Halaxe galdetu zidan lehengoan kanpoko ezagun batek, euskaraz ez dakien batek alegia: ea gure hizkuntzan horretarako hitzik bageneukan. Begiratzen hasi nintzela aitortuko dizut, irakurle, ea zer zen. Haur txikiekin beste modu batera hitz egiten omen da (edo dugu); hizkera modu horri, hain zuzen, baby talk deitu zaio, edo motherese. Genero-ikuspegia dela-eta, parentese ere bai, eta ikerketa-esparruetan, aldiz, child directed speach (CDS) ei da erabiliagoa.
Hala, gaztelaniaz, eta ingelesetik itzulpena eginda, maternés ere erabiltzen da antza denez, Lola Ponsek idatzi duenari jarraikiz, adibidez.
![](https://storage.needpix.com/rsynced_images/people-2942977_1280.jpg)
Euskararen eremuan, berriz, Hizpide aldizkarian aurkitu nuen honen inguruko artikulu bat, 49. zenbakian hain zuzen; Juan Jose Zubirik idatzitako “Haur hizkeraren erabileraz”. Artikulu horretan, ama hizkera eta haurrei zuzendutako hizkera hitzak ageri dira.
Gaur egun, haur-hizkera da nagusitu dena antza, besteak beste Euskaltzaindiaren webgunean ageri denari erreparatuz. Edonola ere, argiagoa agian baina “maternés” hori baino prosaikoagoa dela ematen du.
Hona hemen bertatik jasotako hitz batzuk:
apapa (kalera)
apatx (eseri)
ñañan egin (jan)
pa (musua)
pupu (mina)
taka-taka (oinez (ibili))
txitxi (haragi- edo arrain-zatia)
Besterik ezagutu edota erabiltzen al duzu?
Guri txikitan “tan-tan” esaten ziguten kalera joaterakoan, pasiran.
Baina es “tas-tas”, ezta Jon? Hori bestelakoa zen 😉
Txin (txanpona)
Eta gerora, “txin txin, diruaren hotsa” 😉
A, zer interesgarria! Ez nion gai honi inoiz arreta jarri, baina merezi duela uste dut. Batez ere, ea beste hizkuntzekin hitz komunak badauden…
“mañak”, sollozos
Guk “ mañak” deitzen doguz fundamento gabeko negarkeriari