Author: Iñaki Murua

Zer dugu gogoan?

Duela gutxi aipatu nizun Jacksonen liburu bat. Gogoratzen dudan bertako beste ideia  bat da ondorengoa. Sarritan galdetzen diegu gurasook edo senitartekook umeei zer egin duten eskolan egun jakin batean eta zail suertatzen zaie erantzutea; geuri ere halaxe gertatzen zitzaigulakoan nago. Ikertzaile amerikarraren ustez, egun gehienak arruntak direlako gertatzen da, “ohikoa” jazotzen delako –edota “ohikotzat” jotzen dena–.

Hala izango da seguruenik; ez ohikoak geratzen zaizkigu buruan. Geure buru horrek ez du memoria osogarririk onartzen, momentuz, eta tokia behar bizitzan gertatutakoak gordetzeko. Baina pentsatzen jarrita oso argi dauzkagu batzuk. Esate baterako, liburuko atal batzuk ditut gogoan nik neuk, ez guztiak.  Beste bat:  nerabe garaian klasean emandako erantzun batetik abiatu da [Enlace roto.]. Bide horri jarraiki, agindu nizun bezala, aspaldiko kontu bat orain; auskalo ez zaituen harrituko.

Joan den mendean jaio nintzen. Eta, garairi zegokionez, Espainiako himnoa irakatsi ziguten eskolan; hitzak buruz ikasita, ez oraingo “lalala” hori, Pemanen letra baizik  (egia esan, Wikipedian datorrenaren zati bat baino ez dut gogoratzen).

Iruzkinen zain egon gabe, aurreratu egingo natzaizu eta pentsa dezakezunari erantzun. Baina ez zenuen esan ikastolan ibili zinela? Egia da, lagun hori, baina oraindik nolabaiteko onarpena edo ongi ikusia baino ez genuen. Horregatik, patioan goizero ez –hala-moduzko patioa, gainera– baina ikuskaria etor zitekeenerako ondo prestatu gintuzten 70 hamarkada haren hasieran. Eta inoiz entzeguak, entzulego bezala aita ezezagun bat eta guzti lekuko zela, badaezpada. Benetan etorri egin zen ikuskaria? Agian, “ohikoa” den gertakarien barruan egongo zen. Baina hitzak… horiexek bai neure buruan oraindik.

Umezurtz digitalak?

Horrela bukatu nuen urtarrilean Marurin emandako hitzaldi-solasaldia. Baina kontzeptua ez da nirea, Genís Rocari hartua baino. Izan ere, halaxe dio berak; arazoa ez dela bertako ala etorkin digitalak diren pentsatzea edo zehaztu nahi izatea, Sarean eta sareetan gurasorik gabeko umezurtz digitalak izatea baizik.

Joan den astean egon da katalana Bilbo aldetik; jardun argia zein argigarria berea, hainbat arlotan iradokitzailea. Eta gazteen eta sareen inguruan emandako ideia pare bat dakarkizut gaurkoan.

“Zein da gazteek erabiltzen duten bilatzailea?” entzunda nik Google hedatua pentsatu nuen, baina berak You Tube esan zuen; besteak beste, hitz bat bilatuta bideoak ematen dituela, jakina, eta wikipedian, esaterako, irakurri egin behar dela, hori astunagoa izaki.

Seme-alabekin Interneten inguruko gai horiei buruz hitz egiteak bere aitak nerabezaroan drogen arriskuei buruzko mintzaldia eman nahi izan zionean dakarkiola gogora. Ordurako ondo baino hobeto zeukan horren berri Genisek, inguruan nahiko hedatua gainera, eta, orain bezala, parearekiko harremanak indar handiagoa zuela aitaren hitzak baino.

Eta gaurko gaia teknologia izan dela uste baduzu, adi lagun hori: bere ustez, zu lehenago jaioa bazara izango da zuretzat teknologia.

 

Legeak eta curriculak

Asaldaturik dago gizartea Wert legea dela eta: [Enlace roto.], [Enlace roto.], Deian bertan [Enlace roto.] esaterako… Twitterren horretaz idazten dena ere irakur daiteke; aldeko askorik ez, egia esan. Legeak gora behera, azpiko curriculum edo curriculum ezkutuaz  pentsatzen hasi naiz, alegia, ofizialean jasota egon ez arren berariaz zein nahi gabe ikasten dena.

Ikasten ari nintzela irakurri behar izan nuen liburu bat gogoan dut; Jacksonen “la vida en las aulas“. Bera omen da kontzeptu hori lehendabiziko aldiz plazaratu zuena.

Liburuan, besteak beste,  itxoitea dela eskolan ikasten den lehenengoetakoa dio: itxoin sartzeko, itxoin irteteko, itxoin hitz egiteko, itxoin irakaslearen atzeraelikadura jasotzeko, itxoin guraizeak erabiltzeko, itxoin… Eta hau ez dago curricula ofizialetan idatzita, neuk dakidala behintzat.

Oharra: guk proposaturiko azpiko kurrikulua itzulpenak ez omen du arrakasta handirik lortu; Googlen bilatu eta nire 2008ko erreferentzia baino ez  zait agertu.

Euskaraz, eskolan eta unibertsitatean

Egun ez gaitu harritzen, baina ez dira hainbeste urte ez zela horrela. Beharbada zahartzen ari naizen seinale izango da, lagun hori, baina nire bizitzako bi unetan aitzindari edo izan nintzela ari naiz konturatzen. Gertatutakoak joan den mendekoak dira, XX. mendekoak alegia.

Lehenengoa, ikastola garaikoa. Izan ere, Begoñazpi Ikastolako lehendabiziko belaunaldiko kideetako bat nauzu.  Hasieran lehen hezkuntza, handik lasterrera OHO (edo EGB) izango zena, 1970 Legean ezarritakoaren arabera.

Bigarrena, EHUko Zientzia Fakultatean eman ziren hastapenetan ikasle gisa; bigarren belaunaldiko ikasle Kimikan, hain zuzen ere.

Laster beteko da 2010an eginiko ospakizun nagusiaren hirugarren urteurrena. Bereziki sortutako Euskal lerroak abian blogean duzu eskura informazio ugari interesaturik bazaude; neuk ere kontatu nuen aldez aurretik pasadizoren bat.  Eta lekuko bizi zein isila badugu 2010 hartatik:  Leioako Campuseko arboretumean dagoen espiral aureoa.

Aurrerantzean bi garaiotako besteren bat kontatuko dizut, ez izan zalantzarik.

Gailu mugikorrak

MLW burutu du UNESCOk Otsailaren 18tik 22, alegia, Mobile Learning Week. Mobile learning, edo gailu mugikorren bidezko ikaskuntza. Izan ere, guztiontzako hezkuntzarako ekarpen garrantzitsua dela uste da,  hurrengoekin lotuta: sarbidea hedatzearekin, kalitatearekin eta berdintasunarekin. Mar Camacho kidea ere ibili da bertatik.

Egia esan, ez da erabat berria m-learning honen kontua. Esate baterako,  duela pare bat urte galdetzen nuen euskaraz nola esan. Baina ematen dit eguneroko jardunak ez daudela, oro har, horren hurbil. Eta ez, hain zuzen, Deian ez dudalako aurkitu horren inguruko albisterik (bai, ordea, [Enlace roto.])

Jon Bustillok izenburukoaren ildotiko galdera bota zuen orain dela hilabete batzuk. Nire ustez, sarritan horrelako gailuak, telefonoak nagusiki, mehatxutzat hartzen dira maila guztietako ikastetxeetan, eta ez aukera gisa. Berriki argitara emandako lan eta esperientziek (honatx adibide bat) bide berriak urratu beharko liratekeela ematen dute aditzera, UNESCOk mahaigaineratutakoari jarraiki.  Bitartean, ez legoke gaizki barne araudietan ikuspegi horri tokia ematen hastea; hona hemen tajuzkoa iruditzen zaidan gazteleraz eginiko proposamen bat.