Sarritan gaztelaniaz asmatutako hitzak, hizkuntza horretako hitz bitxiak… jaso eta plazaratzen ditut, Twitter bidez nagusiki; #palabro traol-hitza baliatzen dut horrelakoetan. Garai oparoa izan dugu esparru horretarako oraingoa zalantzarik gabe; egoera berriak izendatzeko hainbat hasi baikara erabiltzen, desescalar esaterako (nire zuzentzaile automatikoak, temati, desconfiar jartzen didan arren behin eta berriz).
Euskararen eremuari dagokionez, koronabirusaren oinarrizko lexikoa plazaratu zuen Euskaltzaindiak, UZEIrekin lankidetzan, apirilaren 14an. Bakartu ageri da hitz horien artean. Hauxe da esanahietako bat: lagunartetik urrundu. Elhuyar ere ari da antzeko lanean: COVID-19 gaitzaren inguruko terminologia. Gure hiztegietako #azkenaldaketak.
Urruntze hori dela-eta, hausnarketa interesgarria irakurri nuen lehengoan (Beatriz González López-Valcárceli elkarrizketa El Diario.es-en). Izan ere, bereiztu egin zituen distantzia “soziala” eta distantzia “fisikoa”; Elhuyarrek, terminologia aldetik, urruntze fisikoa eta soziala proposatu ditu, distanciamientotik abiatuta. Edonola ere, bereizketa kontuan hartzea hitzetatik harago doala iruditzen zait, segurtasun-distantzia ahaztu gabe. Sarritan, fisikoki hurbil gaude baina bakarrik gaudela sumatu. Alderantziz ere gerta daiteke; horra hor aspalditxo egin nituen ikerketa eta proposamenetan komunikazio sinkronoaren alderdi positiboetako bat.
Hala ere, badago kezkatzen nauen kontzeptu bat: “normaltasun berria”. Ez dakit zer ukitu ematen dion “berri” horrek berez subjektibo samarra den hitzari. Zer (edo nor) da normala? Nork erabaki du normala zer den? Eta horretarako euskarak badu erreminta bat atzizkien aldetik. Berri hori normaltasuna edo normalkeria (hau ez dago hiztegian) izango ote da?
