Ikasle eta irakasle

Den organistarik haundiena, xixtulari txar izaiten ahal

Ez dakit zer pentsatu duzun gaurko izenburuarekin, baina berriki Mercè Gisberti entzun nion bezalaxe, hezkuntza arloan antza edonork dauka bere burua aditutzat.

José Antonio Marinari aditu nion esaera afrikar hura, haurra hezteko tribu osoa dela beharrezkoa. Ados. Hala ere, ulergaitza zait, hezkuntzaz dudan ikuspegitik behintzat, “polizia hezitzailea” rola. Alegia, bestelako zeregin garrantzitsuagoak dituztelakoan sumatzen dut (eta dituzte horretan, “polizia” bat baino gehiago badugu inguruan, gainera)

Izan ere, Ertzaintzak ikastetxe batean emandako hitzaldi baten berri izan nuen (hitzaldi arrakastatsua, ustez). Ikastetxea azken boladan hedabideetan sarri agertu zaigu, gainera, gauzatzen ari den aldaketa metodologikoa dela-eta. Ezetz asmatu hitzaldiaren gaia? Bai, horixe bera: Interneten eta gizarte-sareen arriskuak, cyberbulling-a eta sexting-a, Sareko jazarpenari nola egin aurre… Egia da ez naizela hitzaldi horietara joan eta egia ere bada onak zirela esan zidatela. Bat nator, bisturiarekin edo labanarekin bezala, Interneten erabileran dagoela kakoa, baina alderdi batean jartzea arreta eta indarra ez zait egokiena iruditzen. Eta poliziaren ikuspegitik hitz eginda, zigorrari eta isunari beldur, hezkuntza motibazioekin eta balore jakinekin uztarturik dagoela kontuan izanda… bide hoberik badagoelakoan nago. Are, auskalo “alderdi iluna” dastatzeko gonbite izkutuari erantzungo zaion gaztearen aldetik, arauak hausteko motibazioa indartuta.

Egun bertsuetan, hain arrakastatsua ei den @policia deritzon tuiter-erabiltzaileak (Polizia Nazionalaren community managerra edo) idatzitako txio batekin egin nuen topo (eta erantzun ere bai, berak ez bezala). Kontrolatzeak baino gurasook ematen dugun ereduak indar eta arrakasta handiagoa duela uste dut; bestela esanda, noiz eta zertarako erabiltzen ditugu telefonoak? geuk bai filosofia ikasteko ala? Eta, aurreko adibidean bezala, antzeko iturburua du informazioak.

_MG_5120_opt — Hitzaldiaren bideoa: http://youtu.be/cZGvkmP5vKU

Haurrak ez daitezela “umezurtz digitalak” izan adierazi nuen jada; egoera kontrolatzeko asmoz euren atzetik joatea iruzur modu bat ere izan daitekeela –eta zaila gainera– eta hobe dela bidaide izatea. Ez ninduke harrituko kontrolari aurre egiteko gaztetxoak bere sareak baliatzea. Azken finean, ziberespazioa espazioa ere bada eta gaztea, gazte.

Sarrera honen bertsio bat gazteleraz, Zapatero a tus zapatos

Bi urte hemen zurekin

Ez da jai berezirik antolatuko, ez da photocallik egongo, ez da prentsan berri emango. Izatekotan, xumea izango da, bi urteotan izan den bezalakoa. Isil antzean baina hor izan duzu eskura, astean behin edo. Neu ere ez nintzen gogoratzen; Google Calendar-ek gogorarazi dit: gaur beteko dira bi urte txoko hau ireki zenetik.

Two glasses of Red Wine by L.C.Nøttaasen, on Flickr

Bestetik, nahikoa dira bi urte Interneten iheskortasunaz jabetzeko. Izan ere, sarreretan erabilitako hainbat eduki –bideo zein argazki– dagoeneko ez dago eskura. Berrikustea pentsatu dut, horrelakoak ezabatuz edota ordezkatuz, baina azken erabakia bere horretan uztea izan da. Denboraren iheskortasun bizkortuaren seinale, denbora likidoen adierazle.

Errazena, azkenean, blog bat irekitzea da. Zailagoa da irautea, maiztasunez elikatzea atzean norbait interesaturik egongo delakoan. Horrelako zerbait adierazi nion Deiaren blogosferaren auzoan esparrua ireki berri duen Bego Beristaini. Hau, finean, denbora luzeko lasterketa da; ondo ulertuko du berak.

Nor unibertsitatera?

Joan den astean eskatzea libre dela nioen hemen. Hala, XX. mendean –orain dela 30 urte inguru, alegia– manifestazio batzuetan oihukatzen zena gogorarazi dit [Enlace roto.]k ([Enlace roto.]). Mikel @eztabaik aipatu ohi du, eta azken boladan gazteen manifestazioren batean ere entzun dut berriz: “el hijo del obrero, a la universidad” zen –eta da– aldarrikapena.

[Enlace roto.] deia.com-etik hartutako argazkia

Nerau ere unibertsitatera heldu den lehen belaunaldiko familia batekoa naiz; ikasketa formaletan urri ibili izan gara antza. Beti aipatzen dut derrigorrezko hezkuntza zabaldu eta luzatu izana gizartearentzat onuragarria dela –beste upeleko sagardoa da hori nola ari den gauzatzen–. Halaber, eta bizitza osoan zehar ikastea (Life Long Learning), “gehiegi estudiatzea” (sobreformación) fenomenoa, , gaitasuna duena (eta ez naiz gaitasun ekonomikoaz ari) goi-mailako ikasketera heltzea egokia da oso nire ustez, ondo bideratutako Lanbide Heziketaren garrantzia ahaztu gabe

Horregatik, bakar-jokoan nork bere burua engainatzea baino amarrua delakoan nago erreforma hori. Garai bateko lizentziaturako bost-sei urteak edo diplomatua izateko hiruak lau-bosteko graduetara pasatu ondoren, hiru urte ondorengo amaierako bi urteko masterraren eredura ei goaz. [Enlace roto.]. Ikasteko maileguak eskatzeko eredua askorentzat bide bakarra akaso. Bai, mundu zabalean ez da horren arraroa… osasun-zerbitzu pribatuak ez diren bezala. Krisiaren ajeak, edo aitzakia –hau bai merkea–.

Berrietako loturak, Deia.com webgunekoak dira

Eskatzea libre ote?

Atsotitzak halaxe dio: “eskatzea libre da, ez ematea ere bai”. Baina ez dago horren argi, –dirua eskatzea, behinik behin– asteotan komunikabideetan ikusentzun eta irakurri ditugun berriak aintzat hartuta.

[Enlace roto.], Norvegian (eta ez naiz Bilboko Olabeaga auzoaz ari, bertakoek izen hori erabiltzen duten arren) eskaletasuna debekatzekotan dabiltza; horrela ulertuta, -tasuna baino -keria hobeto legokeelakoan nago. Askoz hurbilago, elizetan eskaleei dirurik ez emateko eskatu zuen Bilboko Elizbarrutiak [Enlace roto.] (ene, honetarako ere “eskatu” erabili behar izan dut) Azpian indarkeria eta mafia kutsua suma daitekeela defendatuko duenik egongo da; diskriminazioa eta askatasunaren kontrako jarrera argudiatuko dute beste batzuek. Edonola ere, ibiltzen naizen eremuetan behintzat, kalean edo esparru publikoetan eskaleena gora doan fenomenoa dela iruditzen zait; zer esanik ez, hiri handiagoetan, adibidez Madrilen oro har eta bertako metroko bagoietan bereziki–.

Mugak jartzearena, gainera, kaleetan diharduten beste batzuei ere zabaldu nahi zaiela ez dezagun ahaztu. Kalean musikari aritzeko azterketak ezarri nahi izan ziren arestian aipatutako hiriburuan. Eta, seguruenik, joan den mendean Santa Ageda bezperan kantari ateratzeko baimena eskatu beharko zitzaien kalea beretzat zeukatenei.

Agian, dirua eskatzen ere ikasi beharko… maileguetako klausulak ulertzetik hasita. Negar egitea ere libre ei da.

IKTak eta euskara

Hilaren 17an egin zen Bilbon IKTak eta euskara gaiaren inguruko mintegia. Egin dute laburpena Irekian; dagoeneko hasi da Josu Orbe (@jorbe) bertan gertatutakoari buruzko erreferentziak jasotzen; Pello Urzelai eman du Berriaro blogean bere da iritzia… Ruben Olveirak bere laburpena egin zuen Deian… gazteleraz (eta Iñaki Anasagastik bere blogean jaso): [Enlace roto.].

Egunean zehar, maiz hartu nuen susmoa nor bere liburuaz hitz egitera zetorrela izan zen. Hala ere, gogogoeta batzuk. Lehenik eta behin, Patxi Baztarrika sailburuordeak eginiko adierazpen bat egin zitzaidan deigarri: euskararen bizi-iraupena ziurtaturik dagoela, baina bizi-poza ere beharrezko duela.

Gainontzeko partaideek esandakoetatik, Google enpresako ordezkariak esandakoa ekarri nahi dizut. Bai, Google erraldoiak batzuetan aurpegia ere ba omen dauka; Luis Colladorena mintegi honetan. Hiru oinarri aipatu zituen: erabiltzaileak, erramintak eta edukiak. Bere esanetan, hirugarrenean ei dabil euskara hankamotz. Bestalde, Microsoft eta Google izan ziren, besteak beste, mintegian. Biak enpresa handi-handiak, eta negozioaren bila ibiltzen direnak, jakina. Euskarazko produktuak lantzeko ba ote dago nahiko merkaturik? (edo balizko etekinik, jakina)

Erremintak egon badaude, maila batean; hala ere, bertan esandakoetatik erabilera ez dator errealitate horrekin bat. HABEren ordezkariak aipatu zuen erakundeak dituen webguneetara iristen direnetatik % 17ak baino ez duela nabigatzailea euskaraz konfiguraturik; Izenperenak, berriz, dexente jaitsi zuen portzentaje hori.

Laburbilduz, ziberespazioan ez gara azkenak… baina badago bidea egiteko, autokonplazientzia alde batera utzita. Hizkuntza handiek guztiz jan ez gaitzaten, behintzat.