Euskararen erabilera sustatzeko baliabideak

Euskararen tresnak izena du Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak Sarean duen  bildumak. Erreminta sorta berri bat aurkeztu zuten otsailaren 8an euskararen erabilera sustatzen jarraitzeko, aipatutako bilduma hori eguneratuz.

Aurkeztutako tresna beri horien artean, Elhuyar hiztegiaren bertsio berria eta berorren hiztegi digitalaren aplikazio berritua, bederatzi hiztegi terminologiko berri, Hiztegibar plugin-aren bertsio eguneratua (Chrome eta Explorer nabigatzaileetan modu errazean erabiltzeko orain arte Firefoxerako zegoena) eta Hizketa ereduak argitalpenaren aplikazioa gailu mugikorretarako.

Oso ondo dago baliabideak ugaritzea, eta izugarri hedatzen ari den mugikorren esparrua kontuan izatea. Hala ere (beti dago “baina”-ren bat) ohartxo batzuk partekatu nahi ditut zurekin.

  • Deigarria, material batzuk pdf hutsean argitaratzea eta copyright-a dutela espresuki adierazita gainera, deskargatzea doakoa den arren.
  • Sare Sozialak Hiztegia dago hiztegi berrien artean, eta horren inguruan zerbait kontatu nahi dizut:
    • Aurreko puntuan azaldutakoaz aparte, ez dakit izena bera egokia den, teknologiei “berria” adjektiboa eranstea bezalaxe (zer da berria? noiz arte da berria?).
    • Maiz aipatzen dudanez, ez dira oraingoak sare sozialak nire ustez, aspaldikoak baizik; horiek hedatzeko, handitzeko, zabaltzeko aukera ematen dute teknologiek. Eta hiztegia “sareena” baino zabalagoa da.
    • Ez dute NIA (norberaren ikas-alorra) onartu ingelesezko PLE (personal learning environment) itzultzeko, erabiltzen hasi arren (Irakasbil esparruan, besteak beste). Jasotakoak, “ikaskuntza-ingurune pertsonala”-k alegia, ez du akronimorako bidea ematen (IIP?).
    • “Ikaskuntza-komunitate birtuala” erabaki dute… eta badakizu nire hautu pertsonala,   “ziberkomunitatea” dela (ikas-ziberkomunitatea kasu horretan, hain zuzen), besteak beste birtual horrek kutsua eta ukitua  baduelako (erreala ez dena, “izan litekeena baina ez dena” da Euskaltzaindiaren hiztegian lehenengo adiera; are,  zenbaitetan, bigarren mailako kontua balitz bezala hartzen delako Interneten gauzatzen dena aurrez aurrekoarekin alderatuta). Gogoan izan nire bertsoa Txiotesian: “ziber birtualaren ordez / errealak dira moldez…”

Tira, hemendik aurrera, agian,  blogaria naizela esateaz gain, edukiez arduratzen den komunitate-kudeatzailea ere banaizela esan beharko dut neure burua aurkezteko.

Bost urte zurekin

Bost urte, bost. Bost urte mando joan dira blog honen lehendabiziko sarrera argitaratu zenetik, 2013ko otsailaren 7an, hain zuzen. Hezkuntzaz modu orokorrean, euskaraz eta gehiegi konplikatu gabe idaztea zen asmoa. Seguruenik, zeuk esan beharko duzu, adiskide hori, helburua bete den.

Zenbakiei erreparatuta, 6.959 erabiltzaile agertu dira (zarete) bost urteotan; 21.714 bisita egin dituzue guztira argitaratutako 136 sarreretan.

Ez dira asko. 2,2 sarrera inguru hilabeteko batezbestekoa; bi astez behin edo. Egia ere bada isiluneak izan ditudala, tesi-garaian eta 2016ko udaren ondoren esaterako , eta jarraitzeko zalantza bat baino gehiago.  Iruzkinak… are gutxiago; hauek bai harri bitxiak.   Lehiaketa batera ere aurkeztu nintzen behin… arrakasta itzela lortu gabe, baina hainbat lagun / ezagun / jarraitzaile banituela ere ikusita. Google Analytics-en arabera, ez dute sarrera horiek dolarretan baliorik, baina diruagatik balitz, honez gero itxita.

Ibilbideari erreparatuta, honako hauek dira, urtez urte, sarrerarik irakurrienak (edo bisitatuenak, behintzat)

Baina bisita gehien, hala ere, sarrera-orriak berak izan du.

Laburbilduz, zenbakiak ez dira apartak; dena dela, zalantzak zalantza, hemen gaude momentuz. Eta sarrera berriak kaskarrean ditudala jada. Blogosferako auzo honetako arduradunak dioenez, kalitateari erreparatuko diogu, ezta?

Denbora joanak sarreren edukiei eragin diela nabaritu dut. Lotura hautsiak eta desagertutako argazkiak egon badaude, bidean adiskideak zendu diren bezalaxe. Aipagarriena, agian, bisitari ezaguna eta iruzkingilea zelako, besteak beste, Josemari Lasa. Gogoan izan dut bera gaur hirugarren sarrera hura berriz irakurri dudanean; berak idatzitako testu bat dago bertan jasota.

Bestalde, ez dut nire kanpamendu nagusian antolatu nuen bezalako ekimenik pentsatu; beharbada, bigarrena izateak badu horretan eraginik. Dena den, ospakizunean parte hartu nahi baduzu, jakin ateak irekita dauzkazula, beti bezala, hau ere txoko birtuala baita.

Hizkuntza-erregistroez

Ez naiz futbolaz arituko, irakurle hori. Baina hizkuntza-erregistroaz hausnartzeko aukera emango dit Iñigo Martinez futbol-jokalariak hartutako aldaketa-erabakiak.  Izan ere, jakingo duzu diru mordoa tarteko Erreala utzi eta Athleticera joan dela, ezta?

Inoiz euskaldunaren adibide gisa jarri dute ondarrutarra; duela gutxi, besteak beste, Euskal Kirolari ekimenean.  Gizartean futbolariek duten tokia aintzat hartuta (merezitakoa den ala ez, beste upeleko sagardoa da), neu ere horren alde agertu naiz, besteak beste, euskara normaltasunez erabiltzen duten pertsona ezagunak egon badaudela erakusteko.

 

Eta, zentzu horretan, harritu egin nau bere agurra irakurtzeak. Elebiduna izan da agurra, eta erregistro desberdina nabari da bi hizkuntzetan: formala gaztelaniaz, ahozkotik oso hurbil (ondarrutarrez, edo) euskaraz.

Nik uste baino oihartzun handiagoa izan du horrek, Sarean behintzat. Adibidez, batura ere itzuli dute ZuZeun Iñigo Martinezen jatorrizko testua, “Euskararen erregistroak” idatzi du bere blogean Urtzi Urrutikoetxeak, Beñat Zarrabeitiaren txioak eta izandako erantzunak…

Honatx nire zalantza batzuk: zergatik hizkuntzen arteko bereizketa hori? euskaraz onargarria dena gaztelaniaz ez? edo alderantziz: gaztelaniaz honelako erregistroa onargarria litzateke? zein toki izan behar du euskalkiak (edo tokikoak, urrutiago joanda)? zein da euskara batuaren tokia?

Dena galdera eta zalantza izan ez dadin, Urtzi Urrutikoetxeak adierazitakoez gain, Irale-ren kontsulta-zerbitzuak gura eta maite dela-eta emandako erantzuna egokia izan daitekeelakoan nago. Baina komunikabideetan agertzen den asko eta askorentzat ere bai, jakina, abenduan idatzitako sarrera batean idatzi nuen bezala.

 

Noiz arte eta zergatik ikasle?

Blog hau sortu nuenean ez nuen horren berririk izenburua jartzerakoan; Sarean  niri buruzko zertzelada laburrak jartzeko zer idatzi pentsatu behar izan nuenean ere ez.  Egia esan, irakurle, gaur jakin dut Susana Llunaren txio bati erreparatu ondoren.

«Un buen docente es ante todo un estudiante infatigable».

Hau honela, ez dakit irakasle ona izan naizen edota naizen. Baina blog honen esparru finkoan ageri denari jarraikitzen saiatzen naizela ezin ukatu.

Bizitza osoan ikasteko asmoa dut, joan den mendean jaioa izan arren.

Hala eta guztiz ere, baten baten galderari aurre hartuko diot badaezpada: aspaldi besterik esan arren (seme-alabak unibertsitatera heltzean saiatuko nintzela, alegia) kimikan gradua lortzera ez naizela iritsiko uste dut. Uste esan dut?; ziurtzat jo dezakegu. Eremu horri utzi nionetik mundua zeharo aldatu dela sumatzen dut. Zer esaten da ezagutzaren bilakaeraz? Hona hemen duela ia 10 urte Pedro Miguel Etxenikek adierazitakoa.

Poloniako errege hura eta bere “hizkuntza-eskakizuna”

Polonian egindako bidaian entzundako istorio bat dakarkizut gaurkoan, irakurle. Hain zuzen, Cracovian egindako bisitaldian izan genuen Haizea gida galdakaoztarrak kontatu zigun. Saiatu naiz beste bideren batetik aurkitzen baina ez dut lortu; beraz, erositako prezioan salduko dizut.

Bazen behin errege bat herrialde hartan, Ladislao (“el breve”). Eta poloniera indartzeko asmoz, azterketa bat jartzea erabaki ei zuen: herritarrek polonieraz lau hitz ezagutu beharko zituzten; bestela, lepoa moztuko zitzaien.

Ez dakit hizkuntza ikasteko motibazio nahikoa izan ote zen. Gaurko bideak eta ondorioak, zorionez, bestelakoak dira. Dena den, denboran bidaiatuz gero, egungo itzultzaile automatikoek laguntza itzela emango luketela iruditzen zait. Kontuan izan, badaezpada ere.