Etxerako lanak… edo “marmotaren eguna”

Udazkena hasi berria denean, eta ikasturtea ere bai jakina, ohikoa den eztabaida edo gaia berpiztu zaigu; “marmotaren eguna” bailitzan. [Enlace roto.]familiek mugatzea eskatzen dutela-eta.

Oskar Martinezen argazkia DEIAn

Nire iritzia azaltzea pentsatu dut, baina dagoeneko egin dudala konturatu naiz, behin baino gehiagotan gainera. Are, txoko honetan badut sortua etxerako lanak izena duen etiketa. Beraz, errepikatu beharrean, baduzu irakurle zer uste dudan jakiteko modua. Blog hau marmotaren egunaren ikur bihur ez dadin, behintzat.

Belarrondoko hezitzaileak?

Frantzian ez omen daude belarrondoko edo zaplastekoak debekatzeko lege bat onartzearen alde –umeei zigor fisikoa ezartzeari buruzkoa litzateke, oro har–, nahiz eta Europako Kontseiluak bertako gobernua ohartarazi duen. [Enlace roto.].

Egia da ohiturak legez aldatzea zaila dela. Are, garai batean horrelako diziplinaz ikasi egiten zela –eta ondo ikasi gainera– defendatuko duenik ere egongo da. Euskarazko itzulpena ez dakit letra odolez ikasi, odolarekin ikasi, odolaren bidez ikasi edo zer izango litzatekeen –edo zatekeen esan beharko honez gero?–.

Ni ez naiz zigor fisikoaren aldeko; arrazoirik ez duenak erabiltzen duela iruditzen zait, bestelako argudiorik edo biderik ez dagoenean indarkeriaz zerbait “konpon” liteke ustez baina indarkeriaren gurpil zoroan sartuta ondoren. Zer esanik ez heziketaz ari bagara. Ematen den ereduak, erakusten denak, horrexek du benetako pisua. Garenaren zaratak ez du uzten esaten duguna aditzen (Santos Guerrari aspaldi entzundakoa)

Pixabay.com gunetik hartua

Txikitan ez nintzen horrelako zigorren beldur izan; beharrik ere ez, ez etxean, ez eskolan. Ez nuen horrelao egoerarik bizi behar izan. Alabaina, badut pasadizo bat kontatzeko.

Behin, lehen hezkuntzan egongo nintzen, OHO hasi berria zen garaian. Zaplastekoa eman zidan irakasle batek (gizonezkoa bera; ez dakit hori funtsezkoa den ala ez, gehienak andereñoak baitziren). Ez zuen arrazoirik horretarako baina halaxe egin zuen, kontrola ez galtzearren edo. Urteak joan ondoren, ustekabean, nire senide baten etxean egin genuen topo. Badakizue horrelakoetan zer gertatu ohi den, “gogoratzen duzu Urlia, Iñaki? Irakasle izan zenuen ikastolan” edo antzeko bat esan zidaten. Mutil koskorra nintzen ordurako, eta nik, baietz, oso ondo gogoratzen nuela. Ez nuen gogoratzen nolakoa zen klasean, berarekin zer ikasi nuen… edo bai; seguruenik berak espero ez zuen zerbait ondo ikasi nuelako. Eta, aukera paregabea izanda, ez nintzen isildu, ez horixe. Baietz erantzun nien, ondo gogoratzen nuela… urte batzuk lehenago arrazoirik gabe belarrondoko bat eman zidan irakaslea zelako, irakasle bakarra gainera. Aurrean zeuden guztiak harrituta geratu zirela uste dut, irakaslea barne; berak ez zuen horrelakorik gogoratzen.

Zerbait irakatsi zidala uste dut, badiot. Baina, seguruenik, espero ez zuena. Alegia, ez “ondo” portatzen –bere parametroetan ondo portatzen, behintzat– justiziaren eta boteretik bideratutako indarkeriaren artean badagoela alderik baizik.

Den organistarik haundiena, xixtulari txar izaiten ahal

Ez dakit zer pentsatu duzun gaurko izenburuarekin, baina berriki Mercè Gisberti entzun nion bezalaxe, hezkuntza arloan antza edonork dauka bere burua aditutzat.

José Antonio Marinari aditu nion esaera afrikar hura, haurra hezteko tribu osoa dela beharrezkoa. Ados. Hala ere, ulergaitza zait, hezkuntzaz dudan ikuspegitik behintzat, “polizia hezitzailea” rola. Alegia, bestelako zeregin garrantzitsuagoak dituztelakoan sumatzen dut (eta dituzte horretan, “polizia” bat baino gehiago badugu inguruan, gainera)

Izan ere, Ertzaintzak ikastetxe batean emandako hitzaldi baten berri izan nuen (hitzaldi arrakastatsua, ustez). Ikastetxea azken boladan hedabideetan sarri agertu zaigu, gainera, gauzatzen ari den aldaketa metodologikoa dela-eta. Ezetz asmatu hitzaldiaren gaia? Bai, horixe bera: Interneten eta gizarte-sareen arriskuak, cyberbulling-a eta sexting-a, Sareko jazarpenari nola egin aurre… Egia da ez naizela hitzaldi horietara joan eta egia ere bada onak zirela esan zidatela. Bat nator, bisturiarekin edo labanarekin bezala, Interneten erabileran dagoela kakoa, baina alderdi batean jartzea arreta eta indarra ez zait egokiena iruditzen. Eta poliziaren ikuspegitik hitz eginda, zigorrari eta isunari beldur, hezkuntza motibazioekin eta balore jakinekin uztarturik dagoela kontuan izanda… bide hoberik badagoelakoan nago. Are, auskalo “alderdi iluna” dastatzeko gonbite izkutuari erantzungo zaion gaztearen aldetik, arauak hausteko motibazioa indartuta.

Egun bertsuetan, hain arrakastatsua ei den @policia deritzon tuiter-erabiltzaileak (Polizia Nazionalaren community managerra edo) idatzitako txio batekin egin nuen topo (eta erantzun ere bai, berak ez bezala). Kontrolatzeak baino gurasook ematen dugun ereduak indar eta arrakasta handiagoa duela uste dut; bestela esanda, noiz eta zertarako erabiltzen ditugu telefonoak? geuk bai filosofia ikasteko ala? Eta, aurreko adibidean bezala, antzeko iturburua du informazioak.
_MG_5120_opt
Hitzaldiaren bideoa: http://youtu.be/cZGvkmP5vKU

Haurrak ez daitezela “umezurtz digitalak” izan adierazi nuen jada; egoera kontrolatzeko asmoz euren atzetik joatea iruzur modu bat ere izan daitekeela –eta zaila gainera– eta hobe dela bidaide izatea. Ez ninduke harrituko kontrolari aurre egiteko gaztetxoak bere sareak baliatzea. Azken finean, ziberespazioa espazioa ere bada eta gaztea, gazte.


Sarrera honen bertsio bat gazteleraz, Zapatero a tus zapatos

Nor unibertsitatera?

Joan den astean eskatzea libre dela nioen hemen. Hala, XX. mendean –orain dela 30 urte inguru, alegia– manifestazio batzuetan oihukatzen zena gogorarazi dit [Enlace roto.]k ([Enlace roto.]). Mikel @eztabaik aipatu ohi du, eta azken boladan gazteen manifestazioren batean ere entzun dut berriz: “el hijo del obrero, a la universidad” zen –eta da– aldarrikapena.

[Enlace roto.] deia.com-etik hartutako argazkia

Nerau ere unibertsitatera heldu den lehen belaunaldiko familia batekoa naiz; ikasketa formaletan urri ibili izan gara antza. Beti aipatzen dut derrigorrezko hezkuntza zabaldu eta luzatu izana gizartearentzat onuragarria dela –beste upeleko sagardoa da hori nola ari den gauzatzen–. Halaber, eta bizitza osoan zehar ikastea (Life Long Learning), “gehiegi estudiatzea” (sobreformación) fenomenoa, , gaitasuna duena (eta ez naiz gaitasun ekonomikoaz ari) goi-mailako ikasketera heltzea egokia da oso nire ustez, ondo bideratutako Lanbide Heziketaren garrantzia ahaztu gabe

Horregatik, bakar-jokoan nork bere burua engainatzea baino amarrua delakoan nago erreforma hori. Garai bateko lizentziaturako bost-sei urteak edo diplomatua izateko hiruak lau-bosteko graduetara pasatu ondoren, hiru urte ondorengo amaierako bi urteko masterraren eredura ei goaz. [Enlace roto.]. Ikasteko maileguak eskatzeko eredua askorentzat bide bakarra akaso. Bai, mundu zabalean ez da horren arraroa… osasun-zerbitzu pribatuak ez diren bezala. Krisiaren ajeak, edo aitzakia –hau bai merkea–.

Berrietako loturak, Deia.com webgunekoak dira

Eskatzea libre ote?

Atsotitzak halaxe dio: “eskatzea libre da, ez ematea ere bai”. Baina ez dago horren argi, –dirua eskatzea, behinik behin– asteotan komunikabideetan ikusentzun eta irakurri ditugun berriak aintzat hartuta.

[Enlace roto.], Norvegian (eta ez naiz Bilboko Olabeaga auzoaz ari, bertakoek izen hori erabiltzen duten arren) eskaletasuna debekatzekotan dabiltza; horrela ulertuta, -tasuna baino -keria hobeto legokeelakoan nago. Askoz hurbilago, elizetan eskaleei dirurik ez emateko eskatu zuen Bilboko Elizbarrutiak [Enlace roto.] (ene, honetarako ere “eskatu” erabili behar izan dut) Azpian indarkeria eta mafia kutsua suma daitekeela defendatuko duenik egongo da;  diskriminazioa eta askatasunaren kontrako jarrera argudiatuko dute beste batzuek. Edonola ere, ibiltzen naizen eremuetan behintzat, kalean edo esparru publikoetan eskaleena gora doan fenomenoa dela iruditzen zait; zer esanik ez, hiri handiagoetan, adibidez Madrilen oro har eta bertako metroko bagoietan bereziki–.

saracd_20 Flickr-en (CC lizentziapean)

Mugak jartzearena, gainera, kaleetan diharduten beste batzuei ere zabaldu nahi zaiela ez dezagun ahaztu. Kalean musikari aritzeko azterketak ezarri nahi izan ziren arestian aipatutako hiriburuan. Eta, seguruenik, joan den mendean Santa Ageda bezperan kantari ateratzeko baimena eskatu beharko zitzaien kalea beretzat zeukatenei.

Agian, dirua eskatzen ere ikasi beharko… maileguetako klausulak ulertzetik hasita. Negar egitea ere libre ei da.