Txioak nolako, pertsona halako

Bukatu berri dudan eleberri beltz batean, eraildakoak zuen Twitterreko profilari erreparatzen diote poliziek arrasto gehiagoren bila. Egia ere bada esparru horretan, Txiolandia edo Txioerria ere deitu dio batek baino gehiagok, profil anonimoak, faltsuak, trollak… egon badaudela. Baina, ematen dit, nahita edo nahi gabe, guri buruzko aztarnak uzten ditugula, barraskiloek egin ohi duten bezala

Irudi hori, barraskiloaren aztarnarena alegia, lehendabiziko aldiz Lorena Fernándezi aditu niola uste dut. 2011n argitaratu zen nire artikulu batean (Sen onez Interneteko itsasoetan), berriz, honela jaso nuen:

uhara ez bezala, barraskiloarenaren antzerako arrastoa uzten du[ela] Interneten egiten dugunak (eta egiten ez dugunak); are, behin zerbait jarrita, horrek izan dezakeen bilakaera zail da zehazten, ezabat zen saiatu arren.

Murua, I. (2011). Sen onez Interneteko itsasoetan. Hizpide, 76, 36-46. http://www.ikasten.ikasbil.eus/mod/habecms/view.php/irakasbil/argitalpenak/sen_onez_interneteko_itsasoetan

Artikulu berean, eximitatea kontzeptua aipatu nuela konturatu naiz. Hala jaso nuen:

Eximitatea kontzeptua […] intimitatea plazaratzea litzateke

Duela gutxi, ezezagun batek (niretzat ezezaguna, behintzat) egindako erantzun bat jaso dut Twitterren. Eta bere profilari erreparatuta, pertsona (edo “pertsonaia”, rol bat betetzen ari bada) nolakoa den sumatu dut. Bestela esanda, “txioak nolako, pertsona halako”.

Hernán Casciari argentinarrari irakurri nion aspaldi (eta Botxotik Ziberespaziora blogean ere jaso nuen) gaztelaniazko esaera zaharra egokitzen hasteko garaia zela. Hala, hau izan liteke nire ekarpen bat, ezta?

Ikerketa zaharrak, berri?

“Zer berri? Zaharrak berri!” dugu esaera ezaguna gure artean. Ez dakit Buggs Bunnyren ahotan ere jarriko zuten marrazki bizidun horren gorabeherak itzultzean. Dena den, antzeko susmoa dut nik egunotan online ikas-irakas prozesuei buruzko iritzi eta proposamenak entzun eta irakurtzen ditudanetan. Are: ba omen dago zientzien esparruan jarrera horri izena eman dionik.

2007an honelakoa nintzen

Eta zaharrak berri horrekin bueltaka, iritziak ea proposamenak entzutean (horietako zenbait “berriak” direlakoan edo), nire doktoretzarako bidean egindako ikerketa eta lan batzuk gogoratu ditut. Horregatik, “nire liburuaz” mintzatzea bezalakoxea izan daiteke gaurko sarrera hau. Urteak dira burutu eta aurkeztu nituela aipatutako lanak, eta jakin badakigu Baumanek deskribatutako garai likidootan kontuak, egoerak… azkar aldatzen direla baina ematen du oraindik orain puri-purian egon litezkeela bertan ondorioztatuko kontu ugari. Ez dut uste ameslaria nintzela; bai, ordea, aspalditxo urrutiko ikas-irakaskuntzan eskarmentu pixkat izan dudala ikasle eta irakasle gisa. Goazen zertxobait zehaztera.

Irakasleen prestakuntzan txataren erabileraz saiakera bat egin nuen 2004ko udaberrian. Txat idatzia, gainera; ez zen, beraz, une honetan baliatzen diren bideodeien antzeko tresna. Dena den, teknologiekin gertatzen den legez, erreminta baino jarrera, planteamendua… dira funtsezkoak nire ustez. Esperientziaz gehiago jakin nahi baduzu, hona hemen: Txata , ziberespazioan lagunak egitea baino gehiago: esperientzia bat irakasleekin HABEnet campusean.

Garai haietan kezkatzen ninduen beste gai bat partaidetza pasiboarena zen; alegia, Interneten sortutako esparruetan irakurri arren parte hartze zuzenik ez izatea, mezuen bidez foroetan, adibidez. Ikerketa zabalagoa izan zen hau, eta doktoretzarako ezinbesteko zen DEArako oinarri (Diploma de Estudios Avanzados, DEA, zeritzon doktoretza egiteko tartean egiten zen ezinbesteko mailari) . Euskaraz beste artikulu bat idatzi nuen gaiaz eta hau ere HIZPIDE aldizkarian argitaratu zen; 2007koa da “Partaidetza pasiboa Interneten sortutako talde eta komunitateetan: kezka eta oztopoak“.

Badago beste esperientzia bat; hirugarren hau lanean sortutako eskaera bat izan zen: helduentzako online ikastaro bat diseinatzea eta aurrera eramatea. Gerora, nahiz eta sustatzaileak horren berri emateko interesik ez zegoela adierazi, hedatzea erabaki nuen, besteak beste doktoretzan ikasitako gai batzuk praktikan aplikatzeko ahalegina egin nuelako. Gaztelaniaz dago “¿Cursos virtualizados?” Una alternativa real en formación de adultos” komunikazioa; izan ere, 2007an Madrilen egin zen “XII Congreso Internacional de Informática Educativa” kongresuan plazaratu nuen.

Bi hausnarketa gaurkoa bukatzeko; ez berriak, sarritan esaten ditudalako. Lehenengoa: online ikas-irakaskuntza ez da aurrez aurreko urria edo mugatua bailitzan hartu behar; bestelako izaera bat du eta horri erantzun behar zaio. Bigarrena: aurrez aurre ari diren irakasle guztiak izan dira aurrez aurreko ikasle, baina, online ari diren zenbat izan dira era horretan ikasle?

Beste liburu bat?

Lanbideaz galdetzen didatenean erantzuna ez da erraza izaten. Hobeto esanda, “teknikaria naiz” erantzuna erraza eta laburra da esateko baina ez akaso ulertzeko. Izan ere, administrazio publikoan teknikari zarela adierazteak behin baino gehiagotan “ertzain” izatearen sinonimotzat ju du inoiz solaskideak. Zein arlotan, ba, teknikari, galdetuko diozu agian zeure buruari, irakurle, oraindik ezagutzen ez banauzu. Didaktika-teknikari zehaztu nahiak ere ez duela gehiegi laguntzen ematen dit, egia horixe izan arren.

Horregatik azken boladan argitze aldera zeregin bikoitza dudala esaten dut, Jeckyll eta Hyde izango banintz bezala; tira, bigarren alderdi gaiztorik ez dut uste dagoenik, baina bikoiztasuna egon badago. Izan ere, badut azterketa kontuetan erantzukizunik, eta aldi berean, editore gisa esparru sortzaileagoetan mugitzen naiz.

Nire editore-lanaren ondorengo lehendabiziko liburua atera zenean, 2013an hain zuzen, hemen iragarri nizun: Daniel Cassany, “Sustraietatik zerura”.  Bigarrenaren berri ere eman nizun 2015an, aldizkariaren zenbaki berriarekin eta aldaketekin batera orduan: Nire azken ekoizpenak: Hizpide 87 eta Itzulpen Saila 54.  Hirugarrenari, aldiz, ez nion hemen tokirik eman 2018ko martxoan kaleratu zenean: Gabriel Diaz Maggioliren “Hizkuntza-irakaslea: irakaskuntzarako eta ikaskuntzarako gaitasun metodologikoa”.

6 urte joan dira jada editore-gisa. Aldizkariarekin aurrera egiten dugu, Hizpide aldizkaritik e-Hizpiderako segida eten gabe eta jauzi digitalari erantzunda. Itzulpen Saila bilduman, azken liburua argitaratu dugu oraintsu: Jim Scrivener-en “Ikasgela kudetzeko teknikak” (jatorrizko bertsioan, “Classroom Management Techniques“).

Egia da nire izena ez dela bildumako liburuetan agertzen normalean, propio idatzitako hitzaurrerik ez badago behintzat. Hala ere, egilea pozik dagoela ikusteak asetu egiten nauela onartu behar dizut. Horrez gain, hizkuntzaren irakaskuntzarako beste aletxo bat ekartzeko ahalegina egin dudala uste dut. Ondorioz, ezin esan niretzat beste liburu bat besterik ez dela.

Nire azken ekoizpenak: Hizpide 87 eta Itzulpen Saila 54

Maite Goñiren “Eguneroko hitza“n irakurri dut gaur askojakin hitza; gainera, gustatu egin zait emandako adibidea. Hala, neuk ere ez dut askojakin itxurarik eman nahi gaurko sarreran nire ezjakintasuna estaliz. Are, beldur handia diet erabat ziur mintzatzen diren horiei.

Zalantzak zalantza, eta Durangoko Azokarako hitzorduari erantzunez, azken hilabeteotako nire lan batzuek ikusi dute argia joan den astean. Beraz, eta zure baimenaz, irakurle lagun eta isil hori, labur-labur aurkeztuko dizkizut.

Batetik, Hizpide aldizkariaren 87. zenbakia. Bi arrazoirengatik da zenbaki berezi niretzat: paperezko garaiari agur esango zaiolako honekin eta, koordinatzaile izateaz gain, nire artikulu bat argitaratu delako. Azken urteotako lanarekin zerikusia du, hau da, doktore-tesiari buruzkoa da; “Ikas-ziberkomunitateak eta irakasleen prestakuntza” du izenburu.

Bestetik, eta Itzulpen Saila bilduman, Scott Thornburyren “Nola irakatsi berba egiten?” argitaratu da. Ana I. Morales izan da itzultzailea eta, ni neu, orain dela bi urte plazaratu zen Cassanyren liburuan bezala, editore lanetan aritu naiz.

Nola irakatsi berba egiten

Bietako bat (edo biak) irakurtzen baduzu (badituzu), atzeraelikadura edo feedbacka eskertuko dut.

Ebaluazioaren alfabetoa

Joan den astean, Miguel Angel Santos Guerraren hitzaldi bat aipatu nizun. Eta bertan esandakoak ez zitzaizkidala, nagusiki, arrotz egin. Izan ere, joan den mendearen bukaera aldera, berak idatzitako asko irakurri nituen, garai hartan egiten nituen lanagatik eta ikasketengatik batik bat.

Hala, Ebaluazioaren alfabetoa izeneko artikulua idaztea erabaki genuen Luis Mari Txabarrik eta biok. Artikulu hori, Hizpide aldizkariaren 42. zenbakian argitaratu zen. Bibliografian, aipaturiko irakaslearen erreferentzia ugari dago.

Honela hasten da artikulua:

Pertsiako kondaira batek dioenez, jainkoek hasieran banatu egin omen zuten egia, gizabanakoei zati bana emanez. Egia osatu, bakoitzak berea ekarriz osatuko da. Hala, txanpon beraren bi aldeak dira egia eta ekarria.

Wessex Archaeology-ren argazkia Flickr-en

1998koa den arren, oraindik badu interesik nire ustez. Osorik irakurri nahi baduzu, eskura duzu Sarean.