkoz; iritzietan agertu bezalaxe, dirua izan liteke azkenean -bizitzan beste esparru batzuetan ere sarriegi gertatu bezala- goi-mailako ikasketetarako giltza, gaitasunaren gainetik. Hau ote da “gure posibilitateen gainetik” bizi izanaren adierazleetako bat? Lankide bati aspaldi entzun nionez, agian “exito” “ez ito” izango da.

Gazteen erronkak

2008ko azaroan burutu ziren Bilbon Heziberri, etorkizunerako hezi Jardunaldiak.  Partaidetza zuzena izan nuen bertan; adibidez, gaiaren inguruko iritzi-artikulu bat argitaratu zidaten Deian (egun ez omen dago ikusgai, baina aipamena egin eta nire kanpamentu nagusian jaso nuen bere garaian). Halaber, eraiki zen blogean atal baten ardura eman zidaten,  Gazteen erronkak 2025ean, hain zuzen (gazteleraz, retos de la juventud en 2025)

Zenbait kidek parte hartu zuen; Jose Mari Lasa izan zen lehendabizikoa. Bere ikuspegia ondoko lerroetan duzu; ia bost urteren buruan iragarritakoaren bidean aurrera egin dugun pentsa dezakezu eta horrez gain hemen partekatu, pantailaz bestalde zauden lagun horrek.

Heziberri webgunetik hartutako irudia

Continue reading Gazteen erronkak