Category: zerbitzuak

Itzultzaile neuronalak

Duela bi urte pasatxo idatzi nuen hiztegiei buruzko sarrera bat; bertan “itzultzaile automatiko neuronalak” aipatu nizkizun jada. Kontua da gaiak aurrera egin duela, jakina, eta une honetan badugu euskaraz aukera bat baino gehiago eskura Sarean.

Horietako bat Jaurlaritzaren webgunean dugu; itzultzaile “gramatikal” bat ere bdadgo. Urrian beta bertsioa aurkeztu ondoren abenduan egin zuten lehenengo balorazioa (egunean 50.000 itzulpen baino gehiago sailburuaren esanetan, besteak beste) eta mugikorretarako aplikazioaren berri eman zen. Halaber, agerraldi horretan adierazitakoaren arabera

Sare neuronalen bidezko itzulpena azken hiru urtean hasi da erabiltzen modu produktiboan, eta jauzi kualitatibo handia dakar orain arte erabilitako sistemekin alderatuta (analisi eta transferentzia gramatikaletan, sistema estatistikoetan edo hibridoetan oinarritutakoak). Itzultzaile neuronalek giza garunaren funtzionamendua imitatzen dute, eta, beraz, entrenamendua behar dute ikasteko. Sare neuronalen bidez lortutako itzulpenak erraz irakurtzen dira, koherentzia dutelako eta esaldiaren barruko elementuen arteko lotura hobeto mantentzen dutelako orain arte erabilitako itzulpen automatikoek baino […] Itzultzaile neuronalak etengabe ari dira ikasten, baina horretarako corpus elebidun handiak behar dituzte


Baina, esan bezala, ez dagoen aukera bakarra esparru honetan. Izan ere, Elhuyarrek ere badu berea (itzultzailea.eus) eta erabilgarri dago 2019ko azarotik ordenagailu eta mugikorretarako. Seigarren hizkuntza gehitu diote urtarrilean: ingelesa gehitu diote lehendik zeuden euskara, gaztelania, frantsesa, katalana eta galegoari.

Ezagun batek itzulpenen kalitatea azpimarratu dit. Nik neuk egindako saiakeretan emaitza ez da txarra izan, oraindik azken froga falta zaidan arren, lagun batek inoiz egin duen froga bat hain zuzen: Silvio Rodríguezen hitzen itzulpena.

Nahiz eta itzulpenak onak izan, profesionalen lana beharrezkoa izango dela esaten da. Ikusiko dugu hemendik bi urtera edo bilakaera zein den… sarreren erritmoa mantentzeko eta ordurako blogak bizirik badirau, jakina.

Tsundokua… eta liburutegiak

Tsundoku. Seme-alabei entzun nien lehengoan, nire irakurtzeko zaletasuna zela-eta. Gerora, egunkariren batean irakurri dut haren berri.  Wikipedian ere ageri da; oraindik ez, ordea,  euskarazko bertsioan. Honetan datza Japoniatik etorritako ideia edo hitz hori: irakurriko ez diren irakurtzeko materialak (liburuak) erostea, gero besterik gabe etxean pilatuta uzteko. Halaber, apalean irakurriak izateko zain dauden liburuak izendatzeko ere erabiltzen da.

Bibliomania kontzeptuarekin lotuta dagoela aipatzen dute arestian aipatutako iturrian (sinonimotzat jo dituzte La Vanguardia egunkarian). Nahasmendu obsesibo-konpultsiboa ei da bibliomania, liburuak pilatzeko joera alegia, baina ez da liburuzaletasuna edo bibliofilia.

Neure aldetik, bestelako mania bat sumatu dut azken boladan liburuen inguruan; Diogenes digitalaren sindromearekin lotura izango luke (hau badago euskaraz Wikipedian kontzeptu orokorrari dagokionez): disko gogorren batean zein irakurgailuan liburuen bertsio digitalak pilatzeaz ari natzaizu, bizitza osoan zehar irakurtzeko kopurua guztiz gaindituz. Adibidez, ezagun batek eskaini zidan duela gutxi horrelako liburu-bilduma amaigabe bat, bere kide aditu batek lortua ez dakit zein webgunetatik.

Hau ez da etxeko liburutegia 😀

Zaletasuna mania bihur ez dadin, eta niretzat erosi ditudan liburuak oparitzeko zein beste moduren batean (liburuen gurutzaketaren bidez, esaterako) gainetik kentzeko ohiturarik ez dudanez gero  etxeko bilduma fisikoa kudeazina izan ez dakidan (La Vanguardiako berrian badago horri buruzko aholkurik, dena den), liburutegien zerbitzua ere baliatzea erabaki nuen aspaldi.

Areago oraindik. Liburutegietarako joan-etorriak beti errazak ez direnez, bestelako zerbitzu bat erabiltzen hasia naiz: e-Liburutegia. Labur esanda: Internet bidez liburu elektronikoak mailegatzeko zerbitzua da e-Liburutegia, Eusko Jaurlaritzak sortu, mantendu eta herritarren esku jartzen duena. Baditu bere mugak, baina ematen dit denboraren poderioz hobetzen joango dela, mailegatzeko liburuen kopurua handitzen joango den bezalaxe.

Eta zu, irakurle, zein izaten da zeure liburuekiko jokabidea? Edota oporretan egon arren ezertxo ere irakurtzen ez duen horietakoa zara?