Matematikak, ikasleen lagun edo etsai?

Mª Jesus Esteban Galarzak, Frantzian bizi den matematikari bizkaitarrak, jaso berri du CAF-Elhuyar Merezimendu Saria; besteak beste, berak aurkeztu zuen EHUn euskaraz eginiko lehen matematikazko tesina eta hizkuntzaren normalizaziorako lanak ere egin zituen atzerrira joan aurretik. Matematika toki guztietan dagoela zioen Euskadi Irratian egindako elkarrizketan; gai horren irakaskuntzari buruz ere eman du iritzirik beste elkarrizketa batzuean; adibidez, ikasle askok zigor bezala ikusten dutela.

Eta, antzeko ikuspegiari lotuta, #MatesenlaCalle ekimena hurbiletik ikusteko aukera izan nuen joan den asteburuan Madrilen, bertako Sociedad Madrileña de Profesores de Matemáticas Emma Castelnuovo erakundeak antolatutakoa. Matematikaren bestelako ikuspegia eman zuten, jokoen bidez, era ludikoan, bitxikeriak azalduz… Halaber, Antonio Omatosek eraiki eta elikatzen duen webgunean topatu dut Madrilen ikusitako jokoren bat.

zenbakiak

Ez diot inori proposatuko nire ikasle-garaietan egiten nuena errepikatzea, alegia, integralak ebaztea gurutzegramak egin beharrean (bai, zoro ukitua banuela Zientzi Fakultateko garaietan onartu beharko) baina matematikek bestelako ikuspegi eta lanketa bat izan dezaketela argi dago, ikasleen etsai amorratu izan gabe.

“Eskerrik” ez, eskerrik asko

Adinaren eraginez, edo, badaude nire senetik ateratzen nauten kontuek. Horietako batzuk, hizkuntzarekin dute zerikusia. Eta badago zerrendan puntan-puntan dagoena: “Eskerrik” entzutea.

Ez omen da oraingo kontua. Bada urte eta piku Xabier Euzkitzek horri buruz idatzi zuela Noticias de Gipuzkoan. Duela gutxi, Labayru Fundazioaren txio bat irakurri nuen gai beraren inguruan, eta birtxiokatu ere egin nuen.

Inoiz beste erantzun bitxi bat ere jaso dut: “eskerrak”. Ez eskerrak eman, ez, eskerrak soilik. Eta hori, niretzat behintzat, beste zerbait da.

dead cat Flickr-en, CC lizentziapean

“Eskerrik” horren harira pasadizo bat. Banengoen behin auzoko supermerkatu batean. Kutxan zegoen neskak “eskerrik” esan zion nire aurretik zihoan bezeroari. Ezin isilik egon eta neskari adierazi nion “eskerrik asko” behar zuela, ez eskerrik. Berak, berriz, bereizketa egin zidan seguru-seguru: “eskerrik es gracias; eskerrik asko, muchas gracias”. Horrela ez zela azaldu arren, berak ezetz eta ezetz. Nire atzetik zihoan ezagunak, ostera, niri kasu egiteko, ia-ia Euskaltzaindikoa nintzela [bide batez, adieraziko dizut bizitza osoan behin jaso dudala  “Iñaki Murua-Euskaltzaindia” jartzen zuen fax bat]

Zerrendan badut ernegatzen nauen beste bat: “agures”.

Eta zuk? Baduzu ernegatzen zaituenik? Ados, euskaraz hitz egiten denean mugagabea eta erlatiboa gaizki erabiltzen direla sumatzeak ere bai, ezta?

4 urteren ondoren, bizirik diraugu

2013ko otsailaren 7an egin nuen hemen lehendabiziko sarrera; agurra izenburua izan zuen. Lau urte joan dira, beraz, ia konturatu gabe. Ez dakit azpian Azkue Fundazioaren egunkari-blogean idatzi dutenari jarraikiz arrazoi bila ibiliko ote nintzen hasteko; hasteko edo lana bikozteko, auskalo. Edota duela lau urte Goio Aranak idatzitakoari benetan jaramon egin nion blogen bigarren loraldian.

four
Lenore Edman Flickr-en

 

Kontua da, gorabeherak gorabehera, oraindik bizirik dirauela blogtxo xume honek (Noemi Pastorren hitzen itzulpen askean), bidean ikusentzunezko edukiak galdu arren, edota orain inora eramaten ez duten estekak egon arren.

Izenburuaz ari naizela, bestalde, duela gutxi Tíscar Larak, Sarean dudan beste erreferenteetako batek alegia, emandako hitzaldi batean, irakaslea etengabeko ikasle gisa agertu zuen.

Ondorioz, ikasten (eta irakasten) segituko dugu, zalantzarik gabe. Eta, noizean behin, agian, euskaraz hezkuntzaz (zentzurik zabalenean) hemen idazten.

Irudiak eta sinesgarritasuna

“Egia da, neuk ikusi dudalako” kantatzen zuen Oskorrik. Ikusi dugunean ezin ukatu egia denik. Edo bai?

Horrelako zerbaitez ohartarazten zuen duela gutxi Miguel Angel Santos Guerrak bere blogean, zinemari buruzko bere eskarmentuan oinarrituta. Eta izpiritu kritikoaren beharra aipatzen zuen. Irudien irakurketa kritikoa ezinbestekoa da. Erreparatu, bestela, berri bera nola “janzten” den hedabide desberdinetan.

Umeekin (edota edozeinekin egia esan) esperimentu txiki bat egin daiteke, telebistan (edo Interneten egun) ikusten diren irudien ustezko objektibotasunaz (eta erabileraz) jabetzeko. Egin paperezko tutu bat eta eskatu horren bidez begiratzeko, eta horren ondoren tutua erabilita ikusi ezin baina dagoen zerbaitez galdetu; alegia, pertsona bat baino gehiago badago baina tutuaren bidez bakarra ikusten bada, galdetu ea urlia bakarrik dagoen. Zer esanik ez, muntaiak egiten badira edo irudiak “ukitu”. Horretan ere, askok badu eskarmenturik: luzeago hitz egin, baina zatia aukeratutakoan, informazioa (edo testuingurua, edo iritzi osoa, edo ñabardura…) galdu; irudiak nahastu; photoshoparen mirariak… Nahita edo nahigabe, auskalo.

Eta irudien egiarekin lotuta, egunotan ikusi ahal izan dugun argazki bat datorkit burura. Noos kasuko fiskalaren argazki batean, bere bulegoan hipermerkatutik edo hartutako erosketa-horga ageri zen hori, hain zuzen (gogoratzen ez baduzu, [Enlace roto.]). Muntaia edo benetakoa? Ez dirudi oso logikoa, areago oraindik, enpresaren izena ageri denean. Ez dakit horga hori eramateagatik salatuko duten edo ez , baina, argazkilari ezagun batek esan zidan bezalaxe, gizarte-mailako jarduera publikoetan egindako argazkietan, badaezpada, edalontzia ez erakutsi.

Baina, nor da hau?

Agian hori galdetuko diozu zeure buruari.

Googlen bilatzea da nitaz gehiago jakiteko aukera bat, noski. Neuk ere  egiten dut , jakinminak bultzaturik  (neure buruaz dioena bilatzeraino iritsita inoiz). Edota nik idatzitakoei erreparatzea izan liteke beste bide bat.

Dena den, gauden garaian eta denbora laburra izaten dugula kontuan hartuta, Nick dut nik saioan iaz egin zidaten elkarrizketa dakarkizut jarraian.

Hezkuntzari buruzko iritzirik bota nuen bukaera aldera, egindako galderaren baten harira. Egia badiotsut, kazetariak nahiko ondo aztertu zuen nitaz zegoena. Google baliatu ote zuen?