iritziak – Page 14 – Ikasle eta irakasle

Fisika nuklearra ere euskaraz?

Goi-mailako ikasketak euskaraz egiteaz galdetu zidaten lehengoan. Eta, lagun hori, berehala etorri zitzaidan gogora nik bizi izandakoa eta, horrekin batera, irudi bat.

Honen azalpena, Joserra Etxebarriak berak eman zidan eta halaxe jaso nuen Euskal Lerroak Abian blogean:

“Adolfo Suarezek, sasoi hartan Espainiako presidentea zenak, berari egindako galdera bati erantzutean (euskararen erabilerari buruzkoa nonbait) esan zuen, gutxi gora behera, ezinezkoa zela Kimika Nuklearra euskaraz lantzea. Nonbaiten erantzun nion bi gauza baino ez zirela behar horretarako, euskara jakitea eta Fisika Nuklearra jakitea.

Testuinguru horretan Lan Kide Aurrezkiak (orduan horixe zen Caja Laboral Popular erakundearen izena euskaraz) kanpaina publizitario bat abiatu zuen, euskara edozein arlotan erabiltzen bultzatzeko. Nitaz gogoratu ziren.

Izan ere, ordurako normal-normal ematen genituen euskaraz Fisikazko klaseak, baita zentral nuklearrei buruzko hitzaldiak ere; Lemoizko zentralaren inguruko eztabaida puri-purian baitzegoen.”

Urteak joan, urteak etorri, oraindik orain susmo hori ere badabilela gizartean ematen du.

Jaten ere ikasi

Egoera deskribatu dizut, irakurle lagun hori: auzo bateko jaiak; eguraldi ona, udako azken eguzki-printzak. Lehiaketa gastronomikoa egiteko egoera ona. zuzen. Hamaika talde, txangoan baleude bezala ondo hornituak lanerako eta ondorengorako: tresneria aproposa, aulkiak, mahaiak, eguzki-oihalak, hozkailu eramangarri horietakoak… Ohiko postala.

Ondorengoa izan zen nire ustekabea. Bazkalorduan, jaietako talde baten kamisetan soinean daramatzen emakume gazte batzuk umeak “zaintzen”, hauek mahaien inguruan eserita baitzeuden… janari lasterreko toki batean.

Urtebetetzea ospatzen? Agian, baina ordutegiagatik ezetz esango nuke –edonola ere, lehen ez zirela horrela ospatzen ematen dit–. Marmitakoa gustuko ez? Seguruenik.

Baina, bata zein bestea izan –ados, jakiak erostean errorea ere egon zitekeen kalkuluan, baina euskaldunok ezagututa, hau ere arraro samarra–, kultura gastronomikoaren adierazle, ezta?

Antzekotasun handiegiak

Lehenengoa:

Alderatu ondorengo bi irudiak; iturria: Jordi Adellen bloga.

Ondoriorik? Zer da azalean dagoena eta zer azpian? Hor dago kakoa. Jordik berak primeran azaldu du. Azken finean, tresneria eta teknologia bitartekoa da, eta egiten duguna, pentsatzen eta uste dugunak baldintzatzen du.

Bigarrena:

Ba al dakizu zer zen NO-DOa? Antza, oraindik Atxagaren proposamenak ez du oihartzun handiegirik lortu eta Wikipedian sarrera gazteleraz baino ez dago. Garaiei zegokienez, You Tuben topatutako hau ere gazteleraz eta zuri-beltzean dago. 1970ko Hezkuntza Legeaz ari dira, zergatiak azaldu nahian. Bai, lagun, Villar-Palasi legea, EGB edo OHO ekarri ziguna edota BUP, FP eta COU, besteak beste. Hala ere, urteak joan, urteak etorri, badirudi funtsean ez dutela, ez dugula askorik ikasi.

Ahozko jardunak

Ez da gauerdiko ahuntzaren eztula izan Buenos Airesen Ana Botellaren jendaureko jarduna. Horren ondorioz etorri diren isekak ere ez dira makalak izan, nahiz eta Sarean aldekorik ere aurkitu dudan (zenbat buru…); Eduardo Pérezek, @hombrelobok, idatzitako sarrera, esaterako edo Txipik Rajoyren jarrera eta harena konparatzean idatzitako txioa.

Zertxobait urrutiago begiratu nahi dut gaurko sarreran –egia ere bada sinestezina dirudiela egungo gizartean eta munduan goi-mailako ordezkaritza dutenek zerbitzari xume askori eskatu ohi zaiona ez betetzea– eta Botella anderearen diskurtsoari pare bat xehetasuni erreparatu. Aukera guztiak dira onak ikasteko.

Bere diskurtsoak ez omen du ondo funtzionatu. Aditu batzuek [Enlace roto.] aztertu dute, El Mundo-k jasotako berrian. Eta arrazoi gehiagoren bila, nire ustez, ez da zuzentasuna besterik gabe, edo soilik intonazioa eta ahoskera (baten batek esango du neure buruaren alde egiten ari naizela, ingelesez hitz egiten saiatzen naizenean, gazteleraz bezala, nire jatorria nabaria delako).

Neure ikuspegitik, eta ez hitzezko komunikazioa alde batera utzita (buruz ikasitakoa dela sumatzen da, gainera), egokitasunean ere huts egin du; ez zaio testuinguruari behar bezala lotu. Ematen dit gehiago erreparatu ziola zer esanari, noiz, nori, non eta zertarakoari baino; egoera informal batean ontzat har liteke, seguruenik, gaitasun linguistikoa kontuan izanda. Diskurtsoa ere ez dut uste aberatsa denik (esaldi laburrak, eta sinpleak, besteak beste)

Laburbilduz, ez da nahikoa gramatikaren arauak errespetatzea. Hiztegiarena… eman dezagun nahita eginikoa dela, baina nik ez nuke esango Madrilgo berezitasunik ezagunena kafekonletxea denik.

Urrutiko hezkuntza beherapenetan?

Ala online da merketuz “saldu” nahi dena?

Kontua da, lagun hori, azken boladan e-postaz eskaintzak bidaltzen dituzten zenbait webgunetan utzi ditudala datuak (eta zuk?). Era guztietatakoak dira, aisialdiarekin loturikoak normalean: jatetxeak, hotelak, bidaiak, masajeak… Baina bestelako produktuei buruzko informazioa ere jaso ohi da.

Hala, kontu bat suertatu zait oso deigarri egunotan eskaintza horiekin: ikastaroak “salgai”, on line, itzeleko beherapenekin; % 96a ere kasuren batean. Ez dakit gaia den –horietako bat ditxosozko community manager izateko zen, esaterako–, ala ingurunea bera: bigarren mailakotzat jotzen da urrutiko hezkuntza?

Sarri esaten dut lizentziatura-ikasketak urrutiko hezkuntzaren bitartez egin nituela; arrakastaz, gainera. Gerora, online osagaia zuen ikastaroren bat diseinatu eta tutorizatzea ere egokitu zait. Ez da erraza, jakina; hala ere, eta zailtasunak zailtasun, egingarria bai. Baina hortik beherapenetan jartzeraino…