LAUDIOKO BERBAK / Palabras de Llodio

Aquí tenéis un humilde regalo, fruto de alguna que otra hora de entrañables conversaciones: el libro, para que podáis descargarlo, usarlo y difundirlo. Eso sí, sed elegantes y citad siempre la fuente.

Laudioko berbak, palabras de llodio, Albarka, Agur, Aida, Aita, Aitite, Aizkolari, Akullu, Alda, Altzo, Altxa, Ama, Amama, Amarrako, Amilotxa, Anda, Aranza, Arbigera, Ardura, Arkasta, Arlote, Arrana, Arraño, Arrecho, Arrekutxus, Arrumaco, Artaburu, Aska, Aspaldiko, Astako, Asten, Astotxu, Aurresku, Azpigarri, Baldera, Arkasta, Bargasta, Barregarri, Basaurda, Baskotxar, Batan, Begitxindor, Berakatzegun, Betagarri, Bihotzerre, Biriki, Birrotxa, Birrotxo, Birrisgada, Bitarte, Boina, Bolaleku, Bolatoki, Borona, Butarga, Bustina, Cascarria, Castañiza, Corada, Derroñar, Desconortar, Dindirri, Enánago, Ene, Epetxa, Frakestu, Galga, Gallur, Gangarra, Ganorabako, Gara, Garar, Garrazta, Garriko, Gaztanbera, Gibelurdin, Giharra, Gingilla, 
Goitibehera, Gorringo, Gurpilada, Guzur-zaku, Halda, Hamaiketako, Hamarreko, Hamarretako, Hanka, Hondakin, Horcacha, Hordago, Huesque, Intxaur-saltsa, Iñarra, Jaiko, Kaiku, Kakanarro, Kako, Kankallo, Kankarro, Kaparra, Kapirutxu, Karramarro, Kartola, Kartolada, Kaskallu, Kastañiza, Kili-kili, Kili-Kolo, Kima, Kiñar, Kiskete, Kizkallu, Koipe, Koipetsu, Kokolo, Kolko, Kortina, Koskol, Koskollo, Koskorra, Kuku, Laia, Laratzu, Larri, Lata, Latón, Latxa, Laztana, Legaña, Lolo, Lukainka, Lupetza, Lupo, Makera, Maladar, Hondakin, Mallugi, Malte, Mamarro, Mamau, Mami, Mancar, Marmear, Marmeón, Marmeona, Marmujear, Matxin, Maus, Meheko, Merro, Memelo, Millu, Minza, Mirrizki, Mokotza, Molintxin, Mollina, Morokil, Morrosko, Mozkorra, Mozollo, Mukurre, Muna, Murko, Musiero, Mustrukear, Mustrukear, Mutiko, Mutil, Mutilzahar, Narra, Nastado, Nastar, Neke, Neska, Neskazahar, Nogada, Okotx, Orcacha, Órdago, Orpo, Otaka, Pa, Paparra, Papau, Paspi, Patin, Patxaran, Txarrikoron, Perneta, Pernile, Perretxiko, Pigaza, Pikarlin, Pil-pil, Pir-pir, Pirrilera, Pista, Pistojo, Pitarra, Pitiki, Pitilin, Plisti-plasta, Porrusalda, Potolo, Potxolo, Putxa, Putxi, Putxiga, Quima, Quiñar, Sagutxu, Saguzar, Saltamatxin, Sanso, Santiritu, Sapaburu, Sarda, Sarda-kako, Sarra, Sarrantxa, Sarteneko, Saskel, Saskeleria, Segulinda, Sekulebedar, Seruga, Sespal, Sigulinda, Sil, Sinsorgada, Sinsorgo, 
Sirau, Sirimiri, Sirri, Sorki, Sosolo, Suku, Suskiñar, Susunbako, Talaburrin, Talo, Tontorra, Traku, Trauski, Trauskileria, Tripandi, Tripisurri, Txa, Txahala, Txakoli, Txakurre, Txalo, Txamarra, Txapela, Txapeldun, Txapela, Txapilo, Txarba, Txarpila, Txarri, Txarriboda, Txarrikoron, Txarrikorron, Txarri-korta, Txarrikuma, Txarri-pata, Txarriki-pata, Txatarra, Txilina, Txin, Txinbera, Txinbo, Txipli-txapla, Txintxorta, Txiribuelta, Txirinbolo, Txirlo, Txirlora, Txirpia, Txirri, Txirrinplin, Txirta, Txistu, Txistulari, Txita, Txito, Txitxi, Txitxiki, Txitxiburruntzi, Txitxiki, Txondorra, Txonta, Txontarreal, Txori, Txoriburu, Txoritoki, Txorroborro, Txosna, Txotxolada, Txotxolo, Urkelear, Urretxa, Usiar, Zaborra, Zanbergas, Zapaburu, Zezpal, Zil, Zirau, Zirimiri, Zirri, Zortziko, Zuku, Zumelar, Zurito, Zurru, Zurrut

[EUSK] Abenduaren 22an, Eguberrien atarian geundela, «Laudioko berbak/Palabras de Llodio» liburua aurkeztu zen. Eta bertan aurreratu zen liburuaren bertsio digitala nahi zuenaren eskura jarriko zela udalaren webgunean. Horretarako laudioarrentzat data esanguratsua den bat hautatu zen, Dolumin Barikua, eskualdeko nekazari eta abeltzaintza azoka, herriko jai egun handia.

Bestalde, nahiz eta jende gehienak liburuaren paperezko alea jaso badu ere, beti eskatu ahal izango da, edizio digitalaren eskaintzarekin bat eginda.

Euskarri digitalari dagokionez, liburuaren bigarren edizio bat ere atontzen ari dira, bertsio digitalean soilik eskainiko dena eta, jasotako ekarpenei esker, lehenengoa handitu eta biribilduko duena. Horrela, berba-bilduma bitxi hau burutu egingo da. Eta denbora igaro ahala, etorkizuneko belaunaldientzat benetako altxor bihurtuko da. Izan ere, harriduraz eta miresmenaz irakurriko dituzte 2020. urte inguruan oraindik erabiltzen ziren hitz bitxi horiek, berezko nortasun-ikur diren euren herria identifikatzeko: Laudio.

Liburuaren bertsio digitala (bai lehenengo ediziokoa, bai hurrengo bigarren edizio handitua) ikusi edo deskargatu ahal izango duzu esteka honetan sakatuta:

http://www.laudio.eus/eu/herritarrak/beste-argitalpenak/laudioko-berbak


Albarka, Agur, Aida, Aita, Aitite, Aizkolari, Akullu, Alda, Altzo, Altxa, Ama, Amama, Amarrako, Amilotxa, Anda, Aranza, Arbigera, Ardura, Arkasta, Arlote, Arrana, Arraño, Arrecho, Arrekutxus, Arrumaco, Artaburu, Aska, Aspaldiko, Astako, Asten, Astotxu, Aurresku, Azpigarri, Baldera, Arkasta, Bargasta, Barregarri, Basaurda, Baskotxar, Batan, Begitxindor, Berakatzegun, Betagarri, Bihotzerre, Biriki, Birrotxa, Birrotxo, Birrisgada, Bitarte, Boina, Bolaleku, Bolatoki, Borona, Butarga, Bustina, Cascarria, Castañiza, Corada, Derroñar, Desconortar, Dindirri, Enánago, Ene, Epetxa, Frakestu, Galga, Gallur, Gangarra, Ganorabako, Gara, Garar, Garrazta, Garriko, Gaztanbera, Gibelurdin, Giharra, Gingilla, Goitibehera, Gorringo, Gurpilada, Guzur-zaku, Halda, Hamaiketako, Hamarreko, Hamarretako, Hanka, Hondakin, Horcacha, Hordago, Huesque, Intxaur-saltsa, Iñarra, Jaiko, Kaiku, Kakanarro, Kako, Kankallo, Kankarro, Kaparra, Kapirutxu, Karramarro, Kartola, Kartolada, Kaskallu, Kastañiza, Kili-kili, Kili-Kolo, Kima, Kiñar, Kiskete, Kizkallu, Koipe, Koipetsu, Kokolo, Kolko, Kortina, Koskol, Koskollo, Koskorra, Kuku, Laia, Laratzu, Larri, Lata, Latón, Latxa, Laztana, Legaña, Lolo, Lukainka, Lupetza, Lupo, Makera, Maladar, Hondakin, Mallugi, Malte, Mamarro, Mamau, Mami, Mancar, Marmear, Marmeón, Marmeona, Marmujear, Matxin, Maus, Meheko, Merro, Memelo, Millu, Minza, Mirrizki, Mokotza, Molintxin, Mollina, Morokil, Morrosko, Mozkorra, Mozollo, Mukurre, Muna, Murko, Musiero, Mustrukear, Mustrukear, Mutiko, Mutil, Mutilzahar, Narra, Nastado, Nastar, Neke, Neska, Neskazahar, Nogada, Okotx, Orcacha, Órdago, Orpo, Otaka, Pa, Paparra, Papau, Paspi, Patin, Patxaran, Txarrikoron, Perneta, Pernile, Perretxiko, Pigaza, Pikarlin, Pil-pil, Pir-pir, Pirrilera, Pista, Pistojo, Pitarra, Pitiki, Pitilin, Plisti-plasta, Porrusalda, Potolo, Potxolo, Putxa, Putxi, Putxiga, Quima, Quiñar, Sagutxu, Saguzar, Saltamatxin, Sanso, Santiritu, Sapaburu, Sarda, Sarda-kako, Sarra, Sarrantxa, Sarteneko, Saskel, Saskeleria, Segulinda, Sekulebedar, Seruga, Sespal, Sigulinda, Sil, Sinsorgada, Sinsorgo, Sirau, Sirimiri, Sirri, Sorki, Sosolo, Suku, Suskiñar, Susunbako, Talaburrin, Talo, Tontorra, Traku, Trauski, Trauskileria, Tripandi, Tripisurri, Txa, Txahala, Txakoli, Txakurre, Txalo, Txamarra, Txapela, Txapeldun, Txapela, Txapilo, Txarba, Txarpila, Txarri, Txarriboda, Txarrikoron, Txarrikorron, Txarri-korta, Txarrikuma, Txarri-pata, Txarriki-pata, Txatarra, Txilina, Txin, Txinbera, Txinbo, Txipli-txapla, Txintxorta, Txiribuelta, Txirinbolo, Txirlo, Txirlora, Txirpia, Txirri, Txirrinplin, Txirta, Txistu, Txistulari, Txita, Txito, Txitxi, Txitxiki, Txitxiburruntzi, Txitxiki, Txondorra, Txonta, Txontarreal, Txori, Txoriburu, Txoritoki, Txorroborro, Txosna, Txotxolada, Txotxolo, Urkelear, Urretxa, Usiar, Zaborra, Zanbergas, Zapaburu, Zezpal, Zil, Zirau, Zirimiri, Zirri, Zortziko, Zuku, Zumelar, Zurito, Zurru, Zurrut

DISPONIBLE LA VERSIÓN DIGITAL DEL LIBRO “LAUDIOKO BERBAK / PALABRAS DE LLODIO”

[CAST] Cuando 22 de diciembre, a las puertas de la Navidad, se presentó el libro “Laudioko berbak / Palabras de Llodio” ya se adelantó que la versión digital del libro se pondría a disposición de quien la quisiese en la web municipal. Para ello se eligió una fecha emblemática para los laudioarras, el Viernes de Dolores, feria agrícola ganadera comarcal, gran día de fiesta en el pueblo.

Por otra parte, a pesar de que la mayoría de la gente ya ha recogido su ejemplar en papel, en todo momento podrá solicitarse, al margen de exista la edición digital.

Respecto a esta última, se está perfilando una segunda edición del libro, que solo se ofrecerá en versión digital, y que aumentará y redondeará más la primera, gracias a las diversas aportaciones recibidas. De ese modo, se culminará esta precisa recopilación que, pasado el tiempo, se convertirá en un verdadero tesoro para las generaciones del futuro. Porque gozarán, entre la sorpresa y la admiración, de aquellas curiosas palabras que se usaban aún en torno a 2020 y que son una inherente seña identitaria de su pueblo: Llodio.

La versión digital del libro (tanto de la primera edición como de la segunda aumentada) la podrás ver o descargar pinchando en el siguiente enlace:

http://www.laudio.eus/es/otras-publicaciones/palabras-de-llodio

Albarka, Agur, Aida, Aita, Aitite, Aizkolari, Akullu, Alda, Altzo, Altxa, Ama, Amama, Amarrako, Amilotxa, Anda, Aranza, Arbigera, Ardura, Arkasta, Arlote, Arrana, Arraño, Arrecho, Arrekutxus, Arrumaco, Artaburu, Aska, Aspaldiko, Astako, Asten, Astotxu, Aurresku, Azpigarri, Baldera, Arkasta, Bargasta, Barregarri, Basaurda, Baskotxar, Batan, Begitxindor, Berakatzegun, Betagarri, Bihotzerre, Biriki, Birrotxa, Birrotxo, Birrisgada, Bitarte, Boina, Bolaleku, Bolatoki, Borona, Butarga, Bustina, Cascarria, Castañiza, Corada, Derroñar, Desconortar, Dindirri, Enánago, Ene, Epetxa, Frakestu, Galga, Gallur, Gangarra, Ganorabako, Gara, Garar, Garrazta, Garriko, Gaztanbera, Gibelurdin, Giharra, Gingilla, Goitibehera, Gorringo, Gurpilada, Guzur-zaku, Halda, Hamaiketako, Hamarreko, Hamarretako, Hanka, Hondakin, Horcacha, Hordago, Huesque, Intxaur-saltsa, Iñarra, Jaiko, Kaiku, Kakanarro, Kako, Kankallo, Kankarro, Kaparra, Kapirutxu, Karramarro, Kartola, Kartolada, Kaskallu, Kastañiza, Kili-kili, Kili-Kolo, Kima, Kiñar, Kiskete, Kizkallu, Koipe, Koipetsu, Kokolo, Kolko, Kortina, Koskol, Koskollo, Koskorra, Kuku, Laia, Laratzu, Larri, Lata, Latón, Latxa, Laztana, Legaña, Lolo, Lukainka, Lupetza, Lupo, Makera, Maladar, Hondakin, Mallugi, Malte, Mamarro, Mamau, Mami, Mancar, Marmear, Marmeón, Marmeona, Marmujear, Matxin, Maus, Meheko, Merro, Memelo, Millu, Minza, Mirrizki, Mokotza, Molintxin, Mollina, Morokil, Morrosko, Mozkorra, Mozollo, Mukurre, Muna, Murko, Musiero, Mustrukear, Mustrukear, Mutiko, Mutil, Mutilzahar, Narra, Nastado, Nastar, Neke, Neska, Neskazahar, Nogada, Okotx, Orcacha, Órdago, Orpo, Otaka, Pa, Paparra, Papau, Paspi, Patin, Patxaran, Txarrikoron, Perneta, Pernile, Perretxiko, Pigaza, Pikarlin, Pil-pil, Pir-pir, Pirrilera, Pista, Pistojo, Pitarra, Pitiki, Pitilin, Plisti-plasta, Porrusalda, Potolo, Potxolo, Putxa, Putxi, Putxiga, Quima, Quiñar, Sagutxu, Saguzar, Saltamatxin, Sanso, Santiritu, Sapaburu, Sarda, Sarda-kako, Sarra, Sarrantxa, Sarteneko, Saskel, Saskeleria, Segulinda, Sekulebedar, Seruga, Sespal, Sigulinda, Sil, Sinsorgada, Sinsorgo, Sirau, Sirimiri, Sirri, Sorki, Sosolo, Suku, Suskiñar, Susunbako, Talaburrin, Talo, Tontorra, Traku, Trauski, Trauskileria, Tripandi, Tripisurri, Txa, Txahala, Txakoli, Txakurre, Txalo, Txamarra, Txapela, Txapeldun, Txapela, Txapilo, Txarba, Txarpila, Txarri, Txarriboda, Txarrikoron, Txarrikorron, Txarri-korta, Txarrikuma, Txarri-pata, Txarriki-pata, Txatarra, Txilina, Txin, Txinbera, Txinbo, Txipli-txapla, Txintxorta, Txiribuelta, Txirinbolo, Txirlo, Txirlora, Txirpia, Txirri, Txirrinplin, Txirta, Txistu, Txistulari, Txita, Txito, Txitxi, Txitxiki, Txitxiburruntzi, Txitxiki, Txondorra, Txonta, Txontarreal, Txori, Txoriburu, Txoritoki, Txorroborro, Txosna, Txotxolada, Txotxolo, Urkelear, Urretxa, Usiar, Zaborra, Zanbergas, Zapaburu, Zezpal, Zil, Zirau, Zirimiri, Zirri, Zortziko, Zuku, Zumelar, Zurito, Zurru, Zurrut




Ser SINSORGO

A pesar de ser un vocablo tan nuestro, no pertenece al euskera sino que es una palabra castellana que se edifica en base a otra de euskera: no la usan los euskaldunes sino los castellano-hablantes.

Se trata de sinsorgo, tan común entre los vascos, pero extraña a oídos de alguien de fuera de nuestras fronteras, ya que también su uso en el castellano es geográficamente muy restringido.

Al utilizarla, hacemos referencia a algo o, sobre todo, a alguien ‘insustancial, de poca formalidad o fundamento’ o incluso ‘imbécil’, si bien lo común es usarlo en un modo cariñoso, no con el fin de herir o afrentar. Al ser propia del castellano, admite distinción de género: sinsorgo para masculino y sinsorga para el femenino.

Por otra parte una sinsorgada —siempre usada en femenino— es un ‘acto propio de un sinsorgo/a’. La palabra sinsorgada, común entre nosotros, no está sin embargo recogida como propia del castellano.

El origen de sinsorgo está en el euskera zent(z)urge, surgida de la suma de zentzun ‘sentido, juicio’ y ge, ‘sin’. Es decir y traducido literalmente, ‘sin sentido’.

La partícula —ge añadida a un sustantivo implica la negación de éste. Así, kolorge es ‘sin color’, indarge ‘sin fuerzas’, etc. Está relacionado con el primitivo bage de donde, por una metátesis o cruce involuntario ente consonantes, se convierte en el gabe que hoy usamos en el euskera unificado o batua. Y de la variante bage + rik proviene el bagerik o barik característico del euskera occidental o dialecto vizcaíno.

¿Y cómo pasa la —n final de zentzun a la r de zentzu-r-ge o sinso-r-go? No es nada extraño en euskera al entrar en composición con otra palabra. Es lo mismo que nos sucede con jaun ‘señor’ pero jauregi ‘palacio’, literalmente, ‘lugar del señor’.

Pues nada, que seguís siendo tan sinsorgos/as y que nunca cambiéis.

Podéis ver una explicación más a la ligera en el siguiente vídeo: https://youtu.be/QjeqBPiCNVE