Category: blogak

Beti hostoak kentzen

Blog honen leloa, “beti eskamak kentzen” izan beharrean, “beti hostoak kentzen” izan liteke. Izan ere, hasiera-hasieratik ibili naiz duda-mudatan: merezi du edo ez du merezi? irakurlerik badago edo ez dago? Argi dago iruzkinik ia ez dagoela, ezta etenaldia iragartzen dudanean ere.

Orain dela hiru urte, zalantzak-zalantza, lehiaketa batean aritu nintzen, erabateko arrakastarik gabe baina askoren laguntza lortuta (193, 193 dira, ezta?). Orduan, zalantzak gainditzeko modu bat izan zitekeela otu zitzaidan. Baina helburu hori, behintzat, ez nuen lortu.

margarita

Eta hostoak kentzen nabilela –bai, ez, bai, ez– berriro ere Blogetan lehiaketa deitu dutela jakin dut. Oraingoan, berriz, ez dut izar-bokaziorik adieraziko, eta, gehienez, botua emango dut. Eta hostoak kentzen nabilela –ez, bai, ez, bai– itzulpen eskasekin topo egin, Sarean eta kalean, eta blog nagusian (badakizu 10 urte beteko dituela aurten?) horri buruzko sarrera elebiduna idatzi dut. Izan ere, beti agertzen da zertaz idatzi, baina batzuetan astirik ez horretarako… edo dagoeneko idatzi dudala konturatu naiz argitaratu orduko.

Hiru urte zurekin

Gaurko egunez hasi zen Iñaki hemen idazten 2013an; hiru urte joan dira beraz dagoeneko. Ez nuen ospakizun handirik espero eta halaxe izango dela baieztatu dit, aurreko urteetan bezalaxe; ezohiko sarrera batekin zorionduko nau berak, 2014an eta 2015ean bezala. Are, iaz esandako kontu berberak errepikatuko lituzkeelakoan nago horrela egitea gustatuko balitzaio. Baina badakit beti ukitu berezi eman nahi izaten duela, baita nire kasuan ere.

Ez dakit beste inor gogoratuko den nitaz; “anaia nagusia” akaso. Baina hemen nago, nire txikitasunean, blogosfera herri zabalean eta Deiako auzo blogosferikoan.

Alan Levine Flickr-en (CC lizentziapean)

Egia esan, oraindik orain nirekiko zalantzak dituela sumatzen diot; isiltasun-tarteak izan ditudala argi dago eta Botxotik Ziberespaziora baino gazteago izanagatik, edo horregatik agian, ez naiz bestearen mailan hazten; apurka-apurka segitzen dut nire bidea egiten. Ez dut zarata handirik egiten, ezta polemikarik sortarazten ere. Emeki-emeki noa. Iñakiren hasierako hautuari bere horretan segitu dio: euskara dut hizkuntza eta hezkuntza, zentzu zabalean, gai eta esparru.

Hala ere, pozik nago. Hiru urteko ibilbidea bada denbora blog batentzat; 2007an egindako ikerketa batean 15 hilabete inguruko batez besteko iraupena zutela ondorioztatu zuten eta harrez gero blogen bizitza zaildu egin dela iruditzen zait; beste batzuen ustez, % 95a ez da lehen urtera heltzen. Gainera, propio sortzen ditu gehienetan edukiak hemen jartzeko. Itsaso zabalean tokitxo bat dudala pentsatzen duen bitartean behintzat, itsasoan urak handi direla ahaztu gabe.

Irudiak eta sinesgarritasuna

“Egia da, neuk ikusi dudalako” kantatzen zuen Oskorrik. Ikusi dugunean ezin ukatu egia denik. Edo bai?

Horrelako zerbaitez ohartarazten zuen duela gutxi Miguel Angel Santos Guerrak bere blogean, zinemari buruzko bere eskarmentuan oinarrituta. Eta izpiritu kritikoaren beharra aipatzen zuen. Irudien irakurketa kritikoa ezinbestekoa da. Erreparatu, bestela, berri bera nola “janzten” den hedabide desberdinetan.

Umeekin (edota edozeinekin egia esan) esperimentu txiki bat egin daiteke, telebistan (edo Interneten egun) ikusten diren irudien ustezko objektibotasunaz (eta erabileraz) jabetzeko. Egin paperezko tutu bat eta eskatu horren bidez begiratzeko, eta horren ondoren tutua erabilita ikusi ezin baina dagoen zerbaitez galdetu; alegia, pertsona bat baino gehiago badago baina tutuaren bidez bakarra ikusten bada, galdetu ea urlia bakarrik dagoen. Zer esanik ez, muntaiak egiten badira edo irudiak “ukitu”. Horretan ere, askok badu eskarmenturik: luzeago hitz egin, baina zatia aukeratutakoan, informazioa (edo testuingurua, edo iritzi osoa, edo ñabardura…) galdu; irudiak nahastu; photoshoparen mirariak… Nahita edo nahigabe, auskalo.

Eta irudien egiarekin lotuta, egunotan ikusi ahal izan dugun argazki bat datorkit burura. Noos kasuko fiskalaren argazki batean, bere bulegoan hipermerkatutik edo hartutako erosketa-horga ageri zen hori, hain zuzen (gogoratzen ez baduzu, [Enlace roto.]). Muntaia edo benetakoa? Ez dirudi oso logikoa, areago oraindik, enpresaren izena ageri denean. Ez dakit horga hori eramateagatik salatuko duten edo ez , baina, argazkilari ezagun batek esan zidan bezalaxe, gizarte-mailako jarduera publikoetan egindako argazkietan, badaezpada, edalontzia ez erakutsi.

Aurkezpenak eta esaera zaharrak

Antonio Omatos, Sareko adiskideak, aurkezpenei buruzko aholku batzuk eman ditu bere blogean. Horiek irakurrita, antzekoa egiteko duela denboratxo bat esaera zaharrak baliatu nituela gogoratu dut, gazteleraz (2008an, ai ene) eta euskaraz. Hona hemen euskarazko sarrera berriz; gaurkotasuna baduela iruditzen zait.

Zenbat buru hainbat aburu dagoela jabetuta, hona hemen aurkezpenen inguruko nire hausnarketa txikia atsotitzak baliatuta, besteak beste erabiliko ditugunek gure jarduna indartu dezaten eta ez daitezen ahulgune bilakatu. Testu laburra izanda, ez eska garirik zuharrari, baina bestetik aditzaile onari hitz gutxi nahiko zaizkionez, Pernandoren egiak kontatu gabe, baten bati erabilgarri suertatutako ahal zaio! Hala bedi.

  • “Beti lasterka eta beti berandu”. Erritmoari eutsi; ez pasatu azken diapoak arrapaladan ezertarako astirik gabe aldez aurretik prestaturik genituelako. Aukeran hobe labur geratzea (eta galderetarako tartea uztea, hala behar izanez gero).
  • “Burdina berotan jo behar da”. Oharrak lagungarriak izan daitezke esan nahi duguna esateko eta ez ahazteko. Zenbait hizlarik esan behar duena gogorarazteko erabili ohi du aurkezpena baina ez da hori bere oinarrizko funtzioa.
  • “Etxean gatza ugari dagoela eta, ez dezazula bazkaria gehiegi gazitu” edo “gehiegi baino aski hobe”. Erabiltzen duzun programaren azken bertsioaren puntako aukera ez da agian gerora erabilgarriena izango; beharbada aurkezpena egiterakoan efektu edota esteka guztiek ez dute funtzionatuko. Horrelakoak aurreikustea interesgarria da barregarri ez geratzeko.
  • “Eroriz eroriz oinez ikasten da”. Aurkezpenak hobetzeko landu dezagun arloa. Eta era kritikoan aztertu egiten duguna.
  • “Gauza bakoitza bere tokian”. Oreka diapo bakoitzean (testua, irudiak, soinuak…) Eta aurkezpena bera ere orekatua izan dadila, ustekabekoak barne. Zertaz dihardugun pentsatu: diapositibak ala dokumentu idatzi bat ari gara egiten?
  • “Kupel txarretik, ardo onik ez” edo “txapela ez dau gizona eitten”. Mezurik ez badago, tramankuluek ez dute aurkezpena hobetuko. Ez dezagun ahaztu zer den funtsezkoa: mezua, ideiak, komunikazioa.
  • “Oiloari oloa, astoari lastoa”. Zer nolako entzuleria izango duzun kontuan izatea ez dago soberan.
  • “Pentsatu presarik gabe, ekin geratu gabe”. Planifikatu, gidoia lagungarria izaten da aurkezpena bera prestatzen hasi aurretik. Eta denbora kontrolatu.
  • “Usteak erdia hutsa eta beste erdia putza”. Aurkezpena plazan aurkeztu aurretik, probatu eta atzeraelikadura jaso. Halaber, tokia aldez aurretik behatzea zein tresneria ezagutu eta probatzea ez dira ohitura txarrak.
 Gaizki esanak barkatu eta ondo esanak ondo hartu. Hurrengora arte!