Hizkuntzak… eta hizkuntzak

Atzo izan zen Ama Hizkuntzaren (edo Lehen Hizkuntzaren) Nazioarteko Eguna. 1997an izendatu zuen horrela UNESCOk otsailaren 21a, kultura aniztasuna eta eleaniztasuna sustatzeko asmoz. Egun hori dela-eta, bideo bat egin du UPV/EHUko Munduko Hizkuntza Ondarearen UNESCO Katedrak.

Beste ekimen bitxi baten berri ere izan dugu egunotan. Izan ere, mapa interaktibo batean, hitz bat ingelesez jarri eta Europan dauden hizkuntzetan agertzen zaigu hitz hori. European word translator deitzen da.

Eta bitxikeria batetik bestera. Horrelakoan ikusten diren bitartean, lehengoan irratiz erakunde hezitzaile baten iragarkian bertan ingelesez curriculuma baliatzen dutela jakinarazten zuten, ikasleak erakartzeko modu egokia delakoan edo. Euren hitzetan, arrakastarik handiena duen curriculuma da.

Neure buruari galdetu nion, curriculuma zer den kontuan izanda, nola egokitu den ikastetxe hori bere ingurura; eduki kontzeptuelez eta harago, zer nolako baloreak eta munduaren ikuskera sustatuko duen ikasleen artean. Eta ez naiz bakarrik Brexitzalea izango ote den pentsatzen ari; besteak beste, hizkuntzaz Britainia Handikoen artean sumatu dudan jarrera ere izan nuen gogoan. Lingua franca menperatzekotan…

Labur esanda: zein toki izango du gainontzekoen ama hizkuntzak mundua ulertzeko modu horretan? Eta, bitartean, Mikel Urdangarinen ahotsean Kirmen Uriberen hitzak etorri zitzaizkidan burura.

Hizkuntza “arraroak”

Ama-hizkuntzaren Nazioarteko Eguna ospatzen da otsailaren 21ean. Wikipedian, esaterako, “lehen hizkuntza” egokiagoa dela azaldu arren eta Kike Amonarrizek ere antzekoa azaldu zuen, gaurko kontua ez da horren ingurukoa, ezta Jone Uriak Berria egunkarian planteatutakoen esparrukoak.

Edonola ere, UNESCOk antolatzen du aipatutako egun hori urtero 1999tik, kultura aniztasuna eta eleaniztasuna sustatzeko asmoz. Horren harira, harritu egin nau El País egunkarian atera den berri bat: “Hay vida más allá del inglés: estos son los idiomas más raros que puedes estudiar“.

Neure buruari galdetu diot ea nork erabakitzen duen zer den arraroa eta zer ez; nork duen horretarako ahalmena eta nork aitortua. Izan ere, bakoitzak duen esperientziaren arabera sumatuko duela, eta ez hizkuntza nagusien betaurrekoak erabilita ezinbestean. Bestela esanda, nagusien “normalitatetik” urruntzen dena izango da arraroa, ezta?

Iturria: Photographer Nazrul Islam. Wikimedia Commons.

Gainera, ohi baino sentiberago egon ninteke agian. Izan ere, MOOC batean ari naiz parte hartzen azken asteotan, eta une honetan lantzen ari garenaren artean, Europako Erreferentzia Marko Bateratuan ageri den bezala, honako hauek daude: ezagutza soziokulturala eta kulturarteko kontzientzia.

Aipatutako online ikastaro ireki masibo horretarako blog bat sortu dut (bai, beste bat). Euskara ikastera hurbil litekeen ikasleriarekin estereotipo eta aurreritzien balizko lanketarako playlist bat sortu dut proposatutako erronketako bati erantzuteko asmoz… eta egon badaudela konturatu naiz. Entzun dut, behin baino gehiagotan, euskara zaila eta arraroa dela, baina, orain arte idatzitakoarekin bat eginez, ez nator bat jakina. Niri, berriz, euskara eta arraroa horrekin, Nafarroa euskararik gabe arraroa litzatekeela datorkit burura.

Gailu mugikorrak

MLW burutu du UNESCOk Otsailaren 18tik 22, alegia, Mobile Learning Week. Mobile learning, edo gailu mugikorren bidezko ikaskuntza. Izan ere, guztiontzako hezkuntzarako ekarpen garrantzitsua dela uste da,  hurrengoekin lotuta: sarbidea hedatzearekin, kalitatearekin eta berdintasunarekin. Mar Camacho kidea ere ibili da bertatik.

Egia esan, ez da erabat berria m-learning honen kontua. Esate baterako,  duela pare bat urte galdetzen nuen euskaraz nola esan. Baina ematen dit eguneroko jardunak ez daudela, oro har, horren hurbil. Eta ez, hain zuzen, Deian ez dudalako aurkitu horren inguruko albisterik (bai, ordea, [Enlace roto.])

Jon Bustillok izenburukoaren ildotiko galdera bota zuen orain dela hilabete batzuk. Nire ustez, sarritan horrelako gailuak, telefonoak nagusiki, mehatxutzat hartzen dira maila guztietako ikastetxeetan, eta ez aukera gisa. Berriki argitara emandako lan eta esperientziek (honatx adibide bat) bide berriak urratu beharko liratekeela ematen dute aditzera, UNESCOk mahaigaineratutakoari jarraiki.  Bitartean, ez legoke gaizki barne araudietan ikuspegi horri tokia ematen hastea; hona hemen tajuzkoa iruditzen zaidan gazteleraz eginiko proposamen bat.