Askotan gertatu bezala, euskara aberatsagoa da gaztelania eta frantsesa baino. Baina egoera ideal horretan ere, gure hizkuntza —euskara— beste bien menpe jartzeko joera dugu, haiei begira, gurtzeko, imitatzeko edo. Eta, horrelakoetan, nahigabean, euskara pobretzen dugu beste hizkuntza harro biei emandako begirune eta zaintza ukatzen dizkiogulako gureari.
Kasu horietako bat JOLASTU eta JOKATU aditzen arteko nahasketa da, euskaraz esparru semantiko ezberdin biak ondo zedarrituak ditugun arren, gaztelaniaz eta frantsesez hitz bakarrean fusionatzen direlako: JUGAR eta JOUER. Eta, ondorioz, gure artean ere sinpletzeko edo bateratzeko joera dugu, gero eta nabariagoa.
Tradiziozko euskaldun batek bikainki bereiztuko ditu esanahi biak batere azalpenik gabe. Baina bereizteko ahalmen hori zeharo barreiatzen da irakaskuntzaren bitartez ikasi dutenen artean (ikasle eta irakale), erreferentzia faltagatik gehienetan, arrunta baita argitalpen, berbaldietan, ikastaroetan eta abarrean gaizki erabilita ikustea. Berriz diot, beti gaudelako ondoko hizkuntza nagusiei miresmenaz begira.
JOLASTU da jolasean ibili, olgetan egonda dibertitu… baina tartean lehiarik ez dagoenean. Irabazlerik eta galtzailerik gabeko jarduera da. Adibidez, panpinekin jolasean gaude. Edo sukaldari zereginetan edo ez dakit zein abenturatan ikusten dugunean gure burua…
JOKATU aditzak edo bere JOKU hitz paraleloak, aldiz, irabazle bat behar dute beti, lehiaketa. Eta, txarrena, baita galtzailea ere. Bola-jokoa, dadoetan, aizkolaritzan edota edozein apostutan…
Bestela esanda, kartetan egon gaitezke jolasean dorreak eraikitzen, trebeziaz nahasten, magia trukoak asmatzen… edo jokoan baldin eta tartean musa, briska edo parekorik baldin badago.
Beste barik eta laburki bilduta, euskarak jolas gehiago behar du eta gutxiago jokoa. Ondo izan.
