Category: iritziak

Beldur eszenikoa

Txio batean irakurri nion azaroan Pilar Kaltzadari (azkar doakigula denbora ezin uka)

“Innobasque en imágenes” Flickr-en

Alegia, komunikazioan eskarmentu handikoa den arren (irratian, telebistan, komunikabideetan oro har, besteak beste), bazuen nolabaiteko ezinegona eta zirrara.

Beharbada, jendaurrean aritu behar dugunean, plazagizona izan arren, ohiturik dagoen irakaslea izan arren (kurtso hasierak, esaterako), badago honelako zerbait. Beti, edo ia beti. Eta agian, tentsio-pitin bat ere ez da txarra.

Portzierto, eta emakumeei plazagizon deitzea? Plazandre egon badago ere, ez du Euskaltzaindik oraindik onartu. Ez dugu esango ba, euskaraz ez dagoela hizkuntzan desberdintasunik

 

Aurrera begira, zer?

Urtea bukatzen den honetan blog honi erreparatu nahi diot, irakurle lagun hori. Kontraesankorrak diruditen bi konturekin natorkizu.

Alde batetik, eta ia urte beteko ibilbidea betetzear dagoenean, lehiaketa batera aurkeztu da “Ikasle eta irakasle” hau. Azkue Fundazioak eta Argiak antolatutako Blogetan deritzonera, hain zuzen. Argi dago bertan aurrera egingo badu, zeure laguntza eta botoak ezinbestekoak izango zaizkiola.

Bestetik, eta hamaika hilabete pasatu direnean –argi dezadan kasu honetan hamaika horrek ez duela asko esanahia hartzen; zenbakia bere horretan, besterik ez– guneko arduradun nagusiak rara avis, hots, berezia naizela esaten dit: euskaraz argitaratzen dut Deiaren blogosferan eta ez maiztasun handiegiz –honekin ez nator bat, astean behin, zintzo-zintzo–. Hortaz, bisitariak gutxi direla –zaretela–, nahiz eta batek baino gehiagok esan –aurrez aurre– ikusi duela bloga; are, euskara askorik ez dakien aspaldiko ezagun batek nik hemen idatzitakoa irakurtzen saiatzen dela esan zidan orain dela gutxi. Iruzkinena… begien bistakoa da.

Laburbilduz, geroa definitu beharko laster. Eta, bakarrik baino, nahiago bidaide hurbil bazintut. Edonola ere, urte berri on!

Seme-alabei irabazten utzi?

Behin baino gehiagotan izan dut mintzagai: zer egin seme-alabekin eurekin jokatzen denean? Irabazten utzi ala ez?

Txiki Xake blogetik hartutako argazkia

Badut beti halaxe egiten zuen ezagun bat; are, garaikurrak ere erosten zituen semeari emateko. Neurea, kontrako iritzia izan ohi da. Agian, tarteko bidea izango da egokiena; eta horren adibide dexente, Quora webgunetik etorri zait.

Hala, xakearen ingurukoa zen abiapuntuan planteatu zen galdera, alegia, 8 eta 11 urteko seme-alabei eta xakean jokatzen hasi berriei irabazten utzi ala ez; eta erantzunak, ugari, besteak beste, Jimmy Walesena berarena. Eta, badirudi, ñabardurekin (pieza gutxiagorekin aritu, berriz pentsatzeko aukera eskaini jokaldia egokia ez bada, jokatzeko ala ikasteko ibili nahi duten…) aukera argia dela. Eta iritzi berekoak omen dira dagoeneko hazi direnak.

Ez litzateke idea txarra izango Nicola Lococok bere iritzia ematea; galtzeko (edo irabazteko, jakina) adibide bitxiren bat eman zuen apirila aldera.

Ebaluazioaren alfabetoa

Joan den astean, Miguel Angel Santos Guerraren hitzaldi bat aipatu nizun. Eta bertan esandakoak ez zitzaizkidala, nagusiki, arrotz egin. Izan ere, joan den mendearen bukaera aldera, berak idatzitako asko irakurri nituen, garai hartan egiten nituen lanagatik eta ikasketengatik batik bat.

Hala, Ebaluazioaren alfabetoa izeneko artikulua idaztea erabaki genuen Luis Mari Txabarrik eta biok. Artikulu hori, Hizpide aldizkariaren 42. zenbakian argitaratu zen. Bibliografian, aipaturiko irakaslearen erreferentzia ugari dago.

Honela hasten da artikulua:

Pertsiako kondaira batek dioenez, jainkoek hasieran banatu egin omen zuten egia, gizabanakoei zati bana emanez. Egia osatu, bakoitzak berea ekarriz osatuko da. Hala, txanpon beraren bi aldeak dira egia eta ekarria.

Wessex Archaeology-ren argazkia Flickr-en

1998koa den arren, oraindik badu interesik nire ustez. Osorik irakurri nahi baduzu, eskura duzu Sarean.

Buruz, bihotzez… ez gara berdinak

Duela urte batzuk, lehengusu batek galdetu zidan –euskara-irakasle nintzela kontuan hartuta seguruenik– ea hedabideetan sarritan iragartzen zen ingelesa ikasteko metodo hura aholkatzen nion beretzat. Neure burua aintzat hartu nuen eta ezezko borobila ematera nindoala, bi aldiz pentsatu eta aldatu egin nuen erantzuna; izan ere, lehengusua ez nuen hain sakon ezagutzen eta, agian, proposamen didaktiko hura egokia izan zitekeen; niretzat ez, alegia, baina beretzat bai.

Pasadizo hau gogorarazi dit [Enlace roto.]. Poztu egin du, azkar esanda, berari ikasteko baliagarri izan zitzaion estrategia –gerora bizitzaren beste arlo batzuetan erabiltzen duena, gainera– alabari proposatu izanak –proposatzea, edo, diot neuk–. Horren harira, zenbait gogoeta.

El Buho nº 30, Flickr-en, CC lizentziapean

Seguruenik buruz ikasteak baditu onurak, baina, aukeran, politagoa iruditzen zait ingelesaren ikuspegia; by heart, bihotzez. Badakit 1992ko Espainiako mundu mailako futbol-txapelketako talde guztien hamaikakoak gogoratzen duenik; interes kontua, zalantzarik gabe. Askorentzat, hutsala adibidekoa, ezta?

Jarraian, zertarakoa. Zein helbururekin ikasi? Badago ikasteko modu hoberik? Adibidez, nik neuk, eta urteak joan dira, ez dut oraindik ahaztu “música es el arte que se expresa combinando el sonido y el ritmo”, solfeoko teorian ikasten zen lehendabiziko esaldia. Baina, ematen dit, horrelakoak ere alferrikakoak direla, arestian azaldutakoaren edo Errege Godoen zerrendaren antzerakoa.

Eta azkenik, beharbada, garrantzitsuena. Duela gutxi entzun nion Miguel Angel Santos Guerrari, eta joan den asteburuan irakurri: oiloa ez dela arrano akastuna. Eta hori jakin beharko lukeela “oiloak zaintzen dituena”, baita “oiloak” berak ere.

Eta desberdintasun horiekin batera, hortaz, ikasteko moduak, erak, bideak, estrategiak… guztiak ez dira –ezin izan– unibertsalak, ez direla guztientzako errezeta baliagarri. Ikuspegi honetatik, sarri kontuan hartzen ez den puntu bat: nik modu batean ikasi banuen (edo badut) –eta “nik” honetan nahi duzuna jarri, tradizioa ere bai–, ezinbestean besteak berdin egiten eta egingo duela pentsatzea; neurea dela bide egoki bakarra –areago, horretan zalantzarik gabe sinisten badut– . Baina, zorionez ziur aski, ez gara berdinak, eta, ondorioz, ez dugu berdin ikasten.