uda – Ikasle eta irakasle

Udako lan-koadernoak helduentzat ere bai?

Uda aurrera doa denborari eta egutegiari dagokienez, ez ordea eguraldiari erreparatuta, hemendik behintzat. Edonola ere, hasi dira agertzen eskolarako itzulerari begirako iragarkiak (liburuak. materialak, zorroak…)

Denboran atzera eginda, ezin ukatu geure haurtzaroan klasikoak zirela udako lan-koadernoak, maisu-maistrek aginduta lehen hezkuntzan bereziki. Ez dakit orain duten arrakasta-maila, etxeko/etxerako lanen inguruan dagoen eztabaidarekin.

Baina, ustekabean, helduentzako udako lan-koadernoak egon badaudela jakin dut prentsaren bidez. Duela urte batzuk ekintzaile batzuen ideia bati esker sortuak (eta garai hartako eskemei jarraikiz, propagandaren arabera), salmenta politak lortzen omen dituzte: aurtengoa agortua, 100.000 ale salduta aurreko urteetan.

Ez dakit nik gauza handirik ikasi (edo birpasatu) nuen liburu haiei esker. Tira, kontu garrantzitsu bat bai: ezin direla zereginak azken ordurako utzi. Baina hortik aurrerakoa… Are, zenbait ezagunek biziki gorroto zituztela adierazi didate, gaztelaniaz sarrera bat argitaratu ondoren, eta ia inoiz ez zituztela bukatu.

Salmente arrakastari erreparatuta, berriz, hausnarketa. Bizitza osoan ikasteko beharra argi dagoelakoan nago; ikasten ikastekoa ere bai. Horren indartsuak dira txikitan ikasitako ohiturak eta joerak? Baten batek erabaki behar du beti zer ikasi behar dugun, edo zer ikastea komeni zaigun?

Bakoitzak egin dezala nahi duena; ni neu, neure autonomia eta askatasunaren izenean, helduentzako udako lan-koadernoak ez diren bestelako aukera batzuk baliatzearen aldekoa naiz… eta halaxe egiten dut.

Etorri da iraila…

eta horrekin batera, ikasturte berriaren hasiera, eskolara bueltatzeko deia. Adiskideren batek aipatu du urte berriaren hasieran baino aldaketa eta berrikuntza gehiago sumatzen duela bere inguruan; eta ez da bera, hain zuzen, ikastetxe batera lehenengoz joango den haur horietako bat.

Bizitza osoan ikastearena (eta, konturatu edo ez, halaxe gertatzen dela baieztatzea) txoko honetako leloetako bat bada; udan ere ikasi egiten dela, beste bat (uztailaren 17ko sarreraren gaia izan zen, adibidez). Ez dago etenik.

Jose Mari Martinez, Deia-n argitaratutako argazkia (14/06/24)

Hala ere, zail zaio askori ulertzea. Lehengo baten, beste adiskide baten alabak galdetu zion ea zergatik esaten nuen ikastera nindoala (heldua, oso nagusia beretzat, eta uda sasoian). Are, amak esan zion nirekin euskaraz hitz egin zezakeela eta nerabezaroaurrean dagoen neskak erantzun berriz, klasean hasi arte ez duela hizkuntza hori erabiliko. Esaldi batean hemen aipatzen ditudan ajeetako asko irudikatuta.

Irailean, ikasten hasi baino, ikasten segituko dugu, etenaldirik gabe. Klasean bai, baina jantokian, kirolean eta eskolaz kanpoko jardueretan ere bai. Zientzia landuko den solasaldirako ekimenetan ere bai, jakina ([Enlace roto.]). Azken finean, toki eta eremu guztietan. Guztiok.

Eta udan zer?

Argi dago “haurrak –eta ez horren haurrak– uda / ikasi” maiz errepikatzen diren gai horietako bat dela. Adibide gisa, [Enlace roto.]ea opor gehiegi duten galdetuz.

Berri gehiago ere agertu da egunotan; [Enlace roto.]. Izenburuan jasotzen dena, guraso zein adituen ahotan jarria, irakurtzea dela funtsezkoa eta haurrak “ez aspertzeko” aholkua. Hala ere, puntu deigarri bat: atsedena izatea ez da ezer ez egitea, eta “planifikazioa” aipatzen da. Ez dakit planifikazio honek udari xarmari kentzen ez ote dion. Edo egungo eskaerei erantzuten dien, baita umeen ustezko atsedenaldi horietan ere, eskolaz-kanpoko jardueren luzapena bailitzan.

Eta, aurreko guztiaren kontra etorriko balitz bezala, badago “betiko” ikuspegia, aberatsen (edo, behintzat, diru kontutan arazorik ez dutenentzat). Ez naiz atzerrian hizkuntzak ikasteari buruz ari, “ardi galduak” bide “onera” ekartzeko “barnetegi” berezi –eta garesti– horiez baino. Jende ezaguna egona da horrelakoetan, eta aurten [Enlace roto.]. Inoiz aipatu dizudan aditu batek, Jacksonek, eskolan derrigorrez egon behar dela idatzi zuen, koartelean eta espetxean bezala. Halako erakundeetan, ez dakit bakoitzaren osagarrietatik zer dagoen, egia esan.

Kaletik at

Kalekumea nauzu; zer egingo diogu, ba. Eta herriaren erreferenterik izan ez duen horietakoa gainera. Hau honela, nekez bereizten ditut zuhaitz eta arbolak, edota txoriak, biologian nota onak ateratzen nituen arren. Are, geografia gaian ere ez nintzen gaizki moldatzen, baina komeriak neure burua kokatu behar badut. Iparrorratza uzten badidate, akaso, baina eguzkiaren eta antzekoen erreferentziarekin… Hala ere, bidean mapak erabiltzen duenetakoa naiz; oraindik ez dut gps-rik baliatzen, zin dagizut.

Deian ateratako argazkia (Iturria: Getxoko Udala)

Aurreko asteetan aipatutako gaiei jarraiki, hondartzan gal ez daitezen aholkuak eta erreferentziak erakusten sumatu ditut egunotan gurasoak. Beharbada, [Enlace roto.], ezustekorik har ez dezaten ([Enlace roto.]eskumuturrekoak hedatzen ez diren bitartean, behintzat). Nork zioen, bada, ez dela udan asko ikasten?